Siyosat
zamonaviy hamkorlik va ochiq iqtisodiyot yo‘lidagi tarixiy bitim
Bryusselda imzolangan “Kengaytirilgan sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi” bitim O‘zbekiston xalqining ochiq dunyo, barqaror rivojlanish va farovon kelajak sari intilishining yana bir yaqqol ifodasi bo‘ldi.
Iqtisodiy nuqtai nazardan qaraganda, Yevropa Ittifoqi – dunyodagi yirik iqtisodiy hududlardan biri bo‘lib, ayni vaqtda, uning yalpi ichki mahsuloti taxminan 19 trln AQSh dollarini tashkil etmoqda. Ittifoq aholisi 450 mln kishidan ortiq bo‘lib, bu dunyodagi yirik iste’mol bozorlaridan biri hisoblanadi. YeI tashqi savdoda global eksportning taxminan 17 % va global importning taxminan 15 % hudud hissasiga to‘g‘ri keladi.
Ushbu raqamlarning o‘zi ham mazkur tarixiy kelishuvning muhimligi, O‘zbekiston – YeI munosabatlarida yangi tarixiy davr boshlanayotganidan dalolatdir. Bu quyidagi omillar bilan uzviy bog‘liq:
Birinchidan, bozor imkoniyatlari yanada kengayadi, ya’ni mahalliy mahsulotlarimiz “made in Uzbekistan” brendi ostida YeIning 27 ta davlati bozorlariga kirishga yo‘l ochadi. Bu esa milliy ishlab chiqaruvchilarimiz uchun eksport hajmini oshirish, yangi iste’molchilar bilan ishlash va Yevropa standartlariga moslashish imkoniyatini yaratadi.
Ikkinchidan, bojxona jarayonlari soddalashadi, texnik to‘siqlar kamayadi. Tadbirkorlar uchun tovarlarni bojxonadan o‘tkazish tartibi yengillashadi, ortiqcha hujjatlar va rasmiyatchilik kamayadi. Bu tashqi savdoda vaqt va xarajatni tejash, savdo aylanmasini tezlashtirishga yordam beradi. Bitim bilan texnik reglamentlar, sertifikatlash va mahsulot standartlarini muvofiqlashtirish ham ko‘zda tutilgan. Natijada, O‘zbekiston mahsulotlari Yevropa talablari bilan moslashgan holda erkinroq savdoga chiqadi.
Uchinchidan, investitsiya muhiti liberallashtiriladi, viza jarayonlari soddalashtiriladi. Bitim Yevropa investorlariga O‘zbekistonda huquqiy kafolatlar va barqaror sharoit yaratadi. Bu yangi zavodlar, texnoparklar va ish o‘rinlarining tashkil etilishiga, pirovardida milliy iqtisodiyotning modernizatsiyasiga xizmat qiladi. Tadbirkorlar va mutaxassislar uchun Yevropaga borish jarayoni soddalashadi. Bu tomonlar o‘rtasida inson kapitali almashinuvini kuchaytiradi va madaniy-gumanitar hamkorlikni rivojlantiradi.
To‘rtinchidan, fan-ta’lim, ilmiy, raqamli va innovatsion sohalarda hamkorlik kuchayadi. Jumladan, O‘zbekiston talabalari uchun Yevropaning nufuzli universitetlarida o‘qish, stajirovka o‘tash va qo‘shma ilmiy loyihalarda qatnashish imkoniyatlari ortadi. Bu ta’lim sifati va ilmiy salohiyatning oshishiga xizmat qiladi.
Sun’iy intellekt, startaplar, raqamli xavfsizlik va texnologik innovatsiyalar sohasida qo‘shma dasturlar amalga oshiriladi. Bu yoshlar va IT-mutaxassislar uchun yangi imkoniyatlar, grantlar va hamkorlik loyihalariga yo‘l ochadi.
Bundan tashqari, tashqi siyosat va xavfsizlik, ekologiya, axborot xavfsizligi, inson huquqlarini himoya qilish va boshqa qator muhim yo‘nalishlar ham bitimning asosini tashkil etadi.
Bundan ko‘rinadiki, ushbu bitim faqat tashqi siyosiy yoki iqtisodiy hujjat emas, balki mamlakat taraqqiyotining yangi bosqichiga o‘tish yo‘lidagi mustahkam huquqiy poydevordir. Bu orqali O‘zbekiston xalqaro iqtisodiy munosabatlarni chuqurlashtirib, jahon bozorida o‘z o‘rnini mustahkamlaydi. Shu bilan birga, Yevropa standartlariga mos ish yuritish orqali milliy iqtisodiyot raqobatbardoshligi oshadi.
Mazkur kelishuvning ahamiyati haqida xalqaro ekspertlar, bitim Prezident Shavkat Mirziyoyev boshchiligidagi Yangi O‘zbekiston uchun katta siyosiy va iqtisodiy yutuq ekani, mamlakatning xalqaro maydondagi nufuzini oshirishga, tashqi siyosatda ishonchli va barqaror sherik sifatida tan olinishiga xizmat qilishi, buni o‘zbek diplomatiyasining so‘nggi yillardagi eng muhim natijalaridan biri sifatida e’tirof etishmoqda.
Xususan, Anadolu agentligi (Anadolu Agency) YeI rahbarlarining O‘zbekistonni mintaqaviy va strategik hamkor sifatida, bitim ahamiyatini alohida e’tirof etishganiga e’tibor qaratgan. Nashrga ko‘ra, Yevrokomissiya rahbari Ursula fon der Lyayen bitimni imzolash marosimida: “O‘zbekiston Yevropa uchun tanlangan hamkor. Biz bir-birimizga tayanishimiz mumkin. Hozirgi global davrda bu har qachongidan ham muhimroq” deb bitimni qiymatiga yuqori baho bergan.
Yevropa kengashi raisi Antonio Koshta esa bitimni ikki tomonlama munosabatlarda “asosiy bosqich” ekani, ushbu kelishuv ikki tomonning o‘zaro ishonchini mustahkamlashi va kelajakdagi ishonchli sheriklik uchun zamin yaratishini ta’kidlagan.
YeI tashqi siyosat bo‘yicha vakili Kaja Kallas bitimni imzolash “sharaf” deya e’tirof etgan holda, uni YeI va O‘zbekiston munosabatlarida “yangi bobning boshlanishi” deb ta’riflagan.
Ta’kidlanganidek, mazkur bitim nafaqat O‘zbekiston balki Yevropa Ittifoqi uchun ham strategik ahamiyatga ega bo‘lib, YeIning Markaziy Osiyodagi savdo va investitsiya aloqalarini kengaytirish hamda mintaqaviy barqarorlik va xavfsizlikni ta’minlash imkonini beradi. Bitim YeIning global diplomatik obro‘sini oshirish va Markaziy Osiyoda strategik sherikliklar orqali iqtisodiy va siyosiy manfaatlarini mustahkamlashga ham xizmat qiladi.
Darhaqiqat, bugungi globallashuv va raqobat davrida bu kabi kelishuv va imkoniyatlar har bir tomon uchun juda muhim strategik ustunlik hisoblanadi.
Muxtasar aytganda, bu bitim nafaqat siyosiy kelishuv, balki har bir o‘zbekistonlik uchun yangi imkoniyatlar eshigini ochadigan, O‘zbekistonni global taraqqiyot yo‘liga dadil olib kiradigan tarixiy voqeadir.
Sherali Mamadetsoyev,
Demokratik jarayonlarni tahlil qilish markazi
Sirdaryo viloyati hududiy bo‘linmasi rahbari
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev bugun, 6-dekabr kuni bo‘lib o‘tgan telefon orqali muloqotda Qirg‘iz Respublikasi Prezidenti Sadir Japarovni tavallud kuni bilan samimiy tabriklab, unga mustahkam sog‘liq, farovonlik va qardosh Qirg‘iziston xalqiga bardavom ravnaq tiladi.
O‘zbekiston bilan Qirg‘iziston o‘rtasidagi strategik sheriklik, do‘stlik va yaxshi qo‘shnichilik munosabatlarini yanada mustahkamlashning amaliy jihatlari muhokama qilindi.
Keyingi yillarda ikki tomonlama hamkorlikda erishilgan yutuqlar alohida mamnuniyat bilan qayd etildi. Barcha darajadagi aloqalar davom etmoqda. Tovar ayirboshlash va yuk tashish hajmi barqaror o‘sib bormoqda. Iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlarida qo‘shma loyihalar amalga oshirilmoqda. Faol madaniy-gumanitar va hududlararo almashinuvlar olib borilmoqda.
Yirik strategik loyihalar, jumladan, «O‘zbekiston – Qirg‘iziston – Xitoy» temir yo‘li va Qambarota GES-1 qurilishi doirasidagi ishlar davom etmoqda.
Yetakchilar mintaqaviy ahamiyatga molik dolzarb masalalarni ham ko‘rib chiqdilar.
Ma’lumot uchun: Sadir Japarov 1968-yilning 6-dekabrida Qirg‘izistonning Issiqko‘l viloyatidagi Kengsuv qishlog‘ida tavallud topgan.
Prezident administratsiyasi rahbari Saida Mirziyoyeva Xitoy Xalqaro kommunikatsiya markazi raisi Long Yuysyan bilan uchrashuv o‘tkazdi.
Uchrashuvda O‘zbekiston va Xitoy o‘rtasidagi har tomonlama strategik sheriklik munosabatlarini yanada chuqurlashtirish va kengaytirish yuzasidan fikr almashilgan. Markaz O‘zbekiston-Xitoy aloqalarini mustahkamlash, shuningdek, turli sohalardagi loyihalarni ilgari surishda muhim o‘rin tutayotgani qayd etilib, ta’lim, fan, madaniyat va turizm sohalaridagi almashinuvlarni yanada rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilgani bildirildi.
Yaqin muloqotni davom ettirish va qo‘shma tashabbuslarni muvofiqlashtirish zarurligi ta’kidlandi.
Siyosat | 18:14
110 110
1 daqiqa o’qing
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti ma’muriyati rahbari Saida Mirziyoyeva Muhammad Abayane, ACWA kuchlari raisi va Visian Invest direktorlar kengashi a’zosi, O’zbekiston iqtisodiyotining bir qator asosiy tarmoqlari bo’ylab hozirgi va kelajakdagi hamkorlik masalalarini muhokama qilish.
Saida Mirziyoyevaning so’zlariga ko’ra, ikki mamlakat energiya, sog’liqni saqlash, raqamli texnologiyalar va mamlakatning iqtisodiy modernizatsiya qilish va turmush darajasini yaxshilashga yordam beradigan boshqa sohalarda qo’shma tashabbuslarni ko’rib chiqdilar. So’nggi yillarda Qoraqalpog’iston viloyatida istiqbolli loyihalar uchun alohida e’tibor qaratildi, bu so’nggi yillarda kuchli va barqaror rivojlanishiga duch keldi.
Mirziyoyeva o’zining telegram kanalida uchrashuv tafsilotlarini o’rtoqlashdi, degan fikrni almashtirdi, ikkala tomon ham strategik sheriklik va konvertatsiya loyihalarini O’zbekiston bo’ylab qo’llab-quvvatlashga sodiqligini tasdiqladilar.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Xitoyning yetakchi kompaniyalari rahbarlari bilan uchrashuv o‘tkazdi.
Muzokaralar davomida amaliy hamkorlikni kengaytirish, energetika sohasida zamonaviy texnologiyalar va muhandislik yechimlarini joriy etishga qaratilgan o‘zaro manfaatli kooperatsiya loyihalarini ilgari surish masalalari muhokama qilindi.
Xitoy kompaniyalarining O‘zbekistonda loyihalar amalga oshirishga qiziqishi ortib borayotgani mamnuniyat bilan qayd etildi. Birgina joriy yilda Xitoydan 15 milliard dollardan ziyod to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalarni o‘zlashtirish rejalashtirilgan, qo‘shma loyihalarning umumiy portfeli esa qariyb 90 milliard dollarni tashkil etmoqda.
Ko‘p qirrali hamkorlikning muhim yo‘nalishi sifatida energetika sohasiga alohida e’tibor qaratildi. Xitoylik sheriklar ishtirokida umumiy quvvati qariyb 10 gigavatt, qiymati 9 milliard dollardan ortiq 30 dan ziyod loyihalar amalga oshirilmoqda. Bugun qo‘shimcha ravishda qariyb 2 milliard dollarlik 14 ta loyiha ishga tushirildi.
“China Datang” kompaniyasi prezidenti Djou Yuanlong bilan mavjud fotoelektr stansiyalarini kengaytirish, yangilarini qurish va qo‘shimcha saqlash quvvatlarini barpo etish rejalari muhokama qilindi.
Kompaniyaning kadrlar tayyorlash, ilmiy-tadqiqot laboratoriyasini ochish, qishloq xo‘jaligi va chorvachilikda qayta tiklanadigan energiya texnologiyalarini joriy etish bo‘yicha tashabbuslari qo‘llab-quvvatlandi.
“China Energy Engineering Corporation” kompaniyasi rahbari Syu Lyu bilan suhbatda mamlakatimiz hududlarida quyosh elektr stansiyalari va energiya saqlash tizimlarini qurish bo‘yicha qo‘shma sa’y-harakatlar yuqori baholandi.
Muqobil energetika va yuqori kuchlanishli tarmoqlarni rivojlantirish loyihalarini ilgari surish muhimligi ta’kidlandi.
“Sinoma Energy” kompaniyasi raisi Men Sinlin shamol elektr stansiyasi hamda shamol turbinalari uchun parraklarni mahalliylashtirish uchun zavod qurilishining borishi haqida axborot berdi. Shuningdek, kimyo va qurilish sanoatida chiqindilarni tozalash bo‘yicha kompaniya taklif etayotgan texnologik yechimlar yuzasidan fikr almashildi. Ushbu loyihalarga doir ishlarni jadallashtirish zarurligi ta’kidlandi.
“Universal Energy” kompaniyasi bosh direktori Nan Yi bilan mamlakatimiz hududlarida shamol elektr stansiyalari qurilishini jadallashtirish choralari muhokama qilindi.
“China General Technology” kompaniyasi direktorlar kengashi raisi Kan Xubyao bilan yangi ishga tushirilgan kogeneratsiya stansiyasini samarali ishlatish muhokama qilindi. Kompaniyaning O‘zbekistondagi investitsiya faoliyatini kengaytirish bo‘yicha kelishuvga erishildi.
Davlatimiz rahbari “Poly Changda Engineering” kompaniyasi bosh direktori Myao Szechunning kelgusi yilda bugun ishga tushirilgan quyosh elektr stansiyasining mantiqiy davomi sifatida energiya saqlash tizimini qurish bo‘yicha rejalarini qo‘llab-quvvatladi.
Siyosat
2027 yilga kelib elektr energiyasini xususiy operatorlar uchun to’rtta mintaqada elektr tarmog’iga o’tkazadi
O’zbekiston elektr energiyasini taqsimlash tizimiga shaxsiy aloqadorlikni 2027 yilga kelib xususiy operatorlarga topshirishni rejalashtirmoqda. Prezident Shavkat Mirziyoyev Toshkentda yangi elektr energiyasini ishlab chiqarishni inobatga olish marosimi bo’lib o’tdi.
Prezidentning so’zlariga ko’ra, elektr energiyasini ishlab chiqarish sohasida olib borilayotgan islohotlar davlat-xususiy sheriklik va hukumat endi elektr energiyasini taqsimlash bilan bir xil yondashuvni qo’llamoqda.
“Biz nafaqat elektr energiyasini, balki iste’molchilarga etkazib berishda ham xususiy sherikliklarni joriy qilishni boshladik”, dedi Mirziyoyev.
Uning so’zlariga ko’ra, O’zbekiston Samarqand viloyatida elektr tarmoqlarini operatsion boshqaruvni Kompaniyaga operatsion boshqaruvni uzatish uchun Turkiyaning AXA elektr energiyasini topshirgan. Loyiha doirasida AXA tarmoqni boshqaradi, modernizatsiya qilinishi va texnologiyani bosqichma-bosqich ikki baravar kamaytirish, yillik jami 20 million dollar miqdorida mablag ‘keltirib chiqaradi.
Shunga o’xshash model investorlarga boshqa mintaqalarda taklif etiladi. Jizzax va Sirdaryolar 2026 yilda xususiy menejment uchun xususiy menejment uchun taklif etiladi, ular 2027 yilda Namangan va Toshkent viloyatlari.
Axta Energetikasi, ilgari Samarqandning tarqatish tarmog’ini boshqarish va modernizatsiya qilish bo’yicha xalqaro tenderni qo’lga kiritdi va 30 yillik imtiyoz uchun 1 milliard dollar sarmoya kiritadi. Boshqa to’qqizta savdo ishtirokchilari ham loyihaga qiziqish bildirdilar.
O’zbekistonning eng keng qamrovli elektr tarmoqlari bo’yicha O’zbekistonning eng keng qamrovli tarmoqlari 2027 yil 1 iyulgacha uzoq muddatli shartnomalar bo’yicha xususiy operatorlarga o’tkazilishi rejalashtirilgan.
O’tgan yili Energiya bozori va me’yoriy hokimiyatning rahbari Sherzod Xodayev har bir mintaqada elektr tarmog’idagi elektr tarmog’idagi elektr tarmog’idagi elektr tarmog’ida konfessiya asosida topshirilishini tushuntirdi. Tarmoqni boshqaradi, ta’mirlash, ta’mirlash va kengaytirish va har bir kilovatt-soat uchun to’lovni amalga oshiradi, ammo foydalanuvchilar mavjud raqamli platforma orqali to’lashni davom ettirmoqdalar. Ushbu to’lovlarning ba’zilari tarmoqlarni boshqaradigan xususiy operatorlarga o’tadi.
Toshkentda havoni ifloslantirayotgan korxona rahbariga chora ko‘rildi
Toshkentda narkokuryyerlik bilan shug‘ullanib kelgan ikki talaba ozodlikdan mahrum etildi
Hokimlik Nurafshonda prokuratura uchun 4,5 mlrd so‘mga avtoturargoh qurilayotgani haqidagi xabarlar bo‘yicha izoh berdi
-
Iqtisodiyot4 days agoO‘zbekistondan Daniyaga ilk bor oziq-ovqat va quruq meva eksport qilindi
-
Iqtisodiyot4 days agoPrezidentning Sirdaryoga tashrifi «River Med Pharm» korxonasidan boshlandi
-
Jamiyat5 days agoYunusobodda YTH oqibatida avtomobil yonib ketdi
-
Sport4 days ago«Real» ta’qibni davom ettirdi, «Liverpul» yana ochko yo‘qotdi. Kun o‘yinlari
-
Siyosat4 days agoPrezident Mirziyoyev Denis Manturov boshchiligidagi Rossiya delegatsiyasini qo’llab-quvvatlaydi
-
Dunyodan5 days agoIndoneziyada bir necha kun ichida 700 dan ortiq kishi halok bo’ldi.
-
Siyosat4 days agoMarkaziy Osiyo mamlakatlari 2026 yilda suvdan foydalanish va suv havzalari tizimiga kelishib olishdi
-
Hayot tarzi3 days agoDemi Xestemanning Jessi Gatikaulaning “Me’blari” ga qanday munosabatda bo’ldi