Iqtisodiyot
O‘zmilliybank va Xitoy Eksimbanki hamkorlik kelishuvini imzoladilar
2025 yil 27–29 oktyabr kunlari «O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki» AJ (O‘zmilliybank) delegatsiyasi Pekin shahrida bo‘lib o‘tgan «Innovatsiyalar, transformatsiya va yangilanish davridagi global moliyaviy rivojlanish» mavzusidagi «Financial Street Forum – 2025» konferensiyasida ishtirok etdi.
Forum doirasida O‘zmilliybank delegatsiyasi va Xitoy Eksport-import banki (Xitoy Eksimbanki) direktorlar kengashining raisi Chen Xuayyuy o‘rtasida uchrashuv o‘tkazildi hamda strategik hamkorlik to‘g‘risida kelishuv imzolandi.
Hamkorlikning yangi bosqichi
Muzokaralar davomida tomonlar 20 yildan ortiq davom etayotgan o‘zaro manfaatli hamkorlik natijalarini sarhisob qildilar. Ushbu davr mobaynida Xitoy Eksimbanki ko‘magida O‘zmilliybank O‘zbekistonda jami 1,8 mlrd AQSh dollar miqdoridagi qator yirik infratuzilmaviy va ijtimoiy loyihalarni amalga oshirdi. Mazkur mablag‘lar mamlakat iqtisodiyotining asosiy tarmoqlarini – energetika, transport, telekommunikatsiya, sog‘liqni saqlash, ta’lim, suv xo‘jaligi va sanoat sohalarini rivojlantirishga, shuningdek kichik va o‘rta biznesni qo‘llab-quvvatlashga yo‘naltirilgan.
Imzolangan kelishuv ikki tomonlama hamkorlikni yangi strategik darajaga olib chiqishni, shuningdek milliy valyutalarda o‘zaro hisob-kitoblarni kengaytirishni nazarda tutadi. Bu esa o‘z navbatda ikki davlat o‘rtasidagi moliyaviy munosabatlarning barqarorligini oshirish va valyuta operatsiyalarini diversifikatsiya qilish bo‘yicha belgilangan yo‘nalishga muvofiqligini tasdiqlaydi.
Uzoq muddatli ustuvor yo‘nalishlar va yangi imkoniyatlar
Tomonlar 2023 yil may oyida Sian shahrida birinchi «Markaziy Osiyo – Xitoy» Sammiti doirasida imzolangan 2 mlrd yuanga teng kredit liniyasi muvaffaqiyatli amalga oshirilganini qayd etdilar.
Kelgusi hamkorlik uchun istiqbolli yo‘nalishlar sifatida qayta tiklanuvchi energiya manbalari, metallurgiya, transport infratuzilmasi, turizm, aeroportlarni modernizatsiya qilish va xizmatlar sohasini rivojlantirish kabi loyihalar belgilab olindi.
Xitoy Eksimbanki yuan valyutasida moliyaviy instrumentlardan foydalanish doirasini kengaytirishga hamda yuan ekvivalentida 100 mln. AQSh dollari miqdorida yangi kredit liniyasini ochishga tayyorligini bildirdi. Bu esa, o‘z navbatida, ustuvor investitsiya loyihalarini qo‘llab-quvvatlashni kengaytirish va milliy valyutalarda hisob-kitoblarni barqarorligini mustahkamlash imkonini beradi.
O‘zbekiston-Xitoy iqtisodiy hamkorligi
O‘zmilliybank va Xitoy Eksimbanki o‘rtasidagi hamkorlik O‘zbekiston va Xitoy o‘rtasidagi strategik munosabatlari doirasida izchil rivojlanib, ikki davlat rahbarlarining shaxsiy e’tibori tufayli yuqori darajaga ko‘tarildi.
So‘nggi yillarda savdo-iqtisodiy va investitsiyaviy hamkorlikda sezilarli o‘sish kuzatilmoqda. 2024 yil natijalariga ko‘ra, ikki mamlakat o‘rtasidagi tovar ayirboshlash hajmi 14 mlrd AQSh dollarini tashkil etdi, xitoylik kompaniyalarning ishtirokidagi investitsiya loyihalari umumiy portfeli esa 60 mlrd AQSh dollariga yetdi. 2024 yilda Xitoydan 10 mlrd dollardan ziyod investitsiya o‘zlashtirildi, 2025 yilda esa bu ko‘rsatkich 15 mlrd dollardan ortiq bo‘lishi rejalashtirilgan.
Bugungi kunda mamlakatimizda Xitoy kapitali ishtirokida 3 500 dan ziyod korxona faoliyat yuritmoqda. Bu ikki davlat o‘rtasidagi ishbilarmonlik aloqalari izchil rivojlanib borayotgani va Xitoyning O‘zbekistondagi investitsiyaviy faoliyati kengayib borayotganidan dalolat beradi.
Ma’lumot uchun:
Xitoy Eksimbanki – 1994 yilda tuzilgan davlat moliyaviy instituti. Bank Xitoyning uchta siyosiy bankidan biri bo‘lib, mamlakatning tashqi iqtisodiy faoliyatini qo‘llab-quvvatlashga ixtisoslashgan.
2024 yil natijalariga ko‘ra, Eksimbankning jami aktivlari – 886 mlrd dollarni, kapitali – 54 mlrd dollarni, sof foydasi esa 400 mln dollarni tashkil etdi.
Bank xalqaro loyihalarni moliyalashtirishda faol ishtirok etib, «Bir kamar – bir yo‘l» tashabbusini amalga oshirishda muhim rol o‘ynaydi, hamda Xitoyning xorijiy hamkorlari bilan savdo-iqtisodiy aloqalarini mustahkamlashga hissa qo‘shadi.
Noyabr oyida zaxiralar 1,9 milliard dollarga o‘sdi, yil boshidan esa ular 20 milliard dollarga oshdi. Bu, avvalo, oltin narxi va hajmining ortishi bilan bog‘lanmoqda.
2025 yil 1 dekabr holatiga ko‘ra, O‘zbekistonning oltin-valuta zaxiralari 61,23 milliard dollarga yetdi. Bu haqda Markaziy bank ma’lum qildi.
Noyabr oyida zaxiralar 1,9 milliard dollarga o‘sdi, yil boshidan esa ular 20 milliard dollarga oshdi. Bu, avvalo, oltin narxi va hajmining ortishi bilan bog‘lanmoqda.
Oltinning fizik hajmi ketma-ket ikkinchi oy oshdi. Noyabrda u 310 ming troya unsiyaga (9,64 tonna) oshib, 12,23 million unsiyaga (380,4 tonna) yetdi.
Oltin zaxiralarining qiymati 3 milliard dollarga oshib, 50,86 milliard dollarga yetdi.
Zaxiralarning valuta qismi esa 1,1 milliard dollarga kamayib, 9,8 milliard dollarni tashkil etdi.
Qimmatli qog‘ozlar hajmi avvalgi oyga nisbatan 503,3 million dollarga ko‘payib, 1,53 milliard dollarni tashkil etdi.
O‘zbekistonliklar sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar uchun 10 oyda 16,5 trln so‘m sarflagan.
Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yilning yanvar-oktyabr oylarida sog‘liqni saqlash sohasidagi bozor xizmatlari hajmi 16,5 trln so‘mga yetdi.
Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davri bilan solishtirganda 15,4 % ga oshgan. Jami ko‘rsatilgan bozor xizmatlari hajmida ushbu xizmat turining ulushi 2 % ni tashkil etgan.
Hududlar kesimida sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar hajmi:
Toshkent shahri – 7,7 trln so‘m
Toshkent viloyati – 1,6 trln so‘m
Samarqand viloyati – 1,2 trln so‘m
Farg‘ona viloyati – 1,1 trln so‘m
Namangan viloyati – 747,7 mlrd so‘m
Andijon viloyati – 739 mlrd so‘m
Buxoro viloyati – 640,1 mlrd so‘m
Qashqadaryo viloyati – 612,8 mlrd so‘m
Xorazm viloyati – 557,8 mlrd so‘m
Surxondaryo viloyati – 416,8 mlrd so‘m
Jizzax viloyati – 398,8 mlrd so‘m
Sirdaryo viloyati – 293,1 mlrd so‘m
Qoraqalpog‘iston Resp. – 285,6 mlrd so‘m
Navoiy viloyati – 269 mlrd so‘m.
Qayd etilishicha, Nurota tog‘ tizmasining janubi-g‘arbiy qismida joylashgan ushbu kon O‘zbekiston tog‘-kon sanoatida strategik ahamiyatga ega bo‘lgan yirik obektlardan biri hisoblanadi.
Jizzax viloyatida 2,5 million tonna volfram zaxirasiga ega Qo‘ytosh koni ishga tushish arafasida, deb xabar berdi viloyat hokimligi matbuot xizmati.
Xabarga ko‘ra, xitoylik investorlar yil oxirigacha konni tozalash ishlarini tugallaydi. Kelasi yilda esa ruda qazib olish jarayonlari boshlanadi.
Kon hududida volframni ajratib olish bo‘yicha zamonaviy qayta ishlash zavodi barpo etiladi.
Qayd etilishicha, Nurota tog‘ tizmasining janubi-g‘arbiy qismida joylashgan ushbu kon O‘zbekiston tog‘-kon sanoatida strategik ahamiyatga ega bo‘lgan yirik obektlardan biri hisoblanadi.
Loyihaning birinchi bosqichida 100 nafarga yaqin fuqaro ish bilan ta’minlanadi va yiliga 150 ming tonna ruda qazib olinadi.
O‘zbekiston oltin-valyuta zaxiralari, 1-dekabr holatiga, 61,23 mlrd dollarga yetdi. Bu haqda Markaziy bank ma’lumot berdi.
Zaxiralar noyabrda 1,9 mlrd dollarga (+3,2 foiz) o‘sdi, yil boshidan esa 20 mlrd dollarga (+48,7 foiz) oshdi. Bu avvalo oltin narxi va hajmining ortishi bilan bog‘lanmoqda.
Qolaversa, Markaziy bank sotib olgan qimmatli qog‘ozlar qiymati ham sezilarli darajada oshgan — noyabrda 503 mln dollarga ko‘payib, $1,52 mlrdga yetgan.
Iqtisodiyot
O‘zbekistonliklarni Koreyaga ishga jo‘natishga tayyorlaydigan maxsus o‘quv ustaxonalari ochiladi
Uch oylik dasturda koreys tili va madaniyati, texnika xavfsizligi, Koreya metodikasi asosida amaliy avtomobil servisi o‘rgatiladi. O‘quvni muvaffaqiyatli tamomlaganlar Koreyaga ishga jo‘natiladi.
Foto: Migratsiya agentligi
Janubiy Koreyaning “KIA Auto” kompaniyasi rahbariyati Migratsiya agentligida bo‘ldi.
Uchrashuv yakunlariga ko‘ra, 2026 yil boshidan Migratsiya agentligi tomonidan KIA AUTO standartlariga mos maxsus o‘quv ustaxonalari ochiladi. Uch oylik dasturda koreys tili va madaniyati, texnika xavfsizligi, Koreya metodikasi asosida amaliy avtomobil servisi o‘rgatiladi.
O‘quvni muvaffaqiyatli tamomlaganlar E-7 vizasi (malakali ishchi) bilan Koreyaga ishga joylashtiriladi. E-7 vizasining asosiy talabi — koreys tilini TOPIK 1 darajasida bilish.
“Koreya Adliya vazirligi 2025 yildan boshlab avtomobil kuzovini bo‘yash yo‘nalishiga xorijlik mutaxassislarni jalb qilishga ruxsat berdi. Shu vaqtga qadar faqat mahalliy aholi ishlagan. O‘zbekiston ushbu loyihaga birinchi bo‘lib jalb etilmoqda”, deyiladi Migratsiya agentligi xabarida.
KIA Auto — Koreyaning yetakchi avtomobillarga xizmat ko‘rsatish tarmog‘i bo‘lib, mamlakat bo‘ylab 600 ga yaqin servis markazi bor. Yiliga 1 milliondan ortiq avtomobillarga texnik xizmat ko‘rsatadi va malakali kadrlarga ehtiyoj yuqori.
Yer maydoni va kadastr hujjatlari uchun pora talab qilganlar qo‘lga olindi
Toshkentda narkokurerga aylangan talabalar fosh etildi
Tailand Chegaradagi to’qnashuvlar kuchayishi natijasida Kambodjaga havo hujumlarini boshladi
-
Iqtisodiyot4 days agoO‘zbekistondan Daniyaga ilk bor oziq-ovqat va quruq meva eksport qilindi
-
Iqtisodiyot4 days agoPrezidentning Sirdaryoga tashrifi «River Med Pharm» korxonasidan boshlandi
-
Jamiyat5 days agoYunusobodda YTH oqibatida avtomobil yonib ketdi
-
Siyosat4 days agoPrezident Mirziyoyev Denis Manturov boshchiligidagi Rossiya delegatsiyasini qo’llab-quvvatlaydi
-
Sport4 days ago«Real» ta’qibni davom ettirdi, «Liverpul» yana ochko yo‘qotdi. Kun o‘yinlari
-
Dunyodan5 days agoIndoneziyada bir necha kun ichida 700 dan ortiq kishi halok bo’ldi.
-
Iqtisodiyot5 days ago“Hech kim bizga kredit bermasdi”
-
Siyosat4 days agoMarkaziy Osiyo mamlakatlari 2026 yilda suvdan foydalanish va suv havzalari tizimiga kelishib olishdi