Dunyodan
Tibet ruhiy etakchilari 90 yoshida o’zlarining merosxo’rlik rejalarini ochib beradimi?
Padey
BBC News, Dehli
Samira Xusseyn
BBC News, Dharamshala
Zakana
Tinchlik sovrindori Nobel Tibet Buddizmning ma’naviy rahbari shu haftada muhim bosqichga etib boradi
Dalay Lama shimolida yuzlab izdoshlar Hindistonda quvg’in qilingan Tibet ruhiy rahbarining 90-tug’ilgan kuni uchun yig’ilishmoqda, chunki ular uning eng so’nggi vorisi bilan tanishishlari mumkinligi haqidagi umidlarni kutishlari mumkin.
Dalay Lama chorshanba kuni video xabar va bayonotni chiqarishi rejalashtirilgan, uning idorasi BBCga, ammo uning aytganlari haqida hech qanday aniq narsa yo’q.
Dalay Lama 1959 yilda Tibetning Xitoy boshqaruviga qarshi muvaffaqiyatsiz qo’zg’olondan keyin Hindiston bo’ylab Hindiston bo’ylab qochib ketdi.
U Hindiston shimolidagi Shimoliy Xillning shahridagi shaharchasida quvg’inda hukumatni o’rnatgan va Pekinda Tibetni qattiq nazoratda yashaganlar uchun muqobil hokimiyat manbai sifatida ko’rilgan.
Getty Images
Gollivud aktyori Richard Gere (o’ngda) Dalay Lamaning uzoq vaqt davomli izdoshidir.
Yakshanba kunlari tug’ilgan kunidan oldin uch kun tabrta boshlanadigan 15-Tibet diniy konferentsiyasidan oldin. Tanlovning dushanba kuni – Dalay Lamaning tug’ilgan kuni, Tibet oylik taqvimiga ko’ra.
Bayram, shu jumladan ko’plab hind vazirlari, shu qatorda 7000 dan ortiq mehmonlar ishtirok etadilar. Dushanba kuni fotosuratda uzoq vaqt davom etardi, Dalay Lama, Gollivud aktyori Richard Guerre.
Ilgari u 90 yoshida uning ketma-ketligi haqida tafsilotlarni chiqarishini aytgan Dalay Lama dushanba kuni “Dalay Lamas tizimining davomi haqida bizda gaplasha olamiz.” U juda yaxshi emas.
O’tmishda Nobel Tinchlik sovrindori Tibet Buddizmning ma’naviy rahbari 600 yil oldin tashkil etilgan institutlar o’rtasida barpo etilgan. Bir necha yil oldin, uning vorisi qiz bo’lishi yoki umuman voris bo’lmasligi mumkinligini aytdi.
Ammo so’nggi yillarda u shuningdek, agar post uchun tibetanlar o’rtasida keng qo’llab-quvvatlansa, u davom etadi va ofis vorisni tanlaydi.
U doimo uning xodimi Xitoydan tashqarida tug’ilganliklarini ta’kidlagan. Bu Pekin g’azablangan narsadir.
Dalay Lama tibetlik maqomini hal qilish uchun har doim “o’rta yo’l” ni taklif qildi, ammo Pekin uni separatist deb hisoblaydi. Uning so’zlariga ko’ra, Reglament bo’yicha Tibet xalqiga yashash darajasi sezilarli darajada yaxshilandi.
Tibet parlamenti a’zosi Yedon Aucatangning aytishicha, u bu hafta “aniq protseduralar” ni kutmaganligini aytdi.
“O’ylaymanki, hamma muqaddasligidan muqaddasligi to’g’risida biron bir vahiyni kutadi. Ammo men juda o’ziga xos vahiy turini kutmayapman”, dedi u BBCga.
Hozirgi Dalay Lama “Tibet harakatining majburiy va unli kuchi”, dedi u. Va ba’zi tibetanlar kimdir o’z vorisi sifatida tan olinishi kerak, chunki ular jamoat va kelajak harakatlariga ta’sir qilishi mumkinligidan xavotirda.
“Dalay Lama muassasasi Tibet kurashi uchun juda muhimdir. Bu shuningdek Tibetning o’ziga xosligi va ma’naviy boshpanamizning timsolidir. Men davom etmoqda, ammo biz davom etishimiz kerak, bizda boshqa tanlov yo’q”, dedi u.
“Biz juda katta poyabzal kiyamiz, ammo biz ularni to’ldirishimiz kerakmi? O’ylaymanki, ko’p odamlar bu rolga tushib qolishlari kerak, bir kishi etarli emas.”
Biroq, mutaxassislarning ta’kidlashicha, Xitoy o’z vazifasini e’lon qilgan bo’lsa, Xitoy o’zining Dalay Lama ismini aytishi kutilmoqda.
“Xitoy Pekin shahrida joylashgan Xitoy kom-kommunistik partiyasi” Vestminster Universitetidagi xalqaro aloqa “,” Anand Anand, xalqaro aloqa professori “Daand-ning yana birlashishi haqida bahslashmoqda.
“Bir necha oy yoki yillar davomida ular oqsillarini keyingi Dalay Lama sifatida tanlaydilar va joylashtiradilar. Albatta, aksariyat tibetaliklar buni rad etishadi va dunyoning aksariyati uni masxara qilish niyatida.
Okarlar shunday dedi: “Bu yillar Tibetdagi tibetlarning yuraklari va ongini boshqarishga harakat qilishiga qaramay,” Beijing “Pekin” to’liq muvaffaqiyatsiz. ”
Xitoy tomonidan tanlangan Dalay Lama, dunyoni nafaqat Tibetans, balki kelajakdagi Dalay Lamani topishga asos yo’qligini aytadi.
“Biz tashvishlanamiz, lekin tashvishlarimizdan qat’i nazar, Xitoy o’zining Dalay Lama bilan uchrashishini bilamiz va Xitoyning Dalay Lamani qabul qildi.
Getty Images
Yakshanba kuni tug’ilgan kunni nishonlashda 7000 dan ortiq kishi ishtirok etadi
Tibet Buddistlar katta rohiblari qayta tug’ilishi va Dalay Lama Buddist rasmiylari tomonidan tanlangan.
Hozirda – 14-chi – Dalay Lama 1935 yil 6-iyulda fermerning oilasida kichik Tibet qishlog’ida tug’ilgan va Ramon Dondub ismli kichik Tibet qishlog’ida tug’ilgan. Ikki yoshida, Buddist rasmiylari qidiruv partiyasi uni avvalgi 13 ta Dalay Lamani qayta ko’rib chiqdi.
Uning rasmiy tarjimai hollariga ko’ra, amaldor unga avvalgilarga tegishli bo’lgan ko’plab mol-mulkni ko’rsatganida yakunlangan dalillar paydo bo’ldi. Chaqaloq 13-kuni Dalay Lamaga tegishli elementni to’g’ri aniqladi. “Bu meniki. Bu meniki.”
U taxtni to’rtdan oldin ko’tardi va u Tibet monastirida o’qidi va Buddist falsafasida doktorlik xizmatini qo’lga kiritdi.
Biroq, 1950 yilda, u 15 yoshida Mao Zedongning yangi tashkil etilgan kommunistik Davlat armiyasi Tibetga aylandi. Bir yil o’tgach, Xitoy Tibetni Xitoyda tashkil etishni oqlaydigan 17 ta bitim bilan chiqdi.
1959 yilda tibet isyonini Xitoy boshqaruviga olib tashladi, minglab namoyishchilarni o’ldirdi.
Dalay Lama 10 000 izdoshi, Dharamsala shahrida joylashgan bo’lib, uni quvg’inda yugurib chiqqan. 2011 yilda u siyosiy rolidan voz kechdi, ammo Tibet Buddizmning eng yaxshi ma’naviy lideri bo’lib qolmoqda.
U bilan qochgan ba’zi odamlar hali ham Tibetga qaytishni orzu qilishadi.
“Mening e’tiqodim Tibetga qaytishdir. Aks holda, mening yosh avlodim, dushanba kuni nishonlanadigan 84 yoshli Robon Chodong, 84-yillarda.
Chodongning qizi va nevaralari tug’ilganlar va Hindistonda tug’ilganlar. Shunga qaramay, uning 15 yoshli nabirasi Ngawang Lunundup, ota-bobolarining ona shahriga chuqur bog’liq.
U bolaligidan beri Tibet haqida eshitib, Xitoy boshqaruvi ostida bo’lishiga qaramay, Tibetni ziyorat qilayotganini ko’rib chiqadi.
“Ammo agar u xitoylik hujumdan ozod bo’lsa, men Tibetga qaytishdan xursand bo’lardim.”