Jamiyat
To‘rt marta sudlangan gazeta
U o‘z faoliyatini atigi ikki oy va bir hafta davom ettirgan bo‘lsa-da, ziyolilar e’tiborini qozonib, hukumat va aqidaparast ulamolar, tanqidni jini suymaydigan kishilar quvg‘iniga uchradi. Natijada to‘rt marta sudga berilib, mol-mulki musodara qilindi. U o‘zbek matbuotiga asos solgan Ismoil Obidiyning «Taraqqiy» gazetasi edi…
Turkistonda dastlabki matbuot nashri chor Rusiyasi bosqinchilarining rus tilida chop etiladigan «Turkestanskiye vedomosti» gazetasi bo‘lib, u 1870 yilning 28 aprelidan 1917 yilning 15 dekabrigacha bo‘lgan faoliyati davrida asosan mustamlakachilar siyosati va mafkurasini targ‘ib qilgan. Aynan o‘zbek va qirg‘iz tillarida chop etilgan «Turkiston viloyatining gazeti» ham «Turkestanskiye vedomosti»ning o‘zbekcha nusxasi bo‘lib, farqi mustamlakachilarga xizmat qilayotgan mahalliy ijodkorlar tomonidan tayyorlanib, nashr etilayotganida edi.
Zero, targ‘ibu tashviq ham mustamlakachilar mafkurasi bo‘yicha bo‘lib, «…vedomosti»dan o‘zbekcha chiqayotganligi bilan ajralib turardi.
Cho‘lpon ta’biri bilan aytganda, «Turkiston viloyatining gazeti» istilo etilgan generallar tarafidan nashr etilgan, ruslig‘ning shavkat va saltanatini ko‘hna madrasalarning tumtaroq tili ila osmonlarga chiqargan bir gazeta edi».
Avloniy esa «…bu gazeta Turkiston o‘zbeklari uchun birinchi gazeta bo‘lg‘oni kabi yerlik xalqni razolat, safolatga boshlag‘on tarixiy bir qora guruh gazeta… Bu maorif madaniyatiga dushmon bo‘lg‘oni hamda tabiiy el orasig‘a bid’at, xurofot tarqatishqa bor kuchi bilan kirishgan va bu yo‘lda bir qancha muvaffaqiyatlarga uchrag‘on edi», deya jadidlar nuqtai nazaridan «Turkiston viloyatining gazeti»ga baho bergandi.
Shunday vaziyatda bor haqiqatni yozadigan, milliy kayfiyatni ifodalaydigan sof o‘zbekcha nashrga ehtiyoj tug‘ilayotgan edi. Zero, bu paytga kelib, Behbudiy, Avloniy, Cho‘lpon, So‘fizoda va yana ko‘plab qalamkashlar matbuot maydonida qad rostlab turar, ularning «Turkiston viloyati gazeti»ga yozganlari missioner Ostroumov tomonidan «qaychilanib» chiqarilar, ba’zi paytlarda esa chop ham etilmasdi.
Bularning barini ko‘rib, sezib yurgan va o‘zbek xalqining qarashlarini ifodalaydigan milliy gazetaga ehtiyoj tug‘ilganini anglagan Ismoil Obidiy 1906 yil 27 iyundan «Taraqqiy» nomli milliy o‘zbekcha gazetaga asos soldi. Gazeta Toshkentdagi V.Ilinning xususiy bosmaxonasida bosilib, O‘rta Osiyoga tarqatilgan.
Abdulla Avloniyning 1924 yil 24 iyundagi «Turkiston» gazetasida yozgan maqolasiga ko‘ra, «gazeta muharriri Ismoil Obidiyga Taraqqiy ismi berildi. Hozirgacha xalq Ismoil Obidiyning ismini Taraqqiy deb yuritadir. Bu gazeta elning eng suyub o‘qiydurg‘on bir gazetasi bo‘la oldi. Bu gazeta o‘sha zamon musulmon gazetalari ichida eng so‘li bo‘lib, hukumat va uning ma’murlarig‘a qarshi hujum ochdi. Bu gazeta yerlik yosh yozuvchilarg‘a sahifasidan keng o‘rin berdi. Istibdod hukumatining favqulodda saqlash (cherezvichayniy oxran) qo‘li bilan bu gazeta o‘ldirildi. Xalq oziqsiz qolib, uzoq vaqt jimjitlik hukm surdi».
Ismoil Obidiy 1880 yilda tug‘ilgan bo‘lib, hayoti davomida Sharqiy Turkiston, Qozon, Moskva, Toshkent shaharlarida yashagan, tatar, o‘zbek, arab, fors, uyg‘ur, rus tillarini biladigan o‘z davrining taraqqiyparvar ziyolilaridan bo‘lgan. Shuningdek, u nafaqat jurnalist, balki me’mor va rasom, tarjimon ham edi.
Garchi «Taraqqiy»ning 21 soni nashrdan chiqqan bo‘lsa-da, ularda Behbudiy, Munavvar Qori, Mulla Said Ahmad qizi Nozimaxonim, So‘fizoda, Shokir Muxtoriy, Bahrombek Davlatboyev kabilarning milliy ruhdagi xalqchil maqolalari chop etilib, o‘quvchilar hurmatini qozondi. Ro‘y berayotgan voqea-hodisalarni haqqoniy yozgani, chorizm siyosatini tanqid qilgani, jadidlarga qarshi bo‘lgan konservatizm qarashdagi qadimgi ulamolar qilmishlarini sharmanda qilgani sababli ham gazeta to‘rt marta sudga berilib, oxiri chor hukumati tomonidan nashr etish taqiqlab qo‘yildi.
Gazetada bosilgan quyidagi maqola va xabarlardagi lavhalarni kuzatib ham o‘zingiz «Taraqqiy»ning tutgan yo‘lini bilib olasiz:
«…dunyog‘a nima uchun kelgonini bilmay ilm va maorifg‘a aslo rag‘bat qilmay jonidin shirin bolalarini ko‘cha bako‘cha kezdurub bechora ma’sumni aziz umrini jaholat otashina yondiruvchi beahamiyat va bediyonat otalar ham oramizda oz emasdur. Ko‘p dindoshlarimizni ko‘rarmizki, o‘z farzandlarini aslo maktabga bermay orqalaridan ergashtirib ruslar eshigida o‘zlari kabi xizmatchilikg‘a o‘rgatub dunyo va oxiratni saodati o‘lg‘on ilm va maorifdin mahrum qilmoqdin hech bir ibo qilmaslar… Va bu jaholat xohishudirki, millat foydasi uchun jonini qurbon qilmoqqa loyiq arslon kabi yigitlarimiz butun millatni o‘ylaridan chiqarib iste’dod va g‘ayratlarini choyxona va pivoxonalarg‘a sarf etmakdadurlar» (gazetaning 1-sonidagi Munavvarqorining maqolasidan).
«…agar bizlarning maktablarimiz boshqa millat maktablari kabi bir nizomga qo‘yilib yaxshi muallimlik vazifasini lavozimcha ado qilurlik kishilardin muallimlar tayin qilinsa edi, ma’sum avlodlarimiz ruhiy hayotiga, dunyo va oxiratni saodatig‘a birinchi sabab o‘ladurg‘on ilm va maorifdin bu darajada mahrum o‘lmagiga sabab o‘lmas eduk…» (gazetaning 1-sonidagi maqoladan)
«…Madrasalarning ahvolin kimlar isloh qilurlar, ulamolar, qozilarning so‘zlaridan o‘tib, bir ish qilolmasliklari uchun bu janoblardan isloh umid qilmoq to‘qson yoshliq bir qari g‘ajuzadan farzand umid etmak qabilidandir» («Taraqqiy»ning 9-sonidagi maqoladan).
«Bizni Toshkentda ichkulik va pivoxo‘rlik chunon shoyi bo‘ldiki, bosh bekatlarimizdan boshlab, dumaxona ulug‘larigacha choy o‘rniga pivo iste’mol qilurlar. Na ulamolarimizdan, na hukumatlarimizdan bir kishi yo‘qki, yigitlarimizni ichkulik ichmoqdin man qilsalar. Davlat dumasig‘a vakil saylamoq uchun aholi tarafdin ko‘zlangan ulug‘ predsedatellarimiz ichkulik ichib, mast bo‘lib, aholi orasida beibo kezmakdalar. Ajabo! Buningday fasod axloq qanday noinsoflikdirki, aholiga va’z nasihat qilib, tazyiq qaytarmoq va qaytmog‘onni urub, so‘kib tazyiq bermoq vazifalari o‘lg‘on o‘g‘limiz o‘zlarini obro‘yini rus qizlari ila gostinisa zollarida barbod etmakdalar. Allohdan qo‘rqib, xalqdan uyolmaslar» (gazetaning 3-sonidagi maqoladan).
«Rus-yapon urushi va buning oqibatida jangga mablag‘ topmoqning eng oson yo‘li xalqqa turli soliqlar solib, undirib olish, xalqning og‘ir va mashaqqatli mehnati evaziga bunyodga kelgan ozgina mablag‘ni shu yo‘l bilan undan tortib olib, yana xalqni din va imonga taaullug‘i bor afsonalar bilan battar ozg‘urib, itoat qafasida tutadurlar» (3-son, 1-betidagi maqoladan).
«Taraqqiy»ning shu tarzda jamiyatni isloh qilish, muammolar ildizini axtarishga bo‘lgan urinishlari jadidchilik harakatining Qrimdagi asoschisi Ismoil Gaspirinskiyga, tatarlarning Qozondagi buyuk shoiri Abdulla To‘qayga ham yetib bordi. Qrimda yashayotgan buyuk ma’rifatparvar «Tarjimon» gazetasining 1906 yil 69-sonidagi maqolasida gazetani o‘qib quvonganini «Turkistonda bunday taraqqiyparvar bir gazetaga ko‘pdan beri ehtiyoj bor edi», deya baholagandi.
Ha, «Taraqqiy» ehtiyoj, zarurat bois dunyoga kelgan edi. Shu bois ham qisqa fursat ichida haqiqiy ma’noda qo‘lma-qo‘l bo‘lib ketdi. Ayniqsa, gazetada dumadagi deputatlarning ish jarayonidagi sustkashlik, madrasalarning qoloqligi, zamonaviy ta’lim-tarbiyadan uzoqlashib ketganligi kabi dolzarb mavzularda maqolalar berilishi chor mustamlakachilarini cho‘chitib qo‘ydi.
Ba’zi muttaasiblar va «Turkiston viloyatining gazeti» kabi mustamlakachilar mafkurasini ifodalovchi muxbirlar «Taraqqiy»ni obro‘sizlantirish yo‘lidan bordilar. Xususan, gazeta muharriri Ismoil Obidiy haqida, «muharirning asli ismi ma’lum emas, imzosi «Sayyid Ismoil» esa-da, o‘zi «Sayyid» bo‘lmasa kerak», deb qochiriqlar qildi va shu xildagi g‘iybatlar bilan «Taraqqiy»ni to‘xtatishga harakat qildilar. Toshkentdagi bunday vaziyat to‘g‘risida Ismoil Gaspirinskiy «Tarjimon»ning 1906 yil 117-sonida maqola yozib bu holatni «Noma’qul so‘zlar. Shahri Toshkandda 38 yildan beri rasmiy «Turkiston gazeti» nashr qilinadi. Muharriri ziyoli g‘o‘spo‘din Ostroumovdir. Ziyoli bir odamning qo‘l ostida bo‘lgan gazeta boshqa muharrirlar haqida bozor g‘iybatlariga o‘xshar narsalar yozmasligi lozimdir. «Taraqqiy» muharriri sayyidmi, emasmi, muhim emas, yozganlari muhimroq, shunga qarash kerak», deya baho berib o‘tgan, ahvol yaxshilanishiga umid qilgandi. Afsuski, bunday mutassibona qarashlar, mustamlakachilarning tazyiqi natijasida gazeta yopildi. Ziyo Saidning yozishiga ko‘ra, «Taraqqiy» qora guruh ulamolari bilan qattiq tortishib, ularning xalq orasida obro‘larini tushirishga harakat qildi. Ora-sira hukumatga ham tegib turdi. Mazkur «gunohlari» uchun 20-nomeriga yetganda, chor hukumati tomonidan musodara etilib, muharriri qamoqqa olindi».
Garchi shunday bulsa-da, Ismoil Obidiyning «Taraqqiy» gazetasi birinchi o‘zbek milliy matbuot nashri sifatida tarixda qoldi.
Umid Bekmuhammad,
tarix fanlari bo‘yicha falsafa doktori, dotsent.
Prezident Shavkat Mirziyoyev 10-dekabr kuni korrupsiyaga qarshi kurashish, komplayens nazoratini takomillashtirish va raqamlashtirish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar hamda kelgusidagi rejalar taqdimoti bilan tanishdi.
Korrupsiya – aksariyat jamiyatlarda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishga putur yetkazuvchi jiddiy jinoyatdir. Biror-bir mamlakat, mintaqa, jamiyat korrupsiyadan immunitetga ega emas. Korrupsiya tadbirkorlikka, fanga, ta’limga, sog‘liqni saqlash va boshqa ko‘plab sohalarga jiddiy zarar yetkazadi, mamlakat korrupsiyalashgan tizimda muvaffaqiyatli rivojlana olmaydi.
Yangi O‘zbekistondagi islohotlarning boshidanoq bu haqiqatni chuqur anglagan holda korrupsiyaning oldini olish, shaffoflikni oshirish va jamoatchilik nazoratini kuchaytirish bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar izchil amalga oshirilmoqda.
Ushbu mavzu ayni shu kunlarda muhokama qilinayotgani bejiz emas. Zero, Birlashgan Millatlar Tashkiloti tashabbusi bilan 2004-yildan boshlab har yili 9-dekabrda Xalqaro korrupsiyaga qarshi kurashish kuni butun dunyoda nishonlanadi. Ushbu sana mazkur yo‘nalishdagi sa’y-harakatlar samarasini baholash, amaliy natijalarni tahlil qilish va yangi vazifalarni belgilash uchun muhim fursat.
O‘tgan davrda davlat organlarida komplayens nazorati tuzilmalarining faoliyati qayta ko‘rib chiqilib, ichki nazorat bo‘linmalarida 11 mingdan ortiq o‘rganishlar o‘tkazilgani, 793 milliard so‘mlik mablag‘larning maqsadsiz sarflanishining oldi olingani ma’lum qilindi. Qariyb 2 trillion so‘mlik moliyaviy xato va kamchiliklar aniqlandi, 478 milliard so‘mlik zarar undirildi.
Korrupsiyaga qarshi ichki nazorat bo‘linmalarining samaradorlik ko‘rsatkichlari (KPI) tasdiqlangani, ular tomonidan 700 dan ortiq o‘rganish, monitoring va nazorat tadbirlari o‘tkazilgani natijasida 354 milliard so‘mlik moliyaviy xato va kamchiliklar aniqlandi, 1397 ta manfaatlar to‘qnashuvi holati hamda qariyb 550 milliard so‘m mablag‘ning maqsadsiz sarflanishining oldi olindi. Mansabdor shaxslarga nisbatan 26 ta jinoyat ishi qo‘zg‘atildi, 24 nafari ma’muriy va 148 nafari intizomiy javobgarlikka tortildi.
Sog‘liqni saqlash, maktabgacha va maktab ta’limi, kadastr va qurilish tizimlari hamda davlat xizmatchilari orasida korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni shakllantirish, kadrlarni ishga olishda shaffoflikni ta’minlash, korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha o‘quv kurslarida o‘qitish borasida tizimli ishlar olib borilmoqda.
Sohadagi ishlarni yangi bosqichga olib chiqish maqsadida Korrupsiyaga qarshi kurashish klasterini yo‘lga qo‘yish taklif etildi. Bu tizim Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi, huquqni muhofaza qiluvchi organlar, Hisob palatasi va Davlat moliyaviy nazorati inspeksiyasi, idoralarning ichki nazorat bo‘linmalari, ta’lim va ilmiy-tadqiqot muassasalari, nodavlat notijorat tashkilotlari o‘rtasida mazkur illatga qarshi kurashish bo‘yicha yaqin hamkorligini o‘rnatish va ularning sa’y-harakatlarini birlashtirishga xizmat qiladi.
Klaster doirasida axborot almashish, qo‘shma tadbirlar o‘tkazish, monitoring va baholash orqali yaxlit ekotizim yaratiladi, ishlarning samaradorligi oshadi.
Taqdimotda sohani raqamlashtirish va sun’iy intellekt texnologiyalarini joriy qilish masalalariga alohida to‘xtalib o‘tildi.
Turli idoralarning ma’lumot bazalarini integratsiya qilish asosida Xavf-tahlil markazini tashkil etib, korrupsion xavflarni hamda davlat xaridlarida affillanganlik holatlarini avtomatik aniqlash rejalashtirilgan. Shuningdek, komplayens bo‘limlarning ishini to‘liq raqamlashtirish, korrupsiyaviy omillar va xavf-xatarlarni aniqlash tezkorligini oshirish bo‘yicha rejalar taqdimot qilindi.
Qarorlar qabul qilishda jamoatchilik nazoratini kuchaytirish muhim ekani ko‘rsatib o‘tildi. Shu maqsadda “E-qaror” tizimida hujjatlarning ochiq e’lon qilinishi ustidan nazoratni hamda budjet mablag‘laridan foydalanishda jamoatchilik nazorati imkoniyatlarini kengaytirish topshirildi.
Preventiv choralarning ko‘lami va ta’sirchanligini oshirishga alohida e’tibor berildi.
Soha va tarmoqlarda korrupsiya omillarini bartaraf etish bo‘yicha loyiha ofislarini tashkil etish taklif qilindi. Bunda korrupsiya jinoyatlari statistikasi va byurokratiya darajasi yuqori, faoliyati bo‘yicha fuqarolardan eng ko‘p murojaatlar kelib tushayotgan hamda raqamlashtirish darajasi past bo‘lgan sohalar bilan manzilli ishlash zarurligi ko‘rsatib o‘tildi. Bunday soha va tarmoqlarda loyiha ofislari tashkil etilib, faoliyat yakunlari bo‘yicha hisobot tayyorlanadi va jamoatchilikka e’lon qilinadi.
Umuman, korrupsiyaga qarshi kurashish jarayoniga keng jamoatchilikni jalb qilish muhimligi ta’kidlandi. Bu borada investitsiya loyihalarining ijrosini nazorat qiluvchi tashabbuskor guruhlarni ko‘paytirish, qurilish ishlarini nazorat qilishda mahalla faollarining ishtirokini ta’minlash taklif qilindi.
Korrupsiya haqida xabar berayotganlar sonini oshirish maqsadida ularga himoya orderi berishni yo‘lga qo‘yish, rag‘batlantirishning real mexanizmini joriy etish muhimligi ta’kidlandi.«Korrupsiyaga qarshi kurashishga qo‘shgan hissasi uchun» ko‘krak nishonini ta’sis etish tashabbusi ilgari surildi.
Shuningdek, davlatimiz rahbariga qo‘shilgan qiymat solig‘i ma’murchiligidagi suiiste’molchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar, turli sohalardagi iqtisodiy huquqbuzarliklarga qarshi ko‘rilayotgan choralar haqida hisobot berildi.
Mutasaddilarga bu borada faqat jinoyatning oqibatlari bilan kurashish emas, balki unga sabab bo‘luvchi omillarni bartaraf etishga alohida e’tibor qaratish, faoliyatni raqamlashtirib, masofaviy nazorat mexanizmlari va xalqaro hamkorlikni kengaytirish yuzasidan topshiriqlar berildi. Profilaktika ishlarini kuchaytirish, moliyaviy va huquqiy savodxonlikni oshirish, qonunbuzarliklarga imkon beruvchi bo‘shliqlarga yo‘l qo‘ymaslik maqsadida qonunchilik hujjatlarini doimiy ravishda takomillashtirib borish zarurligi ta’kidlandi.
«Jaloliddin Manguberdi» yuqori tezlikdagi poyezdlarning ilk partiyasi Janubiy Koreyadan O‘zbekistonga jo‘natildi.
Janubiy Koreyaning Changvon shahrida O‘zbekiston uchun ishlab chiqarilgan Hyundai Rotem yuqori tezlikdagi poyezdlarning ilk partiyasi Masan portidan rasmiy ravishda jo‘natildi.
«Jaloliddin Manguberdi» nomi berilgan yangi poyezdlar 2024-yil iyunda Hyundai Rotem va O‘zbekiston temir yo‘llari o‘rtasida tuzilgan shartnoma asosida ishlab chiqarilgan.
Shu yil may oyida prezident Shavkat Mirziyoyev Xorazm viloyatiga tashrifi davomida Hyundai Rotem kompaniyasidan yuqori tezlikdagi 6 ta elektropoyezd xarid qilinib, kelgusi yildan «Jaloliddin Manguberdi» nomi ostida Toshkent-Xiva yo‘nalishiga qo‘yilishi haqida xabar berilgan edi.
Prezident Shavkat Mirziyoyev qishloq xo‘jaligi sohasini qo‘llab-quvvatlashga ajratilayotgan mablag‘lar yildan-yilga oshirib borilayotganini ta’kidlab, bundan keyin ham sohaga qancha mablag‘ kerak bo‘lsa, topib berilishini bildirdi.
«Lekin bu mablag‘lar o‘z vaqtida egasiga yetib borishi va hosildorlikni yanada oshirishga xizmat qilishi uchun ochiq va shaffof tizim bo‘lishi kerak», – dedi Prezident.
Qayd etilishicha, qishloq xo‘jaligidagi subsidiyalar shu paytgacha 6 ta vazirlik tomonidan ajratilayotgan edi. Shu bois, barcha subsidiyalar bo‘yicha moliyaviy xizmatlarni bir joyda ko‘rsatadigan Agrar sohada to‘lovlar agentligi tashkil etildi.
Agentlik tomonidan kelasi yil dehqon va fermerlarga 2 trillion 200 milliard so‘mlik subsidiya beriladi. Bunda subsidiya ajratish jarayoni hozirgi 4 bosqichdan 2 bosqichga, uni olishga ketadigan vaqt esa 1 oydan 15 kunga qisqaradi. Eng muhimi, har bir subsidiya fermerlarga ma’qul bo‘ladigan shartlarda, ularga mablag‘ eng zarur paytda beriladigan tizimga o‘tiladi.
Keyingi yildan suv nasosiga sarflangan elektr energiyasi uchun subsidiyalar meva-sabzavot, moyli ekin, kartoshka va ozuqa ekinlari yetishtiruvchi fermerlarga ham ajratilishi e’lon qilindi.
Bugun respublika bo‘ylab agrar sohada 22 ta ilmiy markaz, 260 ta laboratoriya, ularda juda katta salohiyatga ega yuzlab olim va ilmiy xodimlar faoliyat yuritmoqda.
Bugun Prezident Shavkat Mirziyoyev va qishloq xo‘jaligi sohasi xodimlari o‘rtasida bo‘lib o‘tgan muloqotda mazkur salohiyatdan to‘liq foydalanish uchun «ilm-fan – ta’lim – ishlab chiqarish» integratsiyasini ta’minlaydigan Qishloq xo‘jaligi fanlar akademiyasi tashkil etilishi e’lon qilindi. Ushbu akademiya qishloq xo‘jaligidagi fundamental va amaliy tadqiqotlarni rivojlantirishga mas’ul bo‘ladi.
«Men bir gapni takror aytishdan charchamayman. Ilm va izlanish bo‘lmagan sohada rivojlanish ham, yuksalish ham, taraqqiyot ham bo‘lmaydi», – dedi davlat rahbari.
O‘tgan yilda 4 ta institut negizida Qishloq xo‘jaligi kadrlarining malakasini oshirish instituti tashkil etilgan edi. Ushbu institutda yiliga 8 mingdan ortiq soha vakillari, xususan, fermer, dehqon va klasterlar xodimlari zamonaviy agrotexnologiyalardan foydalanishga o‘qitiladi.
Mutasaddilarga Gollandiya, Ispaniya, Italiya, Turkiya va Xitoydan malakali agronomlarni olib kelib, dehqon va fermerlarni yangiliklarga doimiy o‘qitib boradigan tizim qilish topshirildi.
Bundan tashqari, paxta-g‘alla yo‘nalishidagi eng ilg‘or 200 nafar fermer, meva-sabzavot yo‘nalishidagi eng mirishkor 200 nafar bog‘bon va dehqon, qishloq xo‘jaligi yo‘nalishidagi eng faol 100 nafar eksportchi Xitoy, Turkiya, Gollandiya, Fransiya kabi davlatlarga yuborilib, o‘qitiladi. Ushbu 500 nafar fermer, bog‘bon va eksportchilarning yo‘lkira va mehmonxona xarajati to‘liq qoplab beriladi.
Respublikada ekin maydonlaridan o‘tgan 70 ming kilometr uzunlikdagi ochiq drenaj va kollektorlar bor.
Prezidentning qishloq xo‘jaligi sohasi xodimlari bilan bo‘lib o‘tgan uchrashuvda ularni bosqichma-bosqich yopiq tizimga o‘tkazilsa, ekin ekish uchun qo‘shimcha maydonlar ochilishi, zovurlarni tozalash xarajatlari karrasiga tejalishi aytib o‘tildi.
«Bu masala, ayniqsa, yer tanqis bo‘lgan vodiy viloyatlari uchun juda dolzarb.
Shu bois, ochiq drenaj va kollektorlarni yopiq tizimga o‘tkazish bo‘yicha alohida dastur qabul qilinib, bu maqsadlar uchun 100 million dollar ajratilishi belgilandi», – dedi Prezident.
Viloyat hokimlari tajribali tadbirkorlar bilan kelasi yilning o‘zida kamida 10 ming kilometr drenajni yopiq tizimga o‘tkazib, 20 ming gektar qo‘shimcha ekin maydoni ochish uchun mas’ul bo‘ladi.
Zerikishdan 950 000 AQSh dollari miqdorida mablag ‘topdi
Mariya Korina Machaco Osloda Nobel tinchlik mukofotini yutganidan keyin paydo bo’ldi
Korrupsiyaga qarshi kurash bo‘yicha ko‘krak nishon ta’sis etiladi
-
Sport4 days agoТуркия Суперлигаси. «Башакшеҳир» – «Фенербаҳче». Шомуродов ва Файзуллаев — асосий таркибда
-
Jamiyat3 days agoTo‘qqiz qizli Jasur – to‘rt egiz tug‘ilgan xonadondan reportaj
-
Jamiyat2 days agoToshkent viloyatida 13 yoshli qiz orqali dori sotgan ayol va uning sheriklari ushlandi
-
Iqtisodiyot4 days agoXitoylik investorlar Jizzaxdagi volfram konini ishga tushirmoqda
-
Iqtisodiyot5 days agoBMTning Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti bilan hamkorlikda qator loyihalar amalga oshiriladi
-
Jamiyat2 days agoO‘zbekistondagi muzey va ziyoratgohlarga «virtual sayohat» qilish imkoni yaratiladi
-
Sport3 days agoO‘zbekiston fuqaroligini qabul qilgan rossiyalik tennischi WTA 125 turniri g‘olibi bo‘ldi
-
Dunyodan2 days agoPiknik tugadi. Kelajakda Zelenskiy hukumatini kim boshqaradi?