Connect with us

Published

on

Amir Temur (Eski turkcha: Amir Temur) (1336-yil 9-aprel, 1405-yil 18-fevral) – oʻrta asrlarning buyuk turkiy askari va qoʻmondoni, Temuriylar imperiyasi asoschisi, Oltin Oʻrda, Mamluk sultonligi, Dehli sultonligi, Usmonlilar davlati, Kavkaz va Erondagi davlatlarni yengishi ortidan musulmon olamining toʻla yetakchisi, yeri 4,4 mln km² ga yetishgan 14-asrning eng kuchli davlat quruvchisi, 35 yillik boshqaruvi va yurishlari chogʻida biror urushni yutqazmagan qoʻshinboshi, oʻtmishda koʻrilgan uchta buyuk harbiy-taktik urush va yurish qoʻmondonlaridan biri, Temuriylar uygʻonish davri asoschisi, ilm-fan, meʼmorchilik, sanʼat va adabiyot homiysi.

Oilasi, shaxsiyati va kelib chiqishi
Temurbek 1336-yil 8-aprelda Kesh shahri yaqinidagi Xo’ja Ilg‘or qishlogʻida tugʻilgan. Ayrim amerikalik tarixchilar, jumladan Beatrice Forbes Manz, Temurbekning tugʻilgan yili haqida turli farazlarni ilgari surgan bo‘lsa-da, tarixiy manbalarda u 1336-yilda tugʻilgan deb ko‘rsatiladi.

Otasi Amir Taragʻay barlos qabilasining beklaridan biri bo‘lib, Chigʻatoy ulusida tanilgan shaxs edi. U islom dinini qabul qilgan va diniy taʼlim olishga kattaa eʼtibor qaratgan. Onasi Takina xotun haqida esa maʼlumotlar kam. Baʼzi manbalarda uning oddiy oiladan chiqqani aytilgan bo‘lsa, boshqa maʼlumotlarda u Yasaur qabilasidan ekanligi qayd etilgan.

Temurbekning opasi Qutlugʻ Turkon ogʻo va singlisi Shirinbeka ogʻo bo‘lib, ular Samarqanddagi Shohi Zinda majmuasida dafn etilgan.

Sohibqiron unvoni
Sohibqiron atamasi arabcha va forscha soʻzlardan tarkib topgan bo‘lib, yulduzlarning joylashuvi bilan bog‘liq holda ulug‘ zotlarga nisbatan ishlatilgan. Temurbek 1362-yilda yaralangandan soʻng, raqiblari unga “Temurlang” – ya’ni “Oqsoq Temur” nomini berishgan. G‘arbiy Yevropada esa u Tamerlane, Tamburlaine, Tamerlan nomlari bilan tanilgan. 1370-yilda Chingizxon avlodidan bo‘lgan Saroy Mulk Xonimga uylangach, “Temur Ko‘ragon” unvonini olgan.

Kelib chiqishi
Temurbekning turk yoki mo‘g‘ul ekanligi haqidagi bahslar asosan g‘arbiy tarixchilar orasida mavjud. Uning nabirasi Ulug‘bek “Tarix-i arba ulus” kitobida Temurbekni turk qabilalaridan kelib chiqqanligini ta’kidlaydi. O‘zbek tarixchilari esa Temurbekning turk ekanligini aniq tasdiqlaydi.

Til bilimlari
Temurbek chigʻatoy (eski o‘zbek adabiy tili) va fors tillarida so‘zlashgan. Arab tilida so‘zlasha olmaganligi haqida turli farazlar mavjud. Temurbek yurishlari chog‘ida hujjatlar va buyruqlar turkiy va fors tillarida yozilgan.

1391-yilda Oltin Oʻrda xoni Toʻxtamishga qarshi yurish paytida Temurbek hozirgi Qozogʻiston hududida yodgorlik bitik yozdirgan. Ushbu bitik arabcha va eski o‘zbek adabiy tilida yozilgan bo‘lib, 1935-yilda topilgan va hozirda Sankt-Peterburgdagi Ermitaj muzeyida saqlanmoqda.

Iqtisodiyot

Dollar sekinlik bilan oshib bormoqda

Published

on


Markaziy bank 2025-yil 5-martdan valyutalarning yangi kursini belgiladi.

AQSh dollari kursi 6,13 so‘mga oshib, 12 903,33 so‘m etib belgilandi.

Yevro kursi 113,49 so‘mga oshdi va 13 562,69 so‘m bo‘ldi. Funt-sterling 16 419,19 so‘m (+131,62).

Rossiya rubli 144,48 so‘m etib belgilandi (-0,17).

Qozog‘iston tengesi 25,82 so‘m bo‘ldi (+0,00).



Source link

Continue Reading

Iqtisodiyot

O‘zbekiston Milliy banki Olmaliq shahrida yangi bank xizmatlari markazlarini ochmoqda

Published

on


O‘zbekiston Milliy banki aholi va tadbirkorlik sub’yektlariga ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifatini oshirish hamda ularning qulayligini ta’minlashga alohida e’tibor qaratmoqda. Shu maqsadda, Olmaliq shahrida yangi bank xizmatlari markazlari ochilmoqda, bu esa hududning moliyaviy infratuzilmasini yanada rivojlantirishga xizmat qiladi.

Yangi markazlar nafaqat jismoniy shaxslar, balki korporativ mijozlarga ham xizmat ko‘rsatadi. Mijozlarga qulaylik yaratish maqsadida markazlar dam olish kunlarisiz, soat 9:00 dan 17:00 gacha xizmat ko‘rsatadi. Markazlardan biri shaharning markaziy qismida, «Oydin» bozori hududida joylashgan.

Bank amaliyotlarining qulayligini ta’minlashga alohida e’tibor qaratildi: shaharda 50 ta zamonaviy bankomat o‘rnatish rejalashtirilgan.

O‘zbekiston Milliy banki barcha mijozlarga qulay bo‘lgan bank xizmatlarini qulay shartlarda taqdim etadi. Ish haqi loyihasida ishtirokchilari uchun maxsus takliflar mavjud.

Shaharning eng yirik korxonasi bo‘lgan Olmaliq kon-metallurgiya kombinati O‘zbekiston Milliy bankining asosiy korporativ mijozlaridan biri hisoblanadi. Bankning ish haqi loyihasi doirasida kombinat xodimlari uchun maxsus takliflar, imtiyozli shartlar taqdim etiladi.

Bank xizmatlari markazlari manzillari:

«Zarhal» ofisi Toshkent viloyati, Olmaliq shahar, Sharof Rashidov ko‘chasi 38-uy

«Oydin» ofisi Toshkent viloyati, Olmaliq shahar, Toshkent MFY, Ehtirom ko‘chasi, 8-uy

«Olmaliq» ofisi Toshkent viloyati, Olmaliq shahar, A.Temur k., 31B-uy



Source link

Continue Reading

Iqtisodiyot

O‘zbekiston Rossiya bilan JSTga a’zolik yo‘lidagi “hal etilmagan masalalar”ni muhokama qildi

Published

on


Muzokaralarda Rossiya tomoni O‘zbekistonga gaz, neft va neft mahsulotlari yetkazib berish oshayotganini qayd etib, O‘zbekiston energetika infratuzilmasiga oid loyihalarni amalga oshirish muhimligini ta’kidlagan.

Foto: Rossiya Iqtisodiy taraqqiyot vazirligi

O‘zbekiston bosh vaziri o‘rinbosari Jamshid Xo‘jayev boshchiligidagi delegatsiya Moskvada bo‘lib, Rossiya hukumati bilan Jahon savdo tashkilotiga a’zolik borasida muzokara o‘tkazdi.

Bosh muzokarachi Azizbek Urunovning ma’lum qilishicha, Rossiya iqtisodiy taraqqiyot vaziri Maksim Reshetnikov bilan kechgan muzokaralarda ikki tomonlama bozorga kirish bo‘yicha “hal etilmagan masalalar” ko‘rib chiqilgan.

“Muzokaralar foydali, mazmunli va konstruktiv o‘tdi. Ayni paytda ikkala tomon ham oldinga siljishga intilmoqda. Qisqa vaqt ichida taqdim etgan fayllarimizga tezkor reaksiya qilganliklari uchun rossiyalik hamkasblarga minnatdorchilik bildiraman”, – deya yozdi Urunov 14 mart kuni LinkedIn’dagi sahifasida.


Foto: Rossiya Iqtisodiy taraqqiyot vazirligi

Rossiya Iqtisodiy taraqqiyot vazirligi matbuot xizmatining ma’lum qilishicha, vazir Reshetnikov bu uchrashuvda Rossiya va O‘zbekiston prezidentlari o‘rtasidagi kelishuvlar asosida “Rossiya gazi, nefti va neft mahsulotlarini yetkazib berish oshib borayotgani”ni qayd etgan.

“Bu kontekstda O‘zbekiston energetika infratuzilmasini modernizatsiya qilishga oid rejalashtirilgan loyihalarni amalga oshirish muhimligi ta’kidlandi”, – deyiladi 12 mart kungi xabarda.

Reshetnikovning qo‘shimcha qilishicha, ikki o‘rtada oziq-ovqat mahsulotlari savdosida o‘sish kuzatilgan va bu borada deyarli paritet kuzatilmoqda: O‘zbekiston Rossiyadan 1 mlrd dollarlik, Rossiya ham O‘zbekistondan salkam 1 mlrd dollarlik oziq-ovqatlar import qilmoqda.


Foto: Rossiya hukumati

Tashrif davomida bosh vazir o‘rinbosari Jamshid Xo‘jayev 11 mart kuni RF bosh vazirining birinchi o‘rinbosari Denis Manturov hamda RF bosh vaziri o‘rinbosari Denis Patrushev bilan ham uchrashuvlar o‘tkazgan. O‘zbekiston delegatsiyasi tarkibidan Markaziy bank raisi Timur Ishmetov va transport vazirining birinchi o‘rinbosari Mamanbiy Omarov ham joy olgan.

Eslatib o‘tamiz, O‘zbekiston Jahon savdo tashkilotiga a’zolik jarayonini 2026 yil mart oyi oxirigacha – tashkilotning Kamerunda o‘tadigan sammitiga qadar yakunlash maqsadini e’lon qilgan.



Source link

Continue Reading

Iqtisodiyot

Yuk mashinasini bo‘laklarga bo‘lib olib kirishga urinish aniqlandi

Published

on


Hujjatlarda avtomobilning 11 turdagi ehtiyot qismlari deb ko‘rsatilgan yuklar aslida yaxlit bitta tovar – tayyor holatdagi samosvalning bo‘laklari ekani aniqlandi. Bojxona qo‘mitasiga ko‘ra, bu orqali yuk egasi 800 mln so‘mlik bojxona to‘lovidan qochmoqchi bo‘lgan. Iqtisodchilar bunday holatlar mahalliy ishlab chiqaruvchini himoyalash uchun joriy etilgan yuqori bojlarning oqibati ekanini ta’kidladi.

Bojxona ombori hududida ehtiyot qismlardan mashina yig‘ish jarayoni

“Sirg‘ali” bojxona postida xorijdan keltirilgan 11 turdagi avto ehtiyot qismlari aslida bir butun holdagi tovar – samosval ekani fosh bo‘ldi, deya xabar tarqatdi Bojxona qo‘mitasi.

“Transport vositasini qismlarga ajratib go‘yoki avto ehtiyot qism niqobi ostida olib kirishga urinish orqali yuk egasi 800 mln so‘mlik bojxona to‘lovlarini “tejamoqchi” bo‘lgan”, – deyiladi rasmiy xabarda.

Qo‘mita e’lon qilgan videoda samosvalning qismlari bojxona ombori hovlisida yig‘ilib, tayyor transport vositasiga aylantirilgani va yura boshlagani ko‘rinadi.


Bojxona ombori hududida ehtiyot qismlardan yig‘ilgan samosval

Iqtisodchi Otabek Bakirov bu holatga munosabat bildirib, O‘zbekistonda samosvallar uchun 70 foiz va yana har bir kub motor hajmi uchun 3 dollarlik boj o‘rnatilganini qayd etdi.

U, shuningdek, xuddi shunday samosvallar Samarqanddagi yuk mashinalari zavodida ham yig‘ilishiga e’tibor qaratdi. Bakirovning fikricha, yuqori bojlar aynan shu “ishlab chiqaruvchi”ni himoya qilish uchun joriy etilgan

“Bojxona qo‘mitasiga tashakkur deyman. Chunki ular O‘zbekistonning 34 yillik “mahalliylashtirish” yolg‘onlarini bitta video bilan ochib tashlashdi. Chunki bunaqa yolg‘onlar faqat samosvallar bilan tugamaydi-da!” – deya yozdi iqtisodchi.

Nyu York universiteti professori, iqtisodchi Behzod Hoshimovning so‘zlariga ko‘ra, bunday holatning ro‘y berayotgani – savdo va sanoat siyosatidagi xatolardan darak beradi.

“Agar men O‘zbekistonda savdo siyosati yoki umuman sanoat siyosatiga mas’ul shaxs bo‘lganimda, bu voqeadan uyalar edim”, dedi u.

Uning qayd etishicha, yuk mashinalarining qimmatligidan har bir o‘zbekistonlik iqtisodiy zarar ko‘radi.

“Har bir iste’mol qilgan tovaringizda, har bir qurilayotgan binoda bu sun’iy narx yuqoriligi o‘z aksini albatta topadi. Yuk mashinalari deyarli har bir iqtisodiy almashuvda qayerdadir qatnashgan bo‘ladi – demak, uning ta’siri yo‘q bo‘lgan sohaning o‘zi yo‘q”, – deya yozdi iqtisodchi.



Source link

Continue Reading

Iqtisodiyot

Seriyali obligatsiyalar dasturiga talablar belgilandi

Published

on


Istiqbolli loyihalar milliy agentligi direktorining «Qimmatli qog‘ozlar emissiyasi va emissiyaviy qimmatli qog‘ozlar chiqarilishlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish qoidalariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida»gi buyrug‘i qabul qilindi.

Qimmatli qog‘ozlar emissiyasi va emissiyaviy qimmatli qog‘ozlar chiqarilishlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish qoidalariga seriyali  obligatsiyalar dasturini ro‘yxatdan o‘tkazish tartibini belgilovchi qo‘shimchalar kiritilmoqda.

Seriyali (obligatsiya dasturi asosida) obligatsiyalar dasturi emitentga uning doirasida bir nechta obligatsiya emissiyalarini (ochiq yoki yopiq tarzda joylashtirish) ketma-ket chiqarish huquqini beradi. Obligatsiya dasturi doirasida joylashtiriladigan barcha chiqarilgan obligatsiyalar nominal qiymatlarining umumiy summasi obligatsiya dasturida ko‘rsatilgan summadan oshmasligi kerak. Obligatsiya dasturi ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organ tomonidan ro‘yxatga olinadi.

Obligatsiya dasturida quyidagi ma’lumotlar ko‘rsatiladi:


emitentning vakolatli boshqaruv organi tomonidan obligatsiya dasturi bo‘yicha qabul qilingan qaror;
obligatsiya dasturi doirasidagi obligatsiyalarning turi va soni, ularni chiqarish shakli, nominal qiymati va umumiy hajmi;
obligatsiya dasturining amal qilish muddati (2 yildan oshmasligi lozim);
obligatsiyalar chiqarilishining muomala muddatlari;
obligatsiya dasturi doirasida joylashtiriladigan obligatsiyalar egalarining huquqlari;
obligatsiyalar bo‘yicha daromadlarni to‘lash tartibi va shartlari (obligatsiyalar bo‘yicha daromadlar obligatsiya dasturi doirasida chiqariladigan har bir chiqarish bo‘yicha emitentning vakolatli boshqaruv organi tomonidan bozor talab va takliflaridan kelib chiqib tasdiqlanadigan alohida qarorda (risolada) belgilanadi);
obligatsiya dasturi doirasida joylashtiriladigan obligatsiyalar bo‘yicha majburiyatlarni bajarish kafolatlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar;
obligatsiya dasturi doirasida obligatsiyalarni joylashtirish shartlari;
boshqa ma’lumotlar.

Obligatsiya dasturini ro‘yxatdan o‘tkazish uchun emitent ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organga quyidagi hujjatlarni taqdim etishi shart:


obligatsiya dasturini ro‘yxatdan o‘tkazishga ariza;
obligatsiyalar dasturi (uch nusxada);
obligatsiya dasturining qabul qilingani va tasdiqlangani xususida aksiyadorlarning yoki jamiyat ishtirokchilarining umumiy yig‘ilishi bayonnoma nusxasi, agar mazkur qaror AJ kuzatuv kengashi tomonidan qabul qilingan bo‘lsa – ovoz berishda ishtirok etgan AJ kuzatuv kengashi a’zolarining F.I.O., imzosi ko‘rsatilgan yig‘ilish bayonnoma nusxasi;
emitentning obligatsiyalar dasturini qabul qilish va tasdiqlash to‘g‘risidagi qarori tasdiqlangan sanadan oldingi tugallangan yil davomida rentabellik, to‘lov qobiliyati, moliyaviy barqarorlik va likvidlik bo‘yicha ijobiy ko‘rsatkichlari mavjudligini tasdiqlovchi auditorlik tashkiloti xulosasining asl nusxasi (yoki tasdiqlangan nusxasi);
emitentning obligatsiyalar dasturini qabul qilish va tasdiqlash to‘g‘risidagi qarori tasdiqlangan sana uchun o‘z kapitali miqdorini (O‘zbekiston milliy valutasida) tasdiqlovchi auditorlik tashkiloti xulosasining asl nusxasi (yoki tasdiqlangan nusxasi);
emitentning mustaqil reyting bahosi mavjud hujjat nusxasi. Bunda, emitentga reyting bahosini berish sanasi obligatsiya dasturini chiqarish to‘g‘risidagi qaror qabul qilingan sanadan bir yildan oshmasligi kerak.



Source link

Continue Reading

Trending

WP-Cron is active and scheduled. Next Run: 2025-05-22 23:26:05