Iqtisodiyot
Yevropaga Rossiya gazi eksporti so‘nggi 50 yildagi minimumni yangiladi
2025 yilning dastlabki 10 oyida “Gazprom” yevropalik mijozlarga 14,7 mlrd kub metr gaz yetkazgani qayd etildi. Bu hajm Ukraina orqali tranzit to‘xtashi fonida keskin qisqardi.
Reuters agentligi 3 noyabr kuni xabar qilishicha, Rossiyaning gaz monopolisti — “Gazprom” 2025 yil yanvar—oktyabr oylarida yevropalik mijozlarga 14,7 mlrd kub metr gaz yetkazgan. Hisob-kitoblar Rossiya gazini Yevropaga yetkazib turuvchi oxirgi amaldagi quvur — “Turk oqimi” (Turkish Stream)ning kunlik statistikasiga tayangan. Yil yakuni bo‘yicha hajm “Turk oqimi”ning Yevropa tarmog‘i quvvat chegarasi — 16 mlrd kub metrdan oshishi mumkin, deyiladi xabarda.
O‘tgan yilning shu davri (26,6 mlrd kub metr) bilan solishtirilganda, ilgari eng yirik bozor hisoblangan yo‘nalish yana 45 foizga qisqardi. Bu Ukraina orqali tranzit shartnomasi to‘xtagani bilan bog‘liq: 2024 yilning dastlabki 10 oyida Yevropaga shu yo‘l bilan 12,9 mlrd kub metr rus gazi yetkazilgan edi.
Shu bilan birga, 1 noyabr kuni Yevropaning gaz transporti tarmoqlari operatorlari assotsiatsiyasi — ENsOG saytida e’lon qilingan ochiq ma’lumotlarga ko‘ra, oktyabrda “Turk oqimi” orqali Yevropaga “Gazprom” yetkazib bergan gaz hajmi sentabrga nisbatan 8,7 foizga, 2024 yil oktyabriga nisbatan esa 13 foizga ko‘paygan. Yil boshidan beri ushbu marshrut orqali yetkazilgan umumiy hajm ham o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 7,5 foizga yuqori.
Rossiya bu qadar kam gazni Yevropaga 1970-yillar boshidan beri eksport qilmagan: aynan o‘shanda KPSS bosh kotibi Leonid Brejnev Avstriyaga ilk yetkazib berish shartnomasini kelishgan edi. 1975 yilga kelib Yevropaga 19,3 mlrd kub metr, 1980 yilda esa “gazga-quvurlar” bitimi va Germaniya bilan yirik shartnoma tufayli 54,8 mlrd kub metr yetkazilgan. Ukrainada urush boshlanishi oldidan Rossiyaning Yevropaga quvur orqali gaz eksporti 200 mlrd kub metrgacha yetib, shundan beri 12 baravarga kamaydi.
Reuters’ning avvalgi kuzatishlariga ko‘ra, “Gazprom” ortiqcha gazni boshqa yo‘llar bilan joylashtira olmayapti. 2019 yilda ishga tushirilgan “Sibir quvvati” Xitoy hajmning faqat beshdan bir qismini qoplayapti, ikkinchi quvur borasidagi ko‘p yillik muzokaralar esa natija bermadi. 2022 yilda e’lon qilingan Turkiyada gaz habi loyihasi ham amalga oshmay qoldi: Kreml bu orqali yangi Yevropa gaz birjasini ochish va mahalliy bozorni qayta shakllantirishni ko‘zlagan edi.
O‘tgan yili “Gazprom” 416,19 mlrd kub metr gaz qazib oldi, shundan 355,23 mlrd kub metrini ichki va tashqi bozorlarda sotishga muvaffaq bo‘ldi. Natijada kompaniyada taxminan 60 mlrd kub metr sotilmay qoldi — bu ayrim mamlakatlarning yillik qazib olish hajmiga (masalan, BAAda 55 mlrd kub metr) yaqin va Polsha yillik iste’molidan (20 mlrd kub metr) uch baravar ko‘p.
Bu orada “Gazprom” katta zarar ko‘rdi: 2023 yilda xalqaro moliyaviy hisobot standartlari bo‘yicha 629 mlrd rubl yo‘qotish qayd etilgan. 2024 yilda qog‘ozda 1,2 trln rubl foyda ko‘rsatilganiga qaramay, asosiy gaz biznesi 1 trln rubl sof zarar bilan “qizil” zonada qolgan.
Kompaniya hisob-kitoblariga ko‘ra, 2025–2034 yillarda eksport imkoniyatlari cheklangani sabab 15 trln rublgacha yo‘qotish xavfi bor.
Yevropa Ittifoqi 2028 yil 1 yanvargacha rus gazidan butunlay voz kechish niyatida. Rossiyadan suyultirilgan tabiiy gaz (STG)dan esa Yevropada 2027 yil 1 yanvargacha voz kechish rejalashtirilgan.
Qayd etilishicha, Nurota tog‘ tizmasining janubi-g‘arbiy qismida joylashgan ushbu kon O‘zbekiston tog‘-kon sanoatida strategik ahamiyatga ega bo‘lgan yirik obektlardan biri hisoblanadi.
Jizzax viloyatida 2,5 million tonna volfram zaxirasiga ega Qo‘ytosh koni ishga tushish arafasida, deb xabar berdi viloyat hokimligi matbuot xizmati.
Xabarga ko‘ra, xitoylik investorlar yil oxirigacha konni tozalash ishlarini tugallaydi. Kelasi yilda esa ruda qazib olish jarayonlari boshlanadi.
Kon hududida volframni ajratib olish bo‘yicha zamonaviy qayta ishlash zavodi barpo etiladi.
Qayd etilishicha, Nurota tog‘ tizmasining janubi-g‘arbiy qismida joylashgan ushbu kon O‘zbekiston tog‘-kon sanoatida strategik ahamiyatga ega bo‘lgan yirik obektlardan biri hisoblanadi.
Loyihaning birinchi bosqichida 100 nafarga yaqin fuqaro ish bilan ta’minlanadi va yiliga 150 ming tonna ruda qazib olinadi.
O‘zbekiston oltin-valyuta zaxiralari, 1-dekabr holatiga, 61,23 mlrd dollarga yetdi. Bu haqda Markaziy bank ma’lumot berdi.
Zaxiralar noyabrda 1,9 mlrd dollarga (+3,2 foiz) o‘sdi, yil boshidan esa 20 mlrd dollarga (+48,7 foiz) oshdi. Bu avvalo oltin narxi va hajmining ortishi bilan bog‘lanmoqda.
Qolaversa, Markaziy bank sotib olgan qimmatli qog‘ozlar qiymati ham sezilarli darajada oshgan — noyabrda 503 mln dollarga ko‘payib, $1,52 mlrdga yetgan.
Iqtisodiyot
O‘zbekistonliklarni Koreyaga ishga jo‘natishga tayyorlaydigan maxsus o‘quv ustaxonalari ochiladi
Uch oylik dasturda koreys tili va madaniyati, texnika xavfsizligi, Koreya metodikasi asosida amaliy avtomobil servisi o‘rgatiladi. O‘quvni muvaffaqiyatli tamomlaganlar Koreyaga ishga jo‘natiladi.
Foto: Migratsiya agentligi
Janubiy Koreyaning “KIA Auto” kompaniyasi rahbariyati Migratsiya agentligida bo‘ldi.
Uchrashuv yakunlariga ko‘ra, 2026 yil boshidan Migratsiya agentligi tomonidan KIA AUTO standartlariga mos maxsus o‘quv ustaxonalari ochiladi. Uch oylik dasturda koreys tili va madaniyati, texnika xavfsizligi, Koreya metodikasi asosida amaliy avtomobil servisi o‘rgatiladi.
O‘quvni muvaffaqiyatli tamomlaganlar E-7 vizasi (malakali ishchi) bilan Koreyaga ishga joylashtiriladi. E-7 vizasining asosiy talabi — koreys tilini TOPIK 1 darajasida bilish.
“Koreya Adliya vazirligi 2025 yildan boshlab avtomobil kuzovini bo‘yash yo‘nalishiga xorijlik mutaxassislarni jalb qilishga ruxsat berdi. Shu vaqtga qadar faqat mahalliy aholi ishlagan. O‘zbekiston ushbu loyihaga birinchi bo‘lib jalb etilmoqda”, deyiladi Migratsiya agentligi xabarida.
KIA Auto — Koreyaning yetakchi avtomobillarga xizmat ko‘rsatish tarmog‘i bo‘lib, mamlakat bo‘ylab 600 ga yaqin servis markazi bor. Yiliga 1 milliondan ortiq avtomobillarga texnik xizmat ko‘rsatadi va malakali kadrlarga ehtiyoj yuqori.
Iqtisodiyot
BMTning Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti bilan hamkorlikda qator loyihalar amalga oshiriladi
O‘zbekistonda yetishtirilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlari, jumladan, meva-sabzavotlar bo‘yicha milliy brendni yaratish borasida hamkorlik qilinadi.
Foto: Iqtisodiyot va moliya vazirligi
Iqtisodiyot va moliya vazirining birinchi o‘rinbosari Ilhom Norqulov BMTning Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO) katta iqtisodchisi Dmitro Prixodko bilan uchrashuv o‘tkazdi. Muloqot FAO bilan O‘zbekiston o‘rtasidagi hamkorlikni mustahkamlash va qishloq xo‘jaligi tarmoqlarini barqaror rivojlantirish masalalariga bag‘ishlandi.
Uchrashuvda respublikadagi paxta-to‘qimachilik klasterlari faoliyatiga «yashil» texnologiyalarni joriy etish, sohani barqaror rivojlantirish bo‘yicha strategik yondashuvlar hamda uning O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlar bilan uyg‘unlashuvi muhokama qilindi.
Shuningdek, FAO bilan Jahon banki tomonidan amalga oshirilayotgan «Agrokonnekt» dasturi doirasida hamkorlik qilish, O‘zbekistonda yetishtirilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlari, shu jumladan, meva-sabzavotlar bo‘yicha milliy brendni yaratish yuzasidan hamkorlik masalalari ko‘rib chiqildi.
Bundan tashqari, FAO yordamida Italiyaning qishloq xo‘jaligini rivojlantirish yo‘nalishidagi dasturlarida ishtirok etish masalasi yuzasidan fikr almashildi.
Uchrashuv yakunida tomonlar hamkorlikni yanada kengaytirish, qo‘shma tashabbuslarni davom ettirish va kelgusi loyihalarni muvofiqlashtirilgan tarzda amalga oshirishdan manfaatdor ekanini bildirdi.
2025 yilning yanvar–noyabr oylarida mamlakatimiz turizm sohasida keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilib, barqaror o‘sish sur’atlari qayd etildi. 11 oy davomida O‘zbekistonga 10,7 million nafar xorijiy sayyoh tashrif buyurdi (o‘sish 114 foiz) va ularga 4,4 milliard AQSh dollari miqdorida turizm xizmatlari eksporti ko‘rsatildi (o‘sish 144 foiz).
Ichki turizm bo‘yicha “O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil” dasturi doirasida aholining hududlarga 23,7 million marta tashrifi amalga oshirildi (rejaga nisbatan 114,8 foiz). Hududlarda 954 ta joylashtirish vositalari faoliyati yo‘lga qo‘yilib, umumiy soni 6861 taga, o‘rinlar soni 183,9 mingtaga yetdi.
Turistlar uchun xizmat ko‘rsatuvchi 662 ta yangi turistik tashkilot va turagentlar faoliyati yo‘lga qo‘yilishi natijasida ularning soni 4348 tani tashkil etmoqda. Respublika bo‘ylab 4345 nafar gid-ekskursovodlar faoliyat olib bormoqda, joriy yilning yanvar-noyabr oylari mobaynida 375 nafar gid-ekskursovodlar tayyorlandi. Tadbirkorlik sub’yektlariga berilgan tavsiyalar natijasida 784 ta sanitariya-gigiyena shoxobchasi holati yaxshilanishiga erishildi.
Investitsiya sohasida 421 ta loyiha amalga oshirilib, 6313 dan ortiq yangi ish o‘rinlari yaratildi.
Bugun ikki hududda yomg‘ir yog‘ishi kutiladi
Messi «Mayami» uchun tarixiy sovrinni yutib berdi
O’limning qutilari Indoneziyada toshqinlar natijasida 900 dan oshadi
-
Jamiyat4 days agoСаида Мирзиёева атмосфера ҳавосининг ифлосланиши бўйича йиғилиш ўтказмоқда
-
Iqtisodiyot3 days agoO‘zbekistondan Daniyaga ilk bor oziq-ovqat va quruq meva eksport qilindi
-
Jamiyat5 days ago2 dekabrdan yangilangan Kichik halqa avtomobil yo‘li foydalanishga topshiriladi
-
Iqtisodiyot3 days agoPrezidentning Sirdaryoga tashrifi «River Med Pharm» korxonasidan boshlandi
-
Iqtisodiyot5 days agoO‘zbekistonga eng ko‘p dengiz mahsulotlarini yetkazib bergan davlatlar ma’lum qilindi
-
Jamiyat4 days agoYunusobodda YTH oqibatida avtomobil yonib ketdi
-
Dunyodan4 days agoIndoneziyada bir necha kun ichida 700 dan ortiq kishi halok bo’ldi.
-
Sport3 days agoShavkat Mirziyoyev Prezident Olimpiadasi ishtirokchilarini tabrikladi