Jamiyat
Bolalarni ekrandan uzoqlashtirish uchun ijtimoiy tarmoqlarga taqiq: bu qanchalik samara beryapti?
Bugun bolalar onlayn olamdagi muloqot va ijodkorlikdan zavq olish bilan birga, ko‘plab xavf-xatarlarga ham duch kelmoqda. Natijada hukumatlar ijtimoiy tarmoqlar uchun taqiqlar joriy qilishni boshladi. New York Times’ning yozishicha, bu taqiqlarning samarasi bo‘yicha tadqiqotlar cheklangan. Shu bilan birga, ular ota-onalarni tashvishga solayotgan asosiy mexanizmlarni o‘zgartirmaydi.
Foto: AFP – Getty Images
Bugungi dunyoda ota-onalar va o‘qituvchilarning ijtimoiy tarmoqlar haqidagi xavotirlari tabiiy. Bolalar onlayn olamda muloqot, ijodkorlik va shunchaki zavq olish imkoniyatiga ega. Shunga qaramay, bolalar huquqi himoyachilariga ko‘ra, ular xavf-xatarlarga juda tez-tez uchraydi.
“ Tarmoqlarda bolalar duch keladigan xavflarning turi va soni juda ko‘p. Masalan, bolalarni qo‘rqitish, jinsiy ekspluatatsiya, tanasini va tashqi ko‘rinishini haqorat qilish, o‘ziga zarar yetkazish kabi holatlar. Bundan tashqari, tugamas yangiliklar lentasi, sun’iy intellekt chat-botlariga bog‘lanib qolgan nosog‘lom munosabatlar va telefonini qo‘ya olmaydigan o‘smirlar ham ota-ona uchun ancha jiddiy muammo.
So‘nggi yillarda yoshlar ruhiy salomatligiga oid bunday tashvishlar kuchaygani sari, hukumat va ta’lim tizimi onlayn xavflarni kamaytirish yo‘llarini izlamoqda. Ko‘plab maktablarda telefondan foydalanish taqiqlandi. Instagram, TikTok va Snap kabi tarmoqlar o‘smirlar uchun yangi himoya mexanizmlarini joriy qildi. Endi esa Avstraliya o‘smirlar uchun keng qamrovli ijtimoiy tarmoqlarga taqiq joriy etish arafasida turibdi.
Bu taqiqlar haqiqatan ham yordam beradimi? The New York Times texnologiya bo‘limi muxbiri Natasha Singer bu mavzuni tahlil qildi.
Nimalar bo‘lyapti?
Yoshlar muntazam ravishda ijtimoiy tarmoqlarda yomon tajribalarga duch kelayotganini xabar qilishadi.
2021 yilda sobiq Facebook kompaniyasida ishlagan xodimi Mark Tsukerberg hamda boshqa rahbarlarni kompaniya so‘rovnomasi natijalari bilan ogohlantirgan edi. So‘rovnomada qatnashgan 13–15 yoshli o‘smirlarning 20 foizdan ortig‘i o‘tgan hafta davomida Instagramʼda kamsitilganini bildirgan. So‘rovda qatnashgan ko‘plab o‘smirlar hatto «nojo‘ya yaqinlashuvlarga» ham duch kelganini aytgan.
Shundan so‘ng Instagram o‘smirlar uchun himoya choralarini kuchaytirdi. Masalan, o‘smirni kuzatmaydigan (follow qilmaydigan – tahr.) notanish kattalar unga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xabar yubora olmaydigan mexanizm joriy qilindi. O‘tgan yili esa platforma 18 yoshgacha bo‘lgan foydalanuvchilarga yuboriladigan shaxsiy xabarlardagi yalang‘och suratlarni avtomatik xira qilib ko‘rsatadigan yangi himoya tizimini ishga tushirdi.
Biroq tadqiqotchilar va hukumat vakillari bu himoya mexanizmlarida ham nuqsonlar borligini aniqlashdi. O‘tgan yili Nyu-Meksiko shtatida uch erkak hibsga olindi. Shtat bosh prokurorining aytishicha, ular ijtimoiy tarmoqlarda bolalarni jinsiy aloqaga jalb qilganlikda gumon qilinmoqda. Bunday pedofillarni qo‘lga tushirish uchun tergovchilar o‘zlarini ijtimoiy tarmoqlarda bola sifatida ko‘rsatib, maxsus soxta akkauntlar yaratgan. Ular esa soxta akkauntlarida bolalar rolini o‘ynagan tergovchilarga yozishgan.
Odamlar qanday munosabat bildirmoqda?
Yuqorida qayd etganimiz kabi, ba’zi qonunchilar va maktablar to‘liq texnologik taqiqlarga o‘tmoqda. Ularning eng keng qamrovlisi Avstraliyada bo‘lib, hukumat ko‘plab bolalarni ijtimoiy tarmoqlardan butunlay uzishga urinmoqda. Dekabrdan boshlab Instagram, TikTok va YouTube kabi platformalarga 16 yoshgacha bo‘lgan avstraliyaliklarga akkaunt ochishning oldini olish uchun «asosli choralar» ko‘rish talab qilinadi.
Sidneydagi jurnalist Viktoriya Kim xabar berishicha, hukumat, shuningdek, milliondan ortiq o‘smirga tegishli mavjud akkauntlarni ham o‘chirib tashlashni xohlamoqda. Avstraliya taqiqi muammoli masalani hal etishi mumkin. Chunki regulyatorlar ijtimoiy tarmoqlar 13 yoshdan kichik bolalarning millionlab akkaunt ochishiga yo‘l qo‘yganini, kompaniyalar esa o‘z yosh cheklovlarini yetarlicha nazorat qilmayotganini ta’kidlamoqda.
Biroq UNICEF’ning Avstraliyadagi vakolatxonasi boshqacha fikrda. «Bu taqiq ijtimoiy tarmoqlarning ijobiy jihatlariga – do‘stlik va muloqot imkoniyatlariga zarar yetkazadi, yoshlarning onlayn muammolarini esa hal etmaydi. Ijtimoiy tarmoqlarda ko‘plab foydali narsalar bor – ta’lim, do‘stlar bilan aloqada bo‘lish,» deyiladi tashkilot bayonotida.
Buyuk Britaniya esa boshqa yo‘ldan bormoqda. Xususan, o‘smirlarni ilovalardan butunlay chiqarib tashlash o‘rniga maxfiylik va vaqtni boshqarish nazoratini kuchaytirmoqda. 2020 yildan buyon Britaniya ijtimoiy tarmoqlar va videoo‘yinlariga foydalanuvchilarni ko‘proq ma’lumot berishga «undovchi texnik usullar»dan foydalanishni taqiqlagan. Shuningdek, 18 yoshgacha bo‘lganlar uchun eng yuqori maxfiylik sozlamalari avtomatik tarzda yoqilishi shart. 2022 yilda Kaliforniya ham shunga o‘xshash qonun qabul qildi, biroq hozircha savdo uyushmalaridan biri bergan da’vo tufayli qonun to‘xtatilgan.
Maktablar ham texnologik chalg‘ituvchi omillarni kamaytirishga harakat qilmoqda. Bugungi kunda dunyo mamlakatlarining 40 foizida o‘quvchilarning telefon ishlatishi taqiqlangan yoki cheklangan. Xuddi shuningdek, AQShning 30 dan ortiq shtatida ham shunday choralar joriy qilingan.
NYT muxbirining yozishicha, bu taqiqlarning samarasi bo‘yicha tadqiqotlar cheklangan. Angliyadagi 30 ta maktabda 1200 dan ortiq o‘quvchi o‘rtasida o‘tkazilgan kichik so‘rov natijasiga ko‘ra, Birmingem universiteti olimlari telefon taqiqlari o‘quvchilarning ruhiy holatini yaxshilamaganini aytgan.
Taqiqlar – xavf ildizlariga yetib bormaydi
Nashrning yozishicha, umumiy texnologik taqiqlar qo‘pol vosita bo‘lishi mumkin. Ular ko‘plab yoshlar uchun ijtimoiy tarmoqlarga kirishni qiyinlashtiradi. Ammo ota-onalarni tashvishga solayotgan asosiy ilova mexanizmlarini o‘zgartirmaydi.
«Ko‘plab mashhur ilovalar foydalanuvchi e’tiborini «ushlab turish»ga mo‘ljallangan kuchli algoritmlardan foydalanadi. Bu foydalanuvchilarni ko‘proq onlayn qolishga majbur qiladi, va bu kompaniyalarga reklama orqali ko‘proq daromad keltiradi. Asosiy sabab bu – platformalarni harakatga keltiradigan moliyaviy manfaat», deydi avstraliyalik tadqiqotchi va Kaliforniya universitetining Texnologiya, Huquq va Siyosat instituti ijrochi direktori Yuliya Pouls.
Uning qo‘shimcha qilishicha, bu manipulyativ amaliyotlarni yaratadi va «qimor yoki nosog‘lom oziq-ovqat kabi zararli sohalar bundan foydalanishi mumkin».
«Qonunchilar muammoning mohiyatini anglamayapti. Avstraliyaning yangi taqiqi kompaniyalarga – ular joylashtirgan reklamalar va reklama daromadlarini e’tiborsiz qoldirishni buyuradi», deydi Pouls.
Agar u haq bo‘lsa, bu texnologik taqiqlar faqat alomatlarni davolayotgandek bo‘ladi. Bu esa bolalar va o‘smirlar uchun onlayn xavflarning ildiz sabablariga esa deyarli ta’sir ko‘rsatmaydi, deya maqola xulosa bergan The New York Times muxbiri Natasha Singer.
Bizning ajdodlar ilgari zamonlardan Zarautda yashashgan. 45 yillik umrini shu yerda o‘tkazgan otam usta Rahmonberdi o‘tgan asrning 30-yillarida Zarautni eng so‘ng tark etganlardan biri bo‘ldi. Qayerda bo‘lmasin, Zaraut haqida gap ketar ekan, u o‘zgacha ruh olar va bir-biridan qiziq hikoyat-rivoyatlarni zavq-shavq ila aytib berardi: Zarautsoyning tillarang do‘ngliklarida sayr etuvchi zar kokilli parilar, Boburxon (otam tasvirida Movurxon) tilsimlab ketgan qirq xachirga yuklangan boylik, mazkur xazina tilsimini ocholmay, quruq qo‘l bilan qaytib ketgan hindiy, xazinani haqiqiy sohibi uchun avloddan-avlodga saqlagan zarautliklar…
Oradan ko‘p yillar o‘tganda tushundimki, Zarautsoyda ilgaridan tosh qizil suratlarining mavjudligi odamlar xayolini o‘g‘irlab tilsimlangan xazina haqidagi afsonalar to‘qilishiga olib kelgan.
Ibtidoiy ajdodlar mezolit (o‘rta tosh), neolit (yangi tosh) va bronza davrlarida – bir necha o‘n mingyilliklar mobaynida – Zarautsoy tasvirlarini yaratganlar, ushbu g‘aroyib maskanga odamlar tashrifi haqidagi keyingi bir necha yuz yilliklarning xabarlari ham bugun bizning ixtiyorimizda. X–XIII asrlarga oid arab yozuvlari, XV asrda hazrat Alisher Navoiy shu yerlardan o‘tib, o‘z taassurotlarini «Sab’ai sayyor» dostonida aks ettirgani, XVI asrga oid Mirzo Bobur Zarautsoyda qoldirgan izlar, 1912-yilda harbiy topograf Fyodorov Zarautkamar suratlaridan nusxalar olgani va boshqalar…
Ammo, Zarautsoyning ilmiy o‘rganila boshlangani va uning dunyoga mashhur bo‘lishi haqli ravishda Gavriil Vasilevich Parfyonovning nomi bilan bog‘lanadi.
Parfyonov birinchi bo‘lib Zarautsoy rangtasvirining bebaho ekanini aniqladi, ilmiy jamoatchilik e’tiborini unga qaratdi, o‘rganilishi, muhofazasi va saqlab qolinishi uchun zarur ishlarni amalga oshirdi. O‘sha payt mutaxassis olimlarning umumiy fikriga ko‘ra: «Bu O‘rta Osiyoda eng qadimiy qizil qoya rasmlarining birinchi bor topilishi edi».
Parfyonovning tashabbusi va tashkilotchiligi bilan Zarautsoyga 1940, 1943 va 1945-yillarda ekspeditsiya uyushtirildi va u jahonda mashhur bo‘ldi. Mazkur qoya suratlari bugungi kunda ham mamlakatimizning eng qadimiy tarix va san’at yodgorligi hisoblanib turibdi. U ma’naviyatimizning ilk beshigi, fan uchun tabiiy-tarixiy manba, ijodkorlarga ilhom chashmasi, yosh avlodlarga ta’lim-tarbiya o‘chog‘i…
Parfyonov 1944-yili viloyat o‘lkashunoslik muzeyida maxsus Zarautsoy zalini jihozladi, viloyat ijroiya qo‘mitasining qarori bilan Zarautsoy kompleks qo‘riqxonasi tashkil etilishiga erishdi, 1946-yil 8-iyulda Zarautsoy Davlat kompleks qo‘riqxonasi chegaralarini tasdiqlash to‘g‘risida Sherobod rayoni ijroiya qo‘mitasining qarorini chiqartirdi…
Afsus, G.V.Parfyonovning «Zarautsoy qoya rangtasviri» deb nomlangan asosiy ilmiy ishi nashr etilmay qoldi.
Xullas, Zarautsoy Parfyonovning asosiy xizmati bo‘lgan edi.
Shu bilan birga, Parfyonov o‘tgan asrning 30–50 yillarida yurtimiz moddiy madaniyat yodgorliklarini o‘rganish, ularni saqlash va kelgusi avlodlarga yetkazish, Surxondaryo viloyat o‘lkashunoslik muzeyi va hayvonot bog‘ini tashkil etish, xalqimiz, ayniqsa yosh avlodni o‘tmish merosiga muhabbat ruhida tarbiyalash va boshqa shu kabi ishlarda matonat, fidoyilik, kerak bo‘lsa jasorat ko‘rsatib, ilm-fan, madaniyatni rivojlantirish yo‘lida beminnat, beg‘araz xizmat qilib, zahmat chekib faoliyat yuritgan insondir. Shuningdek, bu inson tashabbusi bilan tuzilgan Sheroboddaryo kompleks arxeologik ekspeditsiyasi Boysun tog‘larida 25 ta g‘or va kamar (shularning ichida Teshiktosh va Amir Temur g‘orlari ham bor edi) topdi, Ko‘hitangda 7 ta g‘orni aniqladi. Zarautsoy ulardan biri. Uning kuch-g‘ayrati bilan viloyat muzeyi qoshida boy ilmiy kutubxona tashkil topdi. Jasoratli va fidoyi insonning qat’iyligi tufayli viloyat hududidagi ko‘pgina yodgorliklar buzib yuborilishdan saqlab qolindi. Masalan, Sulton Saodat me’moriy majmuasi Parfyonov bo‘lmaganida yo‘q bo‘lib ketishi shubhasiz edi.
Gavriil Vasilevich Parfyonov yagona tabiat, tarix, madaniyat va san’at kompleks yodgorligi sifatida qaragan Zarautsoy va uning yon-atrofidagi hudud o‘sha paytlardanoq insonning yovuzlarcha aralashuvidan ozor chekardi. Masalan, Ko‘hitang tog‘larida brakonerlarning yovvoyi burama shoxli echki va arxarlar hamda jayronlarga qiron keltiruvchi harakatlariga tegishli idoralarning e’tiborini jalb etdi, jalb etdigina emas, balki bong urdi. U matbuotda suvni tejash, yerlarni buzilishdan saqlash masalalarida ko‘plab chiqishlar qilgan…
Parfyonov viloyatimizda ommaviy-o‘lkashunoslik harakatini avj oldirdi. Uning eng yaqin yordamchilari maktab o‘quvchilari edi. To‘garaklardan birining ishini shaxsan Parfyonov olib borardi. Termiz shahridagi ana shunday to‘garak a’zolaridan biri jahonga taniqli rassom bo‘lib yetishdi. Bu Ro‘zi Choriyev edi va uning ijodkor rassom sifatidagi birinchi qadami Parfyonov boshchiligida chiqib borishgan Zarautsoy suratlarini chizishdan boshlangandi.
Familiyasi qadimda o‘ggan davlat Parfiyaga kelishib ketishi, turgan-turishi g‘ayrioddiy insonning beqiyos ishlarini afsonadek hayratomuz eshitib, ulug‘dan ulug‘ sarhadlarga yondashgan kabi anglab, shunday odamlar ham bo‘lib o‘tganini ajib bir tug‘yonlar aro sezib yurganmiz. Ammo ming eshitgandan ko‘ra bir ko‘rgan afzal, deydilar. Shu ma’noda «Zarautsoy tilsimlari» kitobi uchun material yig‘ib kutubxona, muzey fondlari, eski davriy nashrlar taxlamlarini varaqlaganda, Parfyonov nomiga shunchalar ko‘p duch keldimki, bunday xizmatlarni bajo etishga har kim ham qodir emasligini anglaganman.
Parfyonovning hayoti hazrati inson har qanday sharoit, har qanday holatda ham ma’naviy kamolot yo‘lida charchamasligini anglatuvchi o‘rnak-namuna bo‘lib tuyuladi mening nazarimda.
Ushbu satrlar muallifi ancha vaqtlardan beri Zarautsoy bo‘yicha izlanishlar olib boraman, mavzuga oid o‘nlab maqolalar yozdim, maxsus kitob chiqardim, tarix va san’at yodgorligini targ‘ib etish, muhofaza qilish maqsadida tashkil etilgan «Zarautsoy» jamoatchilik markazini boshqaryapman, O‘Zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi huzuridagi jamoat Fondining Zarautsoyga oid davlat grantini amalga oshirgan odam o‘z tajribamda bunga iymon keltiraman.
Yurtimiz madaniyati va ma’naviyati uchun eng bebaho xizmatlar qilgan, olamshumul kashfiyotlarning boshida turgan, osori atiqalarimizning qo‘riqchisi bo‘lgan, Sulton Saodatdek muqaddas ziyoratgohni saqlab qolgan, zamon sarhadlariga sig‘magan orzular sohibi Gavriil Vasilevich Parfyonovning tarjimai holini tuzukroq bilmadik, u haqdagi ma’lumotlarni uzoq yillar izladik.
Toshkentlik yozuvchi Yuriy Fliginning qo‘limizga tushgan kitobi orqali Gavriil Vasilevich Parfyonov 1897-yil 23-mart kuni Rossiyaning Smolensk shahrida tug‘ilgani, gimnaziyada o‘qigani, armiyada xizmat qilgani, 1927-yildan Smolensk o‘lkashunoslik muzeyida ishlagani, yoshlik orzusini amalga oshirib, 1930-yilda Samarqandga va keyin esa Surxondaryoga kelganini bildik. Surxondaryodagina uning chin tadqiqotchilik va tashkilotchilik qobiliyatlari ochiladi, pedagogik mahorati namoyon bo‘ladi, faqat shu yerdagi xizmatlari uchun G.V.Parfyonovga «O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan o‘qituvchi» faxriy unvoni beriladi, «Shavkatli mehnati uchun» medali bilan ham mukofotlanadi.
Parfyonov 1967-yili og‘ir xastalikdan so‘ng vafot etadi.
Gavriil Vasilevich Parfyonovdek insonning xotirasi biz uchun ta’zim bajo keltirishga arzigulikdir.
Abdulla Xolmirzayev.
Ko‘p miqdordagi kuchli ta’sir qiluvchi dori vositalari egalariga yetib bormadi.
Davlat xavfsizlik xizmatining Sirdaryo viloyati bo‘yicha boshqarmasi hamda Bojxona qo‘mitasi hamkorligida Andijon viloyatida tezkor tadbir o‘tkazilgan. Unda dorifurushlar tomonidan Qirg‘izistondan kontrabanda yo‘li bilan olib o‘tilgan katta miqdordagi kuchli ta’sir qiluvchi dori vositasining noqonuniy muomilasi oldi olindi.
Xususan, Andijon shahri hududida avtohalokatga uchragan «Changan CL03» rusumli avtomashina xolislar ishtirokida ko‘zdan kechirilganida, avtomashina salon qismida 5071 dona «Regapen» nomli kuchli ta’sir qiluvchi vositasi borligi aniqlanib, prosessual tarzda rasmiylashtirib olindi.
Hozirda holat yuzasidan Jinoyat Kodeksining 251 prim 1-moddasi 5-qismi bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, 2 nafar O‘zbekiston fuqarolari gumonlanuvchi tariqasida jinoyat ishiga jalb qilindi.
Tergov harakatlari davom ettirilmoqda.
Bugun kunduzi Qoraqalpog‘iston Respublikasida ba’zi joylarda qor yog‘adi. Toshkent viloyatida ba’zi joylarda yomg‘ir yog‘adi.
Respublikaning qolgan hududlarida yog‘ingarchilik kutilmaydi. Shamol 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat 10-15° iliq, shimolda 3-8° iliq bo‘ladi.
Poytaxtimizda kunning birinchi yarmida yomg‘ir yog‘ishi mumkin. Shamol 3-8 m/s tezlikda esadi. Harorat 11-13° iliq bo‘ladi.
Tog‘ oldi va tog‘li hududlarda ba’zi joylarda yog‘ingarchilik (yomg‘ir, qor) bo‘ladi. Toshkent, Namangan viloyatlarining tog‘li hududlarida qor ko‘chishi xavfi bor. Tuman tushishi mumkin Shamol 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat 2-7° iliq bo‘ladi.
Ijtimoiy tarmoqda Real Sanjik taxallusi bilan tanilgan Sanjar Karimov atrofidagi mojaro yangi bosqichga ko‘tarildi. Hashamatli hayotini ko‘z-ko‘z qilib, o‘zini juda boy inson sifatida ko‘rsatuvchi Karimovga nisbatan jiddiy ayblovlar qo‘yilib, qamoqqa olindi. Ayrimlar hibsni “toshkentlik bir qizning oilasidan uyi olib qo‘yilishi voqeasi” bilan bog‘lashyapti. Xo‘sh, Real Sanjik kim va nima ish bilan shug‘ullangan?
{Yii::t(}
O’tkazib yuborish 6s
O’tkazib yuborish
Real Sanjik kim?
Xalq orasida Real Sanjik nomi bilan tanilgan tadbirkorning asl ismi – Sanjar Karimov. U 1990 yilda Namangan viloyatida tug‘ilgan. Intervyularidan birida yoshligida professional karate bilan shug‘ullangani, hatto O‘zbekiston o‘smirlar terma jamoasi tarkibiga ham jalb qilingani haqida aytib o‘tgan. Talabalik yillarida bir muddat AQShda yashagan.
Uning omma e’tiboriga tushishi bo‘lajak turmush o‘rtog‘iga “Bunyodkor” stadionida baxosi taxminan 300 ming dollar turadigan Bentley Continental avtomobilini sovg‘a qilishidan boshlanadi. O‘sha voqeadan so‘ng uning shaxsi bilan qiziquvchilar ko‘payadi.
Karimov, shuningdek, bir muddat Bektemir tumani deputati ham bo‘lgan.
4 mln dollarlik villa va 35 ta mashinali “garaj”
2024 yilda bloger Jahongir Latipovga bergan intervyusida Real Sanjik 4 million dollarlik villa va 35 ta mashinadan iborat avtoparki borligini aytgan.
Shov-shuvli suhbat davomida 35 yoshli Karimov asosan avtomobillari, qimmatbaho saotlar, ko‘chmas mulk ta’miri, hashamatli hayot tarzi va shunga o‘xshash narsalar haqida gapirgan.
Jahongir Latipov uni “O‘zbekistonning eng boy fermeri” deya ta’riflagan.
Ko‘rsatuvda boylik va xashamatga yo‘g‘rilgan hayot tarzini ko‘z-ko‘z qilarkan, hikoyamiz qahramoni aynan nima ish qilishi va asosiy daromadi qayerdan kelishi haqida aniq ma’lumot bermagan.
Sanjar Karimov qanday boyigan?
Ochiq manbalarga ko‘ra, Karimov Sanjar Baxrom o‘g‘li O‘zbekistonda tashkil etilgan bir qancha korxona va tashkilotlarning ta’sischisi va rahbari hisoblanadi.
Xususan, u g‘alla, urug‘lar va hayvonlar uchun ozuqalarning ulgurji savdosi bilan shug‘ullanuvchi “Agro Export Group Incorporation” MChJda 99,9 foiz, “Agro Martis” MChJda 100 foiz, yog‘och, qurilish materiallari va sanitariya-texnik uskunalar ulgurji savdosi bilan shug‘ullanuvchi “Property Clouds” MChJda 50 foiz ulushga egalik qiladi.
Bundan tashqari, Karimov Agro Export Group orqali Trade&Production International’da 24 foiz, PetroGroup NRG’da 52,5 foiz, shuningdek, Agro Export Group va Agro Martis’lar orqali O‘zbekiston Urug‘chilar assotsiatsiyasida 33,3 foiz ulushni nazorat qilib keladi.
Tadbirkor asosan qishloq xo‘jaligi mahsulotlari uchun ozuqalar, qurilish mahsulotlari hamda yoqilg‘i ulgurji savdosi bilan shug‘ullanuvchi tashkilotlarda ta’sischi yoki ulushdor sifatida keltirilgan.
Nizoli uy voqeasi
Shu yilning oktyabr oyida Toshkentda yashovchi Jamila Olimboyeva o‘zi va oilasi firibgarlik qurboni bo‘lganini ma’lum qilib, ijtimoiy tarmoqlarda videomurojaat qoldirdi. Qizning so‘zlariga ko‘ra, yigiti Shahzod Rismatov qariyb 70 yoshga kirgan ota-onasini uyni 12 kunga vaqtincha “garovga qo‘yishga” ko‘ndirgan, shundan so‘ng turar joy oldi-sotdi sifatida rasmiylashtirilib, Sanjar Karimov nomiga o‘tkaziladi.
Oradan ko‘p o‘tmay Shahzod Rismatov yo‘qolib qolgan. Keyinchalik uning qochib ketgani ma’lum bo‘ladi. Olimboyevaning ushbu da’vosidan so‘ng Sanjar Karimov uyni egalaridan 240 ming dollar naqd to‘lov evaziga sotib olganini aytib chiqdi.
Rismatovga nisbatan firibgarlikning bir nechta epizodlari bo‘yicha jinoyat ishi qo‘zg‘atildi va qochoq “kuyov” 21 noyabr kuni 9 yilga ozodlikdan mahrum etildi. Nizoli uy masalasi fuqarolik ish yuritish tartibida hal etilishi belgilandi.
Gazeta’ning yozishicha, jabrlanuvchi Aliboyevlar oilasi advokatlari ish doirasida Sanjar Karimovning harakatlariga ham huquqiy baho berishni talab qiladi. Sudya iltimosnomani qanoatlantirib, prokurorni xabardor qilishga qaror qilgan.
Sud hukmidan keyin Jamila Olimboyeva barcha bosimlarga qaramay, uni qo‘llab-quvvatlagani va adolat uchun kurashgani uchun Diyora Usmonovaga minnatdorchilik bildirib, post joyladi
Real Sanjik’ning qamoqqa olinishi
Shahzod Rismatovning qamalishidan bir necha kun o‘tgach, jinoyat ishlari bo‘yicha Mirobod tuman sudining 28 noyabrdagi ajrimi bilan Sanjar Karimovga nisbatan qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi qo‘llandi. U o‘ldirish yoki zo‘rlik ishlatish bilan qo‘rqitish hamda giyohvandlik vositalari tayyorlash yoki saqlashda gumonlanyapti.
Uni qamoqqa olish haqidagi iltimosnomani Mirobod tuman sudiga Toshkent shahar prokurorining birinchi o‘rinbosari kiritgan. Sudning 2025 yil 28 noyabrdagi ajrimi bilan, iltimosnoma qanoatlantirilib, ayblanuvchi Karimovga nisbatan qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi qo‘llanishi va tergov hibsxonasiga joylashtirilishi belgilangan.
Jamiyat
Buxoroda dorixona mudirining uyidan qariyb 335 mln so‘mlik kuchli ta’sir qiluvchi dori vositalari topildi
Olot tumanidagi ijtimoiy dorixona mudiri 17 dona kuchli ta’sir qiluvchi dori vositalarini fuqaro A.J.ga sotgan vaqtida ushlangan.
Foto: Bosh prokuratura huzuridagi departament
Bosh prokuratura huzuridagi Departamentning Olot tumani bo‘limi xodimlari tomonidan o‘tkazilgan tezkor tadbir o‘tkazildi.
Tadbir davomida tumandagi ijtimoiy dorixona mudiri S.B. chakana realizatsiya uchun litsenziyaga ega bo‘lmasa-da 17 dona kuchli ta’sir qiluvchi dori vositalarini fuqaro A.J.ga sotgan vaqtida ushlangan.
S.B.ning yashash xonadoni ko‘zdan kechirilganda, 73 turdagi umumiy bahosi 334,6 mln so‘mlik dori vositalarini saqlab kelayotganligi aniqlanib, ushbu dori vositalari ashyoviy dalil sifatida olingan.
Mazkur holat yuzasidan Jinoyat kodeksining 251-1-moddasi (giyohvandlik vositalari, ularning analoglari yoki psixotrop moddalar hisoblanmaydigan kuchli ta’sir qiluvchi moddalarni targ‘ib qiluvchi mahsulotni tayyorlash, tarqatish, reklama qilish, namoyish etish yoki bunday moddalarni yoxud zaharli moddalarni qonunga xilof ravishda muomalaga kiritish) bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, tergov harakatlari o‘tkazilmoqda.
O‘zbekistonliklar sog‘liqni saqlashga qariyb 17 trln so‘m sarfladi
Zamon sarhadlariga sig‘magan Parfyonov
Avtohalokatga uchragan mashinadan katta miqdordagi dori topildi
-
Jamiyat5 days agoСаида Мирзиёева атмосфера ҳавосининг ифлосланиши бўйича йиғилиш ўтказмоқда
-
Iqtisodiyot3 days agoO‘zbekistondan Daniyaga ilk bor oziq-ovqat va quruq meva eksport qilindi
-
Iqtisodiyot3 days agoPrezidentning Sirdaryoga tashrifi «River Med Pharm» korxonasidan boshlandi
-
Jamiyat4 days agoYunusobodda YTH oqibatida avtomobil yonib ketdi
-
Dunyodan4 days agoIndoneziyada bir necha kun ichida 700 dan ortiq kishi halok bo’ldi.
-
Siyosat3 days agoMarkaziy Osiyo mamlakatlari 2026 yilda suvdan foydalanish va suv havzalari tizimiga kelishib olishdi
-
Sport3 days ago«Real» ta’qibni davom ettirdi, «Liverpul» yana ochko yo‘qotdi. Kun o‘yinlari
-
Sport4 days agoShavkat Mirziyoyev Prezident Olimpiadasi ishtirokchilarini tabrikladi