Jamiyat
mustaqil O‘zbekiston tarixidagi eng shov-shuvli qamoqdan qochish ishi
1997 yilning 2 dekabri. Surxondaryoda huquqni muhofaza qiluvchi organlar xodimlari oyoqqa turadi: 210 o‘ringa mo‘ljallangan, ammo amalda 1 500 nafarga yaqin jinoyatchi saqlanayotgan Termiz shahridagi tergov hibsxonasidan o‘limga hukm qilingan ikki mahbus qochib ketgan edi. Ular buni qanday uddalagandi?
{Yii::t(}
O’tkazib yuborish 6s
O’tkazib yuborish
Gollivudning “Shoushenkdan qochish” filmini ko‘pchilik ko‘rgan. Unda film qahramoni Endi qattiq qo‘riqlanadigan qamoqxonadan devorni bolg‘acha yordamida teshish orqali qochib ketishni uddalaydi. Aslida dunyo tarixida maxsus qamoqxonalardan qochish holatlari hayotda ham ko‘p kuzatilgan. Ana shunday shov-shuvli qochish O‘zbekistonda, Termiz shahridagi tergov hibsxonasida ham sodir bo‘lgan.
Yo‘qolib qolgan mahbuslar
1997 yilning 2 dekabri. Termiz shahridagi tergov hibsxonasida “trevoga” bo‘lib, erta tongdan hamma oyoqqa turadi. Hibsxonada saqlanayotgan ikki ashaddiy jinoyatchi xonasida yo‘q edi. Mahbuslar saqlangan xonaga yugurib kirgan mas’ullar “Shoushenkdan qochish” filmidagi kabi teshik devorni ko‘rishadi.
Qochib ketganlarning biri katta miqdordagi narkotik modda bilan ushlangan afg‘onistonlik Sattor ismli shaxs bo‘lsa, ikkinchisi qotillik jinoyatini sodir qilgan Shavkat Yalkapov edi. Ularning ikkisi ham oliy jazo – o‘limga hukm qilingandi. Ikki mahbus ham qochishga moyilligi bo‘lgan shaxslar ro‘yxatiga kiritilgan bo‘lgan.
Teshilgan devor
Sattor va Shavkat ushbu hibsxonaga keltirilganiga qariyb 1 yil bo‘lgandi. O‘lim hukmi o‘zgarishsiz qolgach mahbuslarda qochish fikri tug‘ilgan. Buni Sattor taklif qilgan. “Qochib ketib, Afg‘onistonga borib yashaymiz”, degan u sherigiga.
Mahbuslar reja tuzgach, uni amalga oshirish yo‘llarini o‘ylay boshlaydi. Ular avvalo temir kesadigan arra topadi. So‘ng xonadagi issiqlik batareyasi quvurini o‘sha arra yordamida kesib, batareyani ushlab turishi uchun devorga qoqilgan ikki temir qoziqni sug‘urib olishadi. Ana shu qoziqlar yordamida 28 noyabr kuni, ya’ni qochishdan 4 kun avval o‘tkazilgan tintuvdan so‘ng devorni teshishni boshlashadi.
Mahbuslar birinchi kunda 4-5 ta g‘ishtni joyidan ko‘chirib olishgan. Tuproq va g‘ishtlarni “krovat” tagiga to‘plashgan. Devorni teshish ishi bir necha kun davom etgan. Ana shu kunlarda xonada tekshiruv ham o‘tkazilgan. Ammo teshilayotgan joy choyshab bilan yopib qo‘yilgani bois buni hech kim payqamagan.
1997 yil 1 dekabr kuni kechki payt mahbuslar devorni teshishni uddalashadi. Bir necha soat dam olishgach, 2 dekabr tong soat 4:00 larda devor teshigidan tashqariga chiqishadi. Mahbuslar hibsxona hojatxonasi ustidan o‘tib, ma’muriyat binosiga chiqadi, so‘ng devordan oshgan holda qochib ketishadi.
“Kasallarga ajratilgan xonada saqlangan”
Sattor va Shavkatning hibsxonadan qochib ketishi shunchaki omad yoki tasodif emasdi. Negaki, o‘sha yillar Termiz shahridagi tergov hibsxonasida yetarlicha sharoit bo‘lmagani ham mahbuslarning qochishlarini osonlashtirib bergan.
Jumladan, o‘sha paytda 210 o‘ringa mo‘ljallangan ushbu hibsxonada 1500 ga yaqin mahbus joylashtirilgan. Shularning 20 dan ortig‘i o‘lim jazosiga mahkum qilinganlar bo‘lgan.
Kun.uz maqolani tayyorlash jarayonida o‘sha vaqtda Termiz shahridagi tergov hibsxonasida tartibot va qo‘riqlash bo‘yicha boshliq o‘rinbosari bo‘lib ishlagan Abduvoit Egamberdiyev bilan suhbatlashdi.
Abduvoit Egamberdiyev shov-shuvli qochish ortidan sudlangan 8 kishining biri edi. U Termiz shahar sudining 1998 yil 27 fevraldagi hukmiga ko‘ra 4 yil ozodlikdan mahrum qilish jazosiga tortilgan.
“Bizda o‘lim jazosiga hukm qilinganlarni saqlash uchun bor-yo‘g‘i 2 ta xona bor edi. Ularga 4 kishini joylashtirish mumkin. Ammo hibsxonada 20 dan ortiq oliy jazoga hukm qilinganlar bor edi. Ularni saqlab turadigan joyning o‘zi yo‘q edi. 20 nafar shunday mahbusni 5 ta xonaga joylashtirganmiz. Sattor va Shavkat kasallarga ajratilgan, maxsus jihozlanmagan xonaga joylashtirilgandi.
Biz o‘sha payti Toshkentga ham bir necha bor o‘lim jazosiga hukm qilingan mahbuslarni olib ketish haqida axborot berganmiz. Aslida ularni u yerda ushlab turishning o‘zi noqonuniy bo‘lgan”, deydi Abduvoit Egamberdiyev.
Abduvoit Egamberdiyev yuqori instansiyalarga shikoyat kiritib, o‘ziga yuklatilgan xizmat vazifalarini bajarganini, jinoyat sodir etilgan kuni kechasi soat 2:00 dan 6:00 gacha barcha postlardagi nazoratchilarni tekshirgani, navbatchi smenadagi nazoratchilarning o‘z vazifalariga sovuqqonlik bilan qarashlari oqibatida mahbuslar qochib ketganini bildirgan hamda kamerani tintuv qilish vazifasiga kirmasligini aytgan. Biroq yuqori instansiya sudlari Termiz shahar sudining 1998 yil 27 fevraldagi hukmini o‘zgarishsiz qoldirgan.
O‘sha vaqtda sudlangan 8 kishining barchasi ma’lum muddatga ozodlikdan mahrum qilingan. Ularning ayrimlari keyinchalik oqlangan.
3 kunlik ozodlikdan so‘ng otuv
Sattor va Shavkat hibsxonadan qochishni uddalashgan, biroq butunlay qochib, Afg‘onistonga o‘tib keta olishmagan. 3 kunlik qidiruvdan so‘ng ular chegara hududdagi qishloqda qo‘lga olinadi. Mustaqil O‘zbekiston tarixidagi eng shov-shuvli qamoqdan qochish ishi tafsilotlaridan xabardor kishilarning aytishicha, mahbuslar tergov hibsxonasiga qaytarilgan va bir necha kundan so‘ng Toshkentga olib ketilib, o‘lim hukmi amalga oshirilgan.
Ruslan Saburov,
Kun.uz
Cud materiallari asosida tayyorlandi.
O‘rganish davomida ushbu sanoat korxonasida chang-gaz tozalash uskunasi mavjudligi, biroq belgilangan me’yorlardan ortiqcha ifloslantiruvchi moddalarni atmosfera havosiga chiqarayotganligi ma’lum bo‘ldi.
Foto: Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi
Toshkent shahar Yashnobod tumanida joylashgan «TEXNOPARK» MChJ ga tegishli cho‘yan quyish sexining atmosfera havosiga zararli ta’siri ishchi guruh tomonidan o‘rganildi.
O‘rganish davomida ushbu sanoat korxonasida chang-gaz tozalash uskunasi mavjudligi, biroq belgilangan me’yorlardan ortiqcha ifloslantiruvchi moddalarni atmosfera havosiga chiqarayotganligi ma’lum bo‘ldi. Shuningdek, bu borada hech qanday ekologik ekspertiza xulosasi berilmaganligi aniqlandi.
Holat yuzasidan korxona rahbariga belgilangan tartibda chora ko‘rilib, atmosfera havosini ifloslantirayotganligi sababli qo‘shimcha to‘lovlar hisoblandi.
Bundan tashqari, sanoat korxonasiga atmosfera havosini ifloslantiruvchi manbalarning oldini olish, avtomatik stansiyalar o‘rnatish va ekologik ekspertiza xulosasi olinishi yuzasidan majburiy ko‘rsatmalar berildi.
Ma’lum bo‘lishicha, ular sintetik giyohvandlik moddalarini tanishi tashlab bergan geolokatsiyalardan olib, universitet yotoqxonasida dozalarga qadoqlab, aytilgan lokatsiyalarga yuborishgan.
Yashnobod tumanida o‘tkazilgan tezkor tadbir davomida ikki nafar talaba xolislar ishtirokida tekshirilganda,yonidan 120 gr Alfa PVP sintetik giyohvandlik moddalari protsessual tartibda rasmiylashtirib olingan.
Tezkor tadbir davom ettirilib, 2007 yilda tug‘ilgan talabaning vaqtincha yashab kelayotgan universitet yotoqxonasidagi xonasi ko‘zdan kechirilganda 400 gr Alfa PVP sintetik giyohvandlik moddalari borligi aniqlangan.
Ma’lum bo‘lishicha, bu talabalar ushbu sintetik giyohvandlik moddalarini tanishi tashlab bergan geolokatsiyalardan olib, universitet yotoqxonasida dozalarga qadoqlab, aytilgan lokatsiyalarga yuborishgan.
Tezkor tadbirlar natijasida bir marotabalik 2600 ta dozaga teng bo‘lgan jami 520 gr sintetik giyohvandlik moddalarining noqonuniy muomalasi oldi olindi.
Mazkur holat yuzasidan talabalarga nisbatan Jinoyat kodeksining 273-moddasi 5-qismiga ko‘ra 10 yildan 20 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazo chorasi qo‘llanilgan.
Shuningdek, sintetik giyohvandlik vositalarining manbaini hamda qolgan jinoiy sheriklarini aniqlash maqsadida tezkor tadbirlar davom ettirilmoqda.
Jamiyat
Hokimlik Nurafshonda prokuratura uchun 4,5 mlrd so‘mga avtoturargoh qurilayotgani haqidagi xabarlar bo‘yicha izoh berdi
Toshkent viloyati hokimining qaroriga muvofiq, Nurafshonda viloyat prokuraturasiga qarashli salkam 1 gektar maydonda infratuzilmani yaxshilash bo‘yicha kompleks loyiha moliyalashtirilmoqda.
Toshkent viloyati hokimligi axborot xizmati ijtimoiy tarmoqlarda Nurafshon shahrida Toshkent viloyati prokuraturasi uchun avtoturargoh qurilishi yuzasidan tarqalgan muhokamalar bo‘yicha munosabat bildirdi.
Ma’lum qilinishicha, shaharda viloyat prokuraturasiga qarashli salkam 1 gektar maydonda infratuzilmani yaxshilash bo‘yicha kompleks loyiha moliyalashtirilyapti. Bu bo‘yicha viloyat hokimining qarori qabul qilingan.
Qarorda hududda avtoturargoh, xizmat ko‘rsatish, elektromobillarni zaryadlash nuqtalari, yashil maydonlar, piyodalar yo‘laklari, drenaj va irrigatsiya tizimlari qurilishi, quyosh panellarini o‘rnatish nazarda tutilgan.
“Ajratilayotgan 4,5 milliard so‘mni faqatgina avtoturargoh uchun deb talqin etmaslik to‘g‘ri bo‘lardi. Qaror matnida muayyan sabablarga ko‘ra, mablag‘ ajratish maqsadi “avtoturargoh majmuasi qurish uchun” deb emas, “avtoturargoh qurish uchun” deb izohlangani shunday bahsli muhokamalarga sabab bo‘lganini tushungan holda qo‘shimcha izoh berishni lozim topdik”, deyiladi hokimlik munosabatida.
Ta’kidlanishicha, loyiha qiymati 5,9 mlrd so‘mga baholangan. Viloyat hokimligi va buyurtmachi xizmati mutahassislari tarafidan obektning kurilish-montaj ishlari qiymati qayta ko‘rib chiqilib, ayrim ish turlari muvofiqlashtirilishi natijasida umumiy xarajat miqdori 4,5 mlrd so‘mga maqbullashtirilgan.
20:47
O‘zbekistonliklar Yaponiyadagi qurilishlarga ishga yuboriladi
Source link
Prezident Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganligining 33 yilligi munosabati bilan davlatimiz tomonidan olib borilayotgan insonparvarlik siyosatining amaliy tasdig‘i sifatida «Jazo muddatini o‘tayotgan, qilmishiga chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lgan va tuzalish yo‘liga qat’iy o‘tgan bir guruh shaxslarni afv etish to‘g‘risida»gi Farmonni imzoladi.
Farmonga muvofiq, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 109-moddasi 23-bandiga asosan jazo muddatini o‘tayotgan hamda qilmishiga chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lgan va tuzalish yo‘liga qat’iy o‘tgan 615 nafar shaxs afv etildi.
Afv etilgan shaxslarning 220 nafari asosiy jazodan to‘liq ozod etildi, 123 nafari jazoni o‘tashdan muddatidan ilgari shartli ozod qilindi, 97 nafarining ozodlikdan mahrum etish jazosi yengilroq jazo bilan almashtirildi. Shuningdek, 175 nafar shaxslarga tayinlangan ozodlikdan mahrum etish jazosining muddatlari qisqartirildi.
Afv etilganlarning 9 nafarini chet el fuqarolari, 29 nafarini ayol, 23 nafarini 60 yoshdan oshgan erkaklar, 264 nafarini yoshlar (shulardan, 2 nafari voyaga yetmaganlar) hamda 9 nafarini taqiqlangan tashkilotlar faoliyatida qatnashgan shaxslar tashkil etadi.
Farmon ijrosi yuzasidan afv etilgan shaxslarni oilasi va yaqinlari bag‘riga qaytarish, ijtimoiy hayotga moslashib, foydali mehnat bilan shug‘ullanishlari, sog‘lom turmush tarzini yo‘lga qo‘yib, jamiyatda munosib o‘rin topishlari uchun ularga ko‘mak berish bo‘yicha mas’ul vazirlik va idoralarga tegishli topshiriqlar berildi.
Toshkentda havoni ifloslantirayotgan korxona rahbariga chora ko‘rildi
Toshkentda narkokuryyerlik bilan shug‘ullanib kelgan ikki talaba ozodlikdan mahrum etildi
Hokimlik Nurafshonda prokuratura uchun 4,5 mlrd so‘mga avtoturargoh qurilayotgani haqidagi xabarlar bo‘yicha izoh berdi
-
Iqtisodiyot4 days agoO‘zbekistondan Daniyaga ilk bor oziq-ovqat va quruq meva eksport qilindi
-
Jamiyat4 days agoYunusobodda YTH oqibatida avtomobil yonib ketdi
-
Iqtisodiyot4 days agoPrezidentning Sirdaryoga tashrifi «River Med Pharm» korxonasidan boshlandi
-
Sport4 days ago«Real» ta’qibni davom ettirdi, «Liverpul» yana ochko yo‘qotdi. Kun o‘yinlari
-
Siyosat4 days agoPrezident Mirziyoyev Denis Manturov boshchiligidagi Rossiya delegatsiyasini qo’llab-quvvatlaydi
-
Dunyodan5 days agoIndoneziyada bir necha kun ichida 700 dan ortiq kishi halok bo’ldi.
-
Siyosat4 days agoMarkaziy Osiyo mamlakatlari 2026 yilda suvdan foydalanish va suv havzalari tizimiga kelishib olishdi
-
Turk dunyosi3 days agoTurkiya Rossiya quvur liniyali gaz ta’minotini bir yil davomida kengaytirmoqda