Sport
Qanday xabarlarga ishonish, qandaylariga ishonmaslik kerak? – futboldagi transferlar haqida
Yoz oylari odatda katta futbolda tanaffus bo‘lsa-da, muxlislar uchun yanada qiziqarli hisoblanadi – barcha e’tibor futbol maydonidan yangilik saytlariga, ijtimoiy tarmoqlarga ko‘chadi. Sababi, transfer oynasi ochiq bo‘ladi, u yoki bu futbolchi boshqa jamoaga o‘tishi, sevimli klub qanday maqsadlarni ko‘zlab, qaysi pozitsiyalarni kuchaytirishga harakat qilayotganini kuzatib borish ham zavqli. Axir shu orqali siz butun kelasi mavsumni tasavvur qilasiz, qaysidir ma’noda yozdagi o‘zgarishlar bir necha yillik umidlarni ham belgilab beradi.
Buning ustiga bu davrda turli xabarlar ham juda ko‘p, qaysi biriga ishonishni bilmaysiz, ba’zi ma’lumotlarni tahlil qilish, xulosa chiqarish qiyinchilik tug‘diradi, yangi terminlar paydo bo‘ladi – transfer budjeti nima, moliyaviy cheklovlar qanday amal qiladi, transfer narxi qayerdan paydo bo‘ladi, turli bonuslar, kelishuv shartlari, xullas, bu ham o‘ziga yarasha katta bir soha va bazaviy ma’lumotlarsiz ko‘pincha noto‘g‘ri xulosalar ham shakllanib qolishi mumkin. Shu tufayli, keling, transferlar mavzusiga to‘xtalamiz, ayni vaqti.
Internetdagi transfer mish-mishlari qay darajada ishonchli?
Avvalo, mish-mish bilan rasmiy xabarni, manbalarni ajratib olish muhim. Ba’zi chiqadigan xabarlar – g‘irt uydirma, ba’zi xabarlarda u qadar ishonchli bo‘lmagan manbalar rol o‘ynaydi. Misol uchun, biror saytdagi xabar ostida boshqa bir manbadagi matnga havola berilgan bo‘lsa, shunchaki, jurnalist ushbu ma’lumot ishonchli ekanini tekshirib ko‘ra olmagan, shuning uchun material haqiqatga yaqin tasavvur paydo qilishi uchun boshqa e’tiborliroq portaldan iqtibos keltirgan bo‘ladi.
Shuningdek, ayniqsa transfer bozori paytida eng keng tarqalgani – manfaatdor taraf tomonidan sizdirilgan xabarlar. Misol uchun, bir futbolchining agenti o‘z mijozi bilan boshqa bir klub qiziqayotgani haqidagi xabarni chiqartiradi. Bunga sabab, futbolchi to‘p surayotgan klubga bosim qilish yoki o‘z mijozini boshqa klublar oldida piar qilish uchun ham bo‘lishi mumkin. Shuning uchun har qanday xabarni o‘qiganda o‘quvchi mustaqil tahlil qilishi, material kim tomonidan chiqarilgani, boshqa tasdiqlangan yoki ishonchli xabarlar bilan qay darajada mos kelishi tekshirib ko‘rishi tavsiya etiladi.
Yana bir qiziq vaziyat – bir xabar dushanba kuni bir mamlakatda chiqadi, ertasiga chet el saytlari ko‘chirib bosishadi, indiniga esa ushbu ma’lumot hatto chet el manbalari tomonidan tasdiqlangani haqidagi xabarlar paydo bo‘ladi. Shunga o‘xshash holat Samuel Eto’o «Bunyodkor»ga o‘tishi bilan bog‘liq mish-mishlarda kuzatilgandi. Avvaliga O‘zbekistondagi mahalliy saytlar bu kelishuv sodir bo‘lgani haqida yoza boshlashgan, keyinchalik bir qator chet el nashrlari o‘zimizni manba qilib bu xabarni tarqatishgandi. Keyin esa futbolchining transferi haqiqatga yaqin ekani, Yevropaning taniqli nashrlari ham yoza boshlagani aytilgandi.
Shu bilan birga, o‘ziga yarasha ishonch qozongan va har qanday shubhali manbalarni emas, doim rasmiy yoki shunga yaqin insaydlar bilan ishlaydigan media va jurnalistlar bor. Misol uchun, Fabritsio Romano, Devid Ornshteyn kabilar.
Media qay shaklda ishonchli ma’lumotni qo‘lga kiritadi?
Futbol olamida aslida nima bo‘layotgani haqida haqqoniy ma’lumotga ega bo‘lgan ekspertlar ko‘p – kimdir umumiy kartina bilan shug‘ullansa, ba’zilar tor soha, ma’lum yo‘nalishlar bo‘yicha o‘z manbalariga ega bo‘ladi. Fabritsio Romano shu sohada yetarli reputatsiyani ishlab topganki, juda yaqin manbalar u orqali ma’lumot yetkazishni afzal biladi. Yoki ba’zi jurnalistlar u yoki bu klub bilan yaqin munosabatda bo‘ladi. Bu noto‘g‘ri ish emas, jurnalist o‘sha klub bilan bog‘liq turli uydirmalarni chop etmasligi, doim klub pozitsiyasi bilan hisoblashishi evaziga klub ham o‘z navbatida, shu jurnalist bilan muhim ma’lumotlarni o‘rtoqlashadi. Chunki aynan ushbu jurnalist qo‘lida berilgan ma’lumotlar boshqacha intepretatsiyaga uchramasligiga klub ishonadi.
Masalan, The Athletic jurnalisti Lori Uotuel «Manchester Yunayted»ning yangi rahbariyati bilan juda yaqin bo‘lib, ba’zida klub pozitsiyasiga yaqin bo‘lgan qarashlar, ba’zida esa transferlar bilan bog‘liq eng haqqoniy ma’lumotlar aynan Lori Uotuel orqali chiqariladi.
Shuningdek, har bir futbolchining oilasi, do‘stlari, yaqinlari ham bor, ba’zida ular orqali ham qandaydir xabarlar chiqib qoladi. Futbolchining u yoki bu davrada nimadir degani, ijtimoiy tarmoqda kimnidir follov qilib, nimanidir o‘chirgani manba sifatida mustaqil hech narsa bermasa-da, boshqa qaysidir xabarlarni tasdiqlashi yoki inkor qilishi mumkin. Misol uchun, bir futbolchining bir shahardan uy sotib olgani, o‘sha shahar klubiga o‘tayotganini bildirmaydi, ammo avvalroq o‘sha klub bilan bog‘liq mish-mishlar tarqalgan bo‘lsa, uy sotib olinishi ham qandaydir tasdiqlovchi ma’lumot sifatida ko‘rilishi mumkin.
Bu xabarlar nima uchun kerak? Hammasi sir bo‘lishi foydali emasmi?
Bu ham vaziyatga qarab o‘zgaradi. Sir saqlanishining asosiy sababi ko‘pincha moliyaviy sabablar tufayli bo‘ladi. Klubning u yoki bu klubga qiziqishi, kimnidir sotmoqchi bo‘layotgani haqidagi xabarlar boshqa transferlarga ham xalaqit berishi ehtimoli bor. Agar bir futbolchi bo‘yicha muzokaralar to‘xtatiladigan bo‘lsa, keyingi variantdagi futbolchining klubi bundan foydalanishi mumkin – avvalgi muzokaralarda klub bu pozitsiya uchun qancha pul sarflashga tayyor, qanday takliflar qila olganini bilsa, shunga qarab mo‘ljal olishi mumkin. Bu esa xaridor klub pozitsiyasini pasaytiradi.
Ba’zida siyosiy sabablar tufayli ham klubning o‘zi shunday xabarlar tarqatishi mumkin. Aytaylik, tanqidlar ostida qolgan klub rahbariyati muxlislarga jim o‘tirmasdan ishlayotganliklarini namoyish qilish uchun tinmasdan har bir jarayon haqida ma’lumot chiqarishni boshlaydi.
Eng qiziq misol, 2000 yil yozida «Roma»da sodir bo‘lgan. Klub markaziy hujumchi axtarayotgan, bosh murabbiy xohlayotgan Gabriel Batistuta varianti esa klub xo‘jayini uchun qimmatlik qilayotgandi. O‘shanda Kapello intervyulardan birida Batistuta bilan kelishuv bo‘lgani, u «Roma»ga o‘tishini aytib yuboradi. Klub xo‘jayini Franko Sensining telefoni portlab ketadi – hamma ushbu transfer bilan tabriklar, muxlislar Rim ko‘chalarida Sensining ismini qo‘shiq qilib kuylashardi. Birdaniga qahramonga aylanib ketgan Sensida ushbu transferga rozi bo‘lishdan boshqa chora qolmaydi.
Eng muhimi, transfer jarayonida vositachilarning ahamiyati katta. Vositachilarning agentlardan farqi, agentlar futbolchining manfaatlarini himoya qiladi, barcha masalada mijozining istaklaridan kelib chiqib harakat qiladi. Vositachini esa klub ham yollashi mumkin – biror futbolchini sotmoqchimisiz, unga mos va klub istagan pulni bera oladigan variantlarni vositachi topib beradi. Ular o‘z kanallari orqali xaridor izlashadi, tarmoqlarda xabarlar chiqarish orqali futbolchini «bozorga solib», potensial qiziquvchilarni jalb etishadi. Chunki agar klub biror futbolchi sotilishi mumkinligi haqida xabar chiqarsa yoki murabbiy u yoki bu futbolchi unga kerak emasligini ochiq aytsa, narx keskin tushib ketadi.
Yoki sotib olmoqchi bo‘linayotgan futbolchi bilan muzokaralar chog‘ida ham vositachilar kerak bo‘ladi: qonun bo‘yicha klub boshqa klub futbolchisi bilan muzokaraga kirisha olmaydi, vositachi esa o‘z nomidan futbolchi yo klub bilan bog‘lanishi, taxminiy transfer narxi yoki maoshlar haqida ma’lumot yig‘ishi mumkin. Ana undan keyin klub rasmiy taklif yuboradi.
Transfer qiymati qanday aniqlanadi?
Turli saytlarda har qanday futbolchining reytingi, taxminiy bahosi haqida ma’lumotlar topish oson. Ammo ko‘pincha bunday ko‘rsatkichlar qiymatga ega emas. Muayyan futbolchining bahosiga ta’sir qiluvchi omillar ko‘p bo‘lib, talanti, yoshi, millati, ya’ni qaysi davlat fuqarosi ekani, shuningdek, ayni paytdagi maoshi, shartnoma muddati kabilar muhim rol o‘ynaydi. Shuningdek, gap o‘xshashi yo‘q bo‘lgan top futbolchilar haqida borganda, narx jiddiy tarzda o‘ynashi ham mumkin.
Narx xaridorga yoki sotuvchi holatiga qarab ham o‘zgarishi mumkin. Masalan, Neymar «Barselona»dan «PSJ»ga 200 million yevrodan ortiq summaga o‘tgach, kataloniyaliklarda pul ko‘pligi va tez fursatda vinger juda zarur ekanini hamma bilib qolgan. Natijada Usmon Dembelening narxi 120 million yevroga chiqib kelgan, boshqacha shartlarda klub bu futbolchini ancha arzonga olishi mumkin edi. Yoki Garet Beylni «Real»ga sotishga kelishib qo‘ygan «Tottenhem» transferni rasman e’lon qilmagan. Transfer summasi ham sir tutilgan, bu esa londonliklarning boshqa xaridlariga xalaqit bermasligi uchun qilingandi.
Yaqinda «Manchester Yunayted» Mateus Kunyani «Vulverhempton»dan 62 million funtga sotib olib, orqasidan «Brentford»ga Mbeumo uchun 45 million funtlik taklif yubordi. Har ikki futbolchi deyarli bir xil pozitsiyada to‘p suradi, bir xil yoshda, bir xil tajribaga ega, hatto o‘tgan mavsumdagi ko‘rsatkichlari ham juda yaqin. Shuning uchun «Brentford» Mbeumo uchun kamida Kunyaning narxi to‘lanishi kerakligi pozitsiyasida qat’iy turib oldi.
Futbolchining yoshi muhim. Yoshroq futbolchi qimmatroq bo‘lishi tushunarli. Chunki u bundan keyin ham o‘sishi, kuchayishi, narxi oshishi mumkin. Shartnoma muddati tugamasdan sotib yuborish va to‘langan transfer narxini chiqarib olish imkoniyat ham saqlanib qoladi. Yoshi katta futbolchini esa klub olayotgan narxiga sota olmaydi, tabiiyki, unga qilinayotgan xarajatlar qoplanmasligi e’tiborga olinadi.
Va albatta, klub bilan shartnoma muddati ham eng hal qiluvchi ahamiyatga ega. Ko‘pchilik nega Erling Holand uchun Darvin Nunezdan ham kam pul to‘langanini tushunmaydi. Birinchidan, agar shartnoma muddati tugashiga bir yil qolayotgan bo‘lsa, klub imkon qadar sotib yuborishga harakat qiladi, chunki kelasi oynada tekinga qo‘yib yuborishga majbur. Bir necha yillik shartnomaga ega bo‘lgan klub esa kuchliroq pozitsiyada bo‘ladi va o‘z shartlarini, narxini qo‘ya oladi.
Ikkinchidan, shartnoma muddati kam qolgani futbolchining pozitsiyasini kuchaytiradi va yangi klubiga ham shart qo‘ya oladi – meni arzon olyapsanmi, demak kattaroq maosh berishing kerak, deb ochiq aytmasa-da, shu mantiq ishlaydi. Shartnoma muddati ko‘p bo‘lgan futbolchi unday shartlar qo‘ya olmaydi, yangi klubidagi maoshi ham eski klubida olayotgan puliga yaqin bo‘lishi tabiiy. Agar bir necha klub o‘rtasida raqobat bo‘lib, futbolchining istagi bosh rolga chiqib qolmasa, albatta.
Tovon puli nima? Nega klub bunga rozi bo‘ladi?
Tovon puli ham transfer bozorida ta’siriga ega bo‘lgan omillardan biridir. Ammo bu qoida turlicha mazmunga ega ekanini ham e’tiborga olish kerak. Ispaniyada har bir futbolchi shartnomasida boshqa klub sotib olishi mumkin bo‘lgan qandaydir summa yoziladi – ayniqsa yuqorida eslangan Neymar voqeasidan keyin milliardlik narxlarni qo‘yish avj oldi. Boshqa chempionatlarda esa futbolchi ma’lum summani to‘lab shartnomani bekor qilib ketishi mumkin bo‘lgan standart raqamlar yoziladi.
Odatda, futbolchi shartnomada kamroq tovon puli yozdirib, evaziga maoshlar va bonuslar borasida yon berishi holatlari kuzatiladi. Shu orqali futbolchi o‘z kelajagi uchun investitsiya qiladi – agar o‘zini ko‘rsatib, top-klublar nazariga tushsa, uni katta summaga sotib olishga majbur bo‘lishmaydi va mana shu qulaylik uchun futbolchi top klubdan yaxshiroq maoshga, shartnomaga ega bo‘lishi mumkin.
Bu ko‘p jihatdan erkin agentlar holatini ham eslatib yuboradi. Ko‘pchilik erkin agentlar transferini go‘yoki ancha arzon yoki tekindek tasavvur qilishadi, ammo bu jarayonning ham o‘ziga yarasha nyuanslari bo‘lib, so‘nggi yillarda to‘laqonli transfer darajasida qimmatlashmoqda. Bunday kelishuvlarda agentlarning roli oshib, katta summada pul olishadi. Yoki eng yorqin misol, Kilian Mbappe «PSJ» bilan shartnomani uzaytirmasdan, «Real»ni ham transfer uchun pul to‘lashdan qutqargani evaziga, ba’zi manbalarga ko‘ra 100 million yevrodan ortiq pul olgan. Buni o‘zbek futbolida eng keng tarqalgan kelishuv turi – «ko‘tarma puli»ga qiyoslash mumkin.
«Ko‘tarma pullari» bu ketishda Yevropada ham avj ola boshlashi turgan gap. Hozirda futbolchilarning pozitsiyasi kuchayib bormoqda, endi ular klub bilan shartnoma tugaguncha uzaytirmay, erkin agentga aylanishi va istalgan klubga o‘zini «sotishi» mumkin. Qizig‘i, bunday innovatsiyalar klublarga ham qo‘l kelishi mumkin.
Aytaylik, bir erkin agent klubdan katta maosh so‘rashi mumkin. Maoshlar siyosati esa klub ichkarisida juda muhim. Ya’ni futbolchilarning maksimal va minimal maoshlari nazorat qilinadi, farq kattalashishi jamoa muhitiga ta’sir qilishi mumkin. Yuz millionga sotib olingan futbolchi kam maosh olsa, tekinga kelgan boshqa bir futbolchining yuqori maoshi moliyaviy tomondan tushunarli bo‘lsa-da, kam olayotgan uchun salbiy ta’sirga ega – chunki maoshlar futbolchining maydonda jamoaga keltirayotgan harakatlari bilan proporsional bo‘lishini ham ta’minlash kerak bo‘ladi. Mana shunday vaziyatlarda klub erkin agentga «ko‘tarma puli» sifatida bir martalik katta summa berish, maoshni esa klub siyosatidan kelib chiqib pastroq belgilash imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Amortizatsiya nima?
Ko‘pchilikni adashtiradigan tushunchalardan yana biri, u yoki bu futbolchining klubga qanchaga tushishi haqidagi mulohazalar. Klub biror futbolchini sotib olganda, uning qiymati shartnoma muddatiga teng summalarda sochib yuboriladi. Ya’ni bir futbolchi 50 million yevroga sotib olinib, 5 million yevro maosh bilan besh yillik shartnoma imzolagan bo‘lsa, demak, bu futbolchi klub uchun bir mavsumga 15 million yevroga tushgan deb hisoblanadi. Boshqa bir futbolchi tekinga kelib, 20 million yevro maoshga shartnoma tuzsa, demak uning bir mavsum uchun xarajati 20 million yevro, ya’ni yuqoridagi 50 millionlik futbolchidan qimmatroqqa tushgan bo‘ladi aslida.
Uyog‘iga boshqa nozik jihatlar ham bor. Tasavvur qiling, bir necha yil o‘tib, har ikki futbolchi ishonchni oqlamadi va ularni sotish kerak. Birinchi futbolchining xarajatlari qoplanishi uchun uni 30 millionga sotish kerak, chunki o‘sha to‘langan 50 millionning 30 millioni qoplanmasdan turibdi. Ikkinchi futbolchi esa tekin kelgan, demak uni har qanday narxga sotish ham foyda sifatida olinadi. Boshqa tomondan, uni sotish ham qiyin, zero 20 million yevro maosh to‘lay oladigan boshqa klub topishga to‘g‘ri keladi.
Aynan mana shu omil, ya’ni futbolchi uchun qilingan harajat yillarga taqsimlab yuborilishi, futbol tili bilan aytganda amortizatsiya, klublarning transfer siyosatiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi. Klublar yillik xarajat summalarini kamaytirish uchun uzoqroq muddatga shartnoma tuzishga, ba’zida esa futbolchilarning maoshini oshirgan holatda shartnomani yangilashga ham urinadi. Nega? Aytaylik, yuqoridagi misolda keltirilgan birinchi futbolchi bilan ikki yil o‘tib yangi shartnoma imzolanadi va maosh 6 million yevro deb belgilanadi. Futbolchi rozi, chunki maoshi 1 million yevroga oshyapti. Klubga ham bu qulay, chunki futbolchining qolgan 30 million yevro transfer narxini birinchi shartnomadagi qolgan muddat – 3 yilga emas, yangi shartnoma muddati – 5 yilga sochilganda, endi bu futbolchi uchun yillik xarajat 15 million yevro emas, 12 million yevroga aylanyapti.
Buyog‘i endi futbol emas, buxgalteriya.
Q.Aslanov tayyorladi
Keyptaunda bo‘lib o‘tayotgan nufuzli turnirning saralash bosqichida o‘zbekistonlik 20 yoshli grossmeyster Magnus Karlsen va Fabiano Karuana kabi nomdor raqiblarni mag‘lub etib, 7 imkoniyatdan 5,5 ochko jamg‘ardi va birinchi o‘rin bilan keyingi bosqichga chiqdi. Bugun chorakfinal bahslari boshlanadi.
Janubiy Afrika Respublikasining Keyptaun shahrida bo‘lib o‘tayotgan Freestyle Chess Grand Slam turniri saralash bosqichining 1-turida Javohir Sindarov jahonning birinchi raqamli shaxmatchisi Magnus Karlsenni mag‘lub etdi.
Bu o‘zbekistonlik 20 yoshli shaxmatchining faoliyatida Magnus Karlsen ustidan ikkinchi g‘alabaga aylandi.
Keyingi turlarda u eronlik Parham Maksudlu, amerikalik Fabiano Karuana va Hans Moke Nimanni ham mag‘lub etdi, hindistonlik Arjun Erigaisi, germaniyalik Vinsent Kaymer hamda amerikalik Levon Aronyan bilan durang qayd etildi.
Natijada o‘zbekistonlik shaxmatchi 5,5 ochko bilan saralash turnirida birinchi o‘rinni egalladi va pley-off bosqichida (chorakfinalda) o‘z raqibini birinchi bo‘lib tanlash imkoniyatiga ega bo‘ldi. U turnir autsayderi Parham Maksudluni tanladi (ushbu shaxmatchi saralash bosqichida barcha bahslarda yutqazgan).
Chorakfinal bahslari bugun start oladi. Unda quyidagi juftliklar hosil bo‘lgan:
• Javohir Sindarov vs. Parham Maksudlu
• Levon Aronyan vs. Hans Moke Niman
• Arjun Erigaisi vs. Vinsent Kaymer
• Magnus Karlsen vs. Fabiano Karuana
Turnir 11 dekabrgacha davom etadi. Turnir sovrin jamg‘armasi 660 ming dollarni tashkil etib, g‘olib shaxmatchi 200 ming dollar bilan mukofotlanadi.
Sport fuqaroligini Rossiyadan O‘zbekistonga o‘zgartirishga qaror qilgan tennischi Kamilla Rahimova Fransiyaning Anjye shahrida o‘tkazilgan WTA 125 turnirida g‘alaba qozondi.
Kamilla Rahimova (jahon reytingida 112-o‘rin) finalda germaniyalik Tamara Korpachni (138-o‘rin) 6:3, 7:6 (7:4) hisobida mag‘lubiyatga uchratdi.
Anjyedagi g‘alaba uchun Rahimova 125 ochko va 13 ming yevrodan ortiq mukofot puli oladi. Bu g‘alabadan so‘ng, Rahimova WTA reytingida 97-o‘ringa ko‘tarildi.
Shu yil dekabr oyi boshida Rahimova O‘zbekiston sharafini himoya qilishi ma’lum bo‘lgandi. Uning onasi O‘zbekistonda tug‘ilgan.
Anjye turnirida u O‘zbekiston bayrog‘i ostida emas, balki neytral maqomda ishtirok etdi.
Rahimova Instagram sahifasida O‘zbekiston terma jamoasiga o‘tish qarori oson bo‘lmagani, ammo professional va shaxsiy jihatdan to‘g‘ri ekanini aytdi.
«Qarorim ambitsiyalarim, faoliyatimdagi maqsadlarim va sportchi sifatida rivojlanishim uchun eng yaxshi imkoniyatlarni taqdim etishini his qilishimga asoslangan», deb yozdi Rahimova.
Uning ta’kidlashicha, fuqarolikni o‘zgartirish uning ildizlarini va avvalgi jamoa va federatsiyaga bo‘lgan hurmatini «o‘chirmaydi».
Eder Militao yana jarohat oldi, «Real» deyarli vaziyatga ega bo‘lmadi. Endi madridliklar turnir jadvalida «Barselona»dan 4 ochkoga ortda qolmoqda.
Xabi Alonso uchun dahshatli oqshom
«Real» – «Selta» 0:2
Gollar: Svedberg, 53 (0:1). Svedberg, 90 (0:2)
«Real»: Kurtua, Eder Militao (Ryudiger, 24), Karreras, F. Garsiya, Raul Asensio (Rodrigu, 54), Tshuameni, Arda Guler (G. Garsiya, 74), Bellinghem, Valverde, Vinisius Junior, Mbappe
«Selta»: Radu, Starfelt, Alonso, Rodriges, Moriba, Roman (Beltran, 84), Mingesa (Rueda, 71), Karreyra, Saragosa (Hutgla, 71), Duran (Svedberg, 46), Iglesias (Aspas, 88)
Ogohlantirishlar: Bellinghem, 62. F. Garsiya, 63. Valverde, 90. Rodrigu, 90. Karreras, 90 – Moriba, 83
Chetlatishlar: F. Garsiya, 64 (ikkinchi sariq). Karreras, 90+1 (ikkinchi sariq)
O‘yinning birinchi bo‘limidagi eng asosiy vaziyat – Eder Militaoning jarohati bo‘ldi. U raqib forvardi Pablo Duranni ta’qib qilayotib, belidan jarohat oldi. U darhol gazonga quladi va o‘yinni davom ettira olmaydigan bo‘ldi.
Bu Militao uchun joriy mavsumdagi ikkinchi jarohat bo‘lib, bunisi oldingisidan jiddiyroq bo‘lib chiqdi. Xuddi braziliyalik futbolchiga qarg‘ish tekkandek: qatorasiga ikki bor uning xochsimon paylari uzilib ketdi, bir yildan ortiq tiklanish jarayonidan keyin safga qaytganida esa tanasining boshqa qismlarida muammolar yuzaga kelmoqda.
Holbuki «Real» himoyasida shusiz ham muammolar yetarlicha edi, Dani Karvahal va Trent ham safdan chiqqani tufayli o‘ng qanot himoyasida Raul Asensioni tushirishga to‘g‘ri kelgandi. Va o‘yin ushbu himoyachi uchun juda yomon boshlandi. Avvaliga Saragosa to‘pni uning oyoqlari orasidan o‘tkazib, bolalarcha aldab o‘tdi. Keyin ea Asensio oddiy vaziyatda toyib ketdi va to‘pni raqibga sovg‘a qildi.
Shu kuni Jud Bellinghem ham, Arda Guler ham boshlang‘ich tarkibda tushgandi. Natijada «Real» maydon markazini nazorat qildi, ammo bu birinchi bo‘limda yetarlicha xavfli vaziyatlar yaratilishini ta’minlay olmadi. 45 daqiqa davomida mezbonlar hujumida faqat Bellinghemning bosh bilan yo‘llagan zarbasi xato ketgani va Guler deyarli 11 metrlik nuqtadan to‘g‘ri zarba berolmagani yodda qoldi. Shu bilan birga, «Selta» qarshi hujumlarda vaziyatlar yaratdi. Shunday ekan, o‘yinni faqat bir darvoza tomon kechdi deyish qiyin edi.
Umuman olganda, birinchi bo‘limda golli vaziyatlardan ko‘ra, xavfli to‘qnashuvlar ko‘proq bo‘ldi. Bu boradagi g‘oliblikni Militaoning o‘rniga tushirilgan Ryudigerga berish mumkin, epizodlardan birida u to‘pdan ancha uzoqda turgan Saragosani urib yiqitdi va bu vaziyat uchun na jarima zarbasi, na ogohlantirish berildi.
Lekin mezbonlarning qo‘pol o‘yin uslubi ikkinchi bo‘limda baribir pand berdi.
53-daqiqada «Selta» hisobda oldinga chiqib oldi: Brayan Saragosa chap qanotdan uzatma berdi va Villiot Svedberg to‘pni to‘xtatmasdan butsasining tashqi qismida yo‘llagan zarbasi bilan chiroyli gol muallifiga aylandi. Ushbu 21 yoshli shvetsiyalik tanaffusda Duran o‘rniga tushgandi va to‘pga birinchi teginishidayoq hisobni ochdi. Umuman olganda, murabbiy uni bejiz tushirmagandi. «Real» ushbu futbolchi uchun sevimli raqib hisoblanadi, u maydan buyon gol urmayotgandi va uning oxirgi goli aynan «Real» darvozasiga urilgandi.
Va mezbonlarning muammosi shu bilan tugamadi. Fran Garsiya 62 soniya ichida ikki bor sariq kartochka olishning uddasidan chiqdi. U avvaliga «Selta»ning xavfli hujumini to‘xtatish uchun raqib futbolchisini yiqitdi, keyin esa Svedbergning oyog‘iga tepdi.
Ikki holatda ham bosh hakam Alexandro Kintero Gonsalesga e’tiroz bildirib bo‘lmasdi, ammo shundan biroz oldinroq «Selta» futbolchisiga Bellinghemning qoshini yorgani uchun hech qanday ogohlantirish berilmagan, aksincha uning o‘ziga hakam bilan bahslashgani uchun sariq kartochka ko‘rsatilgandi.
Alonso maydon chetida turib nafaqat hakamga, balki o‘z futbolchilariga ham jiddiy e’tiroz bildira boshladi. Son jihatdan ko‘pchilik bo‘lib olgan mehmonlar hech qayerga shoshilmasdan, to‘pni o‘zi bilan olib yura boshladi. Shusiz ham vaziyat yaratishda qiynalayotgan madridliklar esa ozchilik holatda hech narsa o‘ylab topa olmadi.
O‘yin oxirida asablar dosh bermadi: «Real» futbolchilari hakam bilan bahslashganlik uchun yana to‘rt bor ogohlantirish olishdi, shundan ikkitasi Alvaro Karrerasga ko‘rsatildi. Yetmaganiga zaxira o‘rindig‘idan sakrab chiqqan Endrikka to‘g‘ridan to‘g‘ri qizil berildi.
«Selta» esa bundan foydalanib, ikkinchi golni ham urdi: Svedberg bu safar 38 yoshli Yago Aspasning himoyachilar orasidan o‘tkazgan pasiga ochildi va darvozabonni ham aldab o‘tib, to‘pni darvoza to‘riga olib kirdi.
Noyabrda qatorasiga uch o‘yinda durang qayd etgan «Real» «Atletik»ni yirik hisobda yengganidan keyin yana ochko yo‘qotishni boshladi. Natijada madridliklar endi turnir jadvalida «Barselona»dan to‘rt ochkoga ortda qolmoqda. Uchinchi o‘rindagi «Vilyarreal» ham o‘z o‘yinida g‘alaba qozonib, oldinga chiqib olishi mumkin.
«Real» keyingi o‘yinni Chempionlar ligasida «Manchester Siti»ga qarshi o‘tkazadi. Yil oxirigacha «Alaves»ga qarshi safarda va «Sevilya»ga qarshi uyda bo‘ladigan o‘yinlar qolgan.
U murabbiy bilan munosabatlari buzilganini ochiq aytdi va qishda ketishi mumkinligiga ishora qildi.
«Liverpul» mavsum startidagi g‘alabali seriyadan keyin inqiroz ko‘chasiga kirib qoldi. Va hozircha vaziyatni o‘nglashning imkoni bo‘lmayapti. 6 dekabr kuni APLning navbatdagi turida mersisaydliklar yana ochko yo‘qotishdi: «Lids» bilan o‘yinda avvaliga jamoa 2:0 hisobida oldinga chiqib olgandi, keyin ikkita gol o‘tkazib yubordi, o‘yin oxirida Soboslai yana qizillarni hisobda oldinga olib chiqdi, ammo 90+6-daqiqada uchinchi gol o‘tkazib yuborildi (3:3). So‘nggi 10 o‘yinda atigi ikki bor g‘alabaga erishgan «Liverpul» turnir jadvalida sakkizinchi o‘rinda bormoqda. Muxlislarning katta qismi bosh murabbiy Arne Slot iste’fosini talab qilmoqda. «Lids» bilan o‘yindan keyin esa klubda navbatdagi jiddiy muammo paydo bo‘ldi. Jamoaning uzoq yillik yetakchisi, qatorasiga uch o‘yinda zaxirada qoldirilgan Muhammad Saloh jurnalistlar qarshisiga chiqdi hamda murabbiy bilan o‘rtasidagi oldingi munosabat qolmaganini ochiq aytdi. Shuningdek, qishda ketishi mumkinligiga ishora qildi.
U «Vest Hem» va «Lids»ga qarshi o‘yinda umuman maydonga chiqmadi, «Sanderlend» bilan o‘yinda esa ikkinchi bo‘limda zaxiradan tushgandi.
Qatorasiga uch o‘yinda zaxirada qolishi Salohning «sabr kosasini to‘ldirdi». Uning hisoblashicha, Slot uni «Liverpul» muammolarida asosiy aybdor sifatida ko‘rsatmoqda.
Klubdan hafsalasi pir bo‘lgani haqida
«Men juda-juda xafaman. Bu klub uchun yillar davomida, ayniqsa o‘tgan mavsumda qancha mehnat qilganimni hamma ko‘rib turibdi. Bunga ishona olmayman, yana 90 daqiqa zaxira o‘rindig‘ida qoldirildim. Bu uchinchi martasi. Menimcha, faoliyatimda ilk bor shunaqa bo‘lmoqda.
Men hozir zaxirada o‘tiribman va nega bunday bo‘lganini bilmayapman. Aftidan, klub aybni menga ag‘darmoqda. Men shuni his qilyapman. Menimcha, bu mutlaqo ravshan: kimdir hamma ayb mening zimmamda bo‘lishini xohlagan.
Klub yozda katta va’dalar bergandi, endi esa uch o‘yinda maydonga tushirilmadim. Ular va’dasida turishdi deya olmayman.
Men bunday vaziyatga ko‘nika olmayman. Men bu klub uchun juda ko‘p ish qilgandim».
Arne Slot haqida
«Men ko‘p marta bosh murabbiy bilan munosabatim yaxshi ekanini aytganman. Hozir esa hech qanday munosabat qolmadi. Menimcha, kimdir meni klubda ko‘rishni xohlamayapti.
Yana bir bor aytaman: endi o‘rtamizda hech qanday munosabat yo‘q. Juda yaxshi munosabat bo‘lgandi, endi esa birdan yo‘q bo‘lib qoldi. Kecha u boshlang‘ich tarkibda tushmasligimni aytdi va men u bilan uchrashdim. U nimalar his qilayotganimni biladi. U bundan xabardor».
Kelajagi haqida
«Men doimo bu klubga muxlislik qilaman. Farzandlarim uni doim qo‘llab-quvvatlaydi. Men bu klubni juda yaxshi ko‘raman va doimo shunday bo‘lib qolaman. Kecha onamga qo‘ng‘iroq qildim – hech kim asosiy tarkibda chiqish yoki chiqmasligimni bilmasdi, lekin men bilardim.
Kecha [ota-onamga] aytdim: ««Brayton» bilan o‘yinga kelaveringlar. O‘ynaymanmi, yo‘qmi, buni bilmayman, ammo baribir zavq olaman. Tasavvur qilyapman, chunki bundan keyin nima bo‘lishini bilmayman. Men «Enfild»da bo‘lib, muxlislar bilan xayrlashaman va Afrika Kubogiga yo‘l olaman. U yerdaligimda nima bo‘lishini bilmayman».
Saudiya Arabistoniga ketishi ehtimoli haqida
«Men bu savolga javob berishni istamayman».
Shartnomasi haqida
«Uni imzolaganimdan afsusdamanmi? Bu savolga vijdonan javob berish men uchun juda og‘ir. Bu og‘riqli, hatto savolning o‘zi ham og‘riqli. Bu klub bilan shartnoma imzolaganim uchun men hech qachon afsuslanmayman. Shartnomani uzaytirib, faoliyatimni shu yerda yakunlayman deb o‘ylagandim.
Hammasi qachondir, qandaydir tarzda tugaydi, lekin miyamda bir fikr aylanadi: «Nega hammasi aynan shunday tugashi kerak?» Chunki men juda yaxshi holatdaman, atigi besh oy oldin men barcha individual mukofotlarni qo‘lga kiritgandim, nega endi hammasi shunday ketishi kerak? Kechirasiz, jamoadagilarning barchasi ham yaxshi formada emas, ammo hozir aynan men himoyalanishimga to‘g‘ri kelmoqda».
Futbolchilar bilan munosabatlari haqida
«Yo‘q, yo‘q, yo‘q (unga jamoadoshlari pand bermadimi degan savolga javoban), bu yigitlar men ularni qanchalik yoqtirishimni bilishadi. Ular o‘yindan oldin ham, o‘yindan keyin ham ularni qanchalik qo‘llab-quvvatlashimni bilishadi. Men tajribali futbolchiman. Men ularni doim qo‘llab-quvvatlayman, doim tajriba ulashaman. Yo‘q, yo‘q, o‘yinchilarning bunga daxli yo‘q. Ular ham meni juda qo‘llab-quvvatlashadi, shuning uchun o‘rtamizda faqat ulkan muhabbat va hurmat bor».
Yana bir bor klub oldidagi xizmatlari haqida
«Klub uchun qilgan ishlarimdan keyin bunaqa bo‘lishi chindan og‘riqli. O‘zingiz uchun tasavvur qilib ko‘rishingiz mumkin. Uydan chiqayotganingda bugun boshlang‘ich tarkibda bo‘lish-bo‘lmasligingni bilmaysan. Men klubni juda yaxshi bilaman, men ko‘p yillardan buyon shu yerdaman. Bilaman, ertaga [Jyeymi] Karrager yana va yana menga hujum qiladi – tanqid qilaversin, bu normal holat.
Men APLga kelganimdan keyingi davrda klub uchun barchadan ko‘p gol urdim. Bu davrda butun APLda mendan ko‘proq gol urgan va golli uzatma bergan boshqa kimdir bor deb o‘ylamayman. Menimcha, boshqa kimdir bilan bu ish sodir bo‘lganda, klub yonini olgan bo‘lardi. Men esa bunaqa vaziyatdagi yagona futbolchiman. Barcha aytyapti: «Mo — muammo, demak uni chetga surib qo‘yish kerak». Men esa muammo o‘zimda deb o‘ylamayman.
Men klub uchun borimni berdim. O‘z o‘rnim uchun har kuni kurashishim shart emas, chunki u meniki, unga haqliman. Men klubdan kattaroq emasman, lekin men o‘ynashga haqliman».
Noto‘g‘ri munosabat haqida
«Misol keltirish kerakmi? Bu ahmoqlik, ammo afsusdaman. Yodimda, qaysidir pallada Harri Keyn o‘n o‘yinda gol urmagandi va mediadagilarning barchasi shunday degandi: «Harri gol uradi hali». Ish Salohga kelganda esa barcha shunday demoqda: «U zaxirada o‘tirishi kerak». Uzr, Harri!»
Buyog‘iga nima bo‘ladi?
Bu vaziyatda murabbiyning qarorini ham to‘g‘ri tushunish mumkin: joriy mavsumda misrlik futbolchining o‘yinida jiddiy pasayish yuzaga keldi. U mavsum startidagi 12 o‘yinda atigi to‘rt gol urib, ikki assist amalga oshirgandi, bu esa o‘tgan mavsumdagi fenomenal ko‘rsatkich (29 gol + 18 assist) bilan solishtirganda juda kamtarona ko‘rinadi.
«Liverpul» muammolari fonida ko‘plab muxlislar va ekspertlar Muhammad Salohning o‘yinidagi pasayishni alohida ko‘rsata boshlagandi.
33 yoshli futbolchi o‘tgan mavsumda shartnomasini 2027 yilgacha uzaytirgan.
13 dekabr kuni «Brayton»ga qarshi kechadigan o‘yin esa Saloh uchun klubdagi oxirgi o‘yin bo‘lib qolishi mumkin. Shu bilan birga, ayrimlar u allaqachon muxlislar bilan xayrlashdi deb hisoblamoqda: «Lids» bilan o‘yindan keyin Mo maydonga chiqib, uzoq vaqt qoldi va tribunaga yig‘ilganlarni olqishlab turdi.
U dekabr oyining ikkinchi yarmida Afrika kubogi o‘yinlariga jo‘nab ketadi, birinchi o‘yin – 22 dekabr kuni bo‘lib o‘tadi. Agar Misr turnirda finalgacha yetib boradigan bo‘lsa, u «Liverpul»ga 20 yanvardan oldin qaytmaydi.
Shuningdek, 2026 yilgi jahon chempionatigacha yarim yil qolmoqda, futbolchi turnirga borishi uchun sport formasini yuqori holatda saqlab turishi kerak bo‘ladi. U bu yarim yilni qayerda va qanday o‘tkazishi hozircha katta savol ostida.
Salohning oxirgi bayonoti Krishtianu Ronalduning «MYu»dan ketish oldidan Pirs Morganga bergan mashhur intervyusini yodga solib yubormoqda. Ushbu jurnalist allaqachon misrlik futbolchini ham o‘zi bilan suhbat qurishga chorladi. Futbolchi bu taklifga rozi bo‘ladigan bo‘lsa, portugaliyalik yulduznikidan ko‘ra shov-shuvliroq intervyu chiqishi mumkin.
Kun.uz sport bo‘limi jurnalisti Qahramon Aslanov qur’a natijalari bo‘yicha dastlabki taassurotlari bilan bo‘lishdi.
Nihoyat jahon chempionati final bosqichi uchun ko‘pchilik kutgan qur’a tashlangach, mundial kartinasi hammaning ko‘z oldida namoyon bo‘ldi. O‘yinlar qaysi paytda bo‘ladi, raqiblar kim, pley-off ehtimoli qanday, yozgacha mulohaza qilish uchun mavzu juda ko‘p.
Masalan, Braziliya, Shotlandiya va Marokashdan iborat guruh bizga 1998 yilgi Fransiya mundiali va aynan braziliyaliklar tufayli ko‘zda yosh bilan turnirni tark etgan Marokashni eslatib yuboradi. Fransiya esa 2002 yilgi og‘riqli mag‘lubiyat uchun Senegaldan qasos olishi mumkin. Agar hammasi kutilgandek ketsa, Messi va Ronaldu chorakfinalda to‘qnash kelishini hozirdan hisoblab bo‘lishdi. Uzoqqa bormaylik, hatto ochilish o‘yini ham tanish – Meksika va Janubiy Afrika. Bu jamoalar JCh-2010 turnirini Ravshan Ermatov hushtagi bilan boshlab berishgan, faqat o‘shanda mezbon Meksika emas, afrikaliklar edi.
Xullas, gaplashadigan gaplar ko‘p, ammo ilk taassurotlarni tabiiyki, O‘zbekiston milliy jamoasiga urg‘u qaratgan holda taqdim etamiz.
Kanadaga boramizmi?
Taqvimga ko‘ra, birinchi o‘yin Kolumbiyaga qarshi 17 iyun kuni Mexikoda, afsonaviy «Atsteka» stadionida o‘tadi. Ushbu stadion o‘z bag‘riga 87 mingdan ortiq muxlisni sig‘dira oladi va qit’adagi eng katta stadion hisoblanadi, dunyoda esa kuchli beshtalikka kiradi. «Atsteka» «Marakana» kabi ikki marta mundial finalini qabul qilgani bilan ham tarixga kirgan. Debyut uchun ajoyib stadion. Ushbu uchrashuv Toshkent vaqti bilan ertalabki soat 08:00 da boshlanadi. Bu o‘yin 1-turni yopib ham beradi.
Ikkinchi turda Portugaliyaga qarshi o‘yinimiz 23 iyun kuni AQShda bo‘lib o‘tadi. 71 ming muxlisga mo‘ljallangan NRG Stadium Texasning Hyuston shahrida qad ko‘targan. Bu uchrashuv Toshkent vaqti bilan kechki soat 22:00 da boshlanadi.
Hal qiluvchi so‘nggi tur o‘yiniga ham AQSh, Atlantadagi Mersedes-Benz Stadium o‘yingohi mezbonlik qiladi. Uchrashuv ertalabki soat 05:30 ga belgilangan. Qizig‘i, ushbu stadion aslida o‘zbekistonliklarga begona emas. JCh-2026 saralash bosqichi boshlanishidan oldin Srechko Katanets boshchiligidagi jamoa Meksikaga qarshi o‘rtoqlik o‘yinida 3:3 hisobida durang qayd etgan, o‘yin aynan Atlantadagi mazkur stadionda bo‘lib o‘tgandi.
E’tiborli jihati, O‘zbekiston mundialda uchala mezbon davlatda ham o‘ynash imkoniyatiga ega. Buning uchun jamoa guruhda 2-o‘rinni egallashi talab etiladi. Ana o‘shanda pley-offni L guruhi ikkinchi jamoasiga qarshi Torontoda boshlaymiz. Agar 3-o‘rin orqali chiqilsa, pley-offda ham Atlantada qolamiz.
Qancha ochko kerak?
Shu paytgacha jahon chempionati guruh bosqichida ham qiziqarli intrigalar, «o‘lim guruhlari»ga o‘rganib qolgan ko‘pchilik muxlislar 48 ta jamoadan iborat formatdagi guruhlar tarkibidan norozi bo‘lgani shubhasiz. Chunki aksariyat guruhlarda bo‘lajak g‘oliblarni hozirdan taxmin qilish mumkin. Guruhlardagi uchinchi o‘rin egalarilarda ham imkoniyat bo‘lishi esa intrigani yanada pasaytirib yuboradi.
To‘g‘ri, 1994 yilgi mundialgacha ham guruhlarda 3-o‘rin vakillari pley-offga chiqishgan, ammo u paytda guruhlar soni 6 ta bo‘lar, har bir guruh kamida uchta kuchli jamoadan tashkil topardi. Keyinchalik ishtirokchilar soni 32 taga oshirilgan formatda esa faqat 1 va 2-o‘rinni egallagan jamoalar guruhdan chiqadigan bo‘lishgan.
Ham guruhlar tarkibi kuchsizlangani, ham imkoniyatlar kengaygani – turnirning qariyb uchdan ikkisini tashkil qiladigan guruh bosqichining qiziqarlilik darajasini tushirib yuborgandek ko‘rinmoqda. Balki FIFA 1/16 final bosqichidan voz kechib, har bir guruh g‘oliblari va 4 nafar eng yaxshi 2-o‘rin sohibini pley-offga chiqargani yaxshiroq bo‘larmidi? Shunda har bir guruhda 1-o‘rin uchun qattiq kurashga guvoh bo‘lardik.
Albatta, bu bizning dardimiz emas. Xuddi yo‘llanmalar soni bilan bo‘lganidek, O‘zbekiston uchun guruhdan chiqadiganlar qancha ko‘p bo‘lsa shuncha yaxshi.
Reglamentga ko‘ra, 3-o‘rinni olgan jamoalarda ham keyingi bosqichga chiqish imkoniyati bo‘ladi, ammo hammasida emas. 12 guruhdan 1-2 o‘rinlar 24 jamoani tashkil qilsa, yana 8 eng yaxshi ko‘rsatkichga ega uchinchi o‘rin sohiblari ham 1/16 finalga yo‘llanma olishadi.
Taqqoslash va chamalash uchun yaqinda xuddi shu formatda bo‘lib o‘tgan o‘smirlar o‘rtasidagi jahon chempionatiga qarash mumkin. O‘shanda 4 ta jamoa 4 ochko, yana 4 jamoa 3 ochko bilan keyingi bosqichga o‘tgan. Uch ochkolilarning uchtasi to‘plar nisbatida ijobiy farqqa ega edi. Ya’ni guruhda 4 ochko katta ehtimol bilan pley-offni kafolatlaydi, 3 ochko esa ba’zi shartlarda yetarli bo‘lishi mumkin. Buning uchun masalan, O‘zbekiston dastlabki ikki turda Kolumbiya va Portugaliyaga yutqazadigan bo‘lsa, kichikroq hisobni saqlab qolishi kerak bo‘ladi. Katta ehtimol bilan, hammasi so‘nggi turdagi raqibga qarshi o‘yinda ro‘y beradi. Ya’ni har qanday holatda O‘zbekistonda so‘nggi turgacha imkoniyat saqlab qolinadi
Kongo DR yoki Yamayka?
12 guruhdan oltitasida guruhlar tarkibi to‘liq shakllanmagan. Mart oyida bo‘ladigan qit’alararo va UYeFA pley-offida yana olti ishtirokchi jamoa aniqlanadi. To‘rtinchi savatchadan bizga UYeFA vakili tushmagani albatta, omadimiz kelganini anglatadi, ammo hozirgi qur’a ham o‘ta omadli deb bo‘lmaydi. Zero, Yangi Zelandiya, Haiti yoki Kabo Verde kabi jamoalar tushganida imkoniyat biroz yuqori bo‘lardi.
Guruhimizning to‘rtinchi vakili Kongo DR, Yamayka va Yangi Kaledoniya jamoalari o‘rtasidagi pley-offda aniqlanadi. Avval Yamayka va Yangi Kaledoniya o‘zaro bahslashadi va g‘olib jamoa Kongo Demokratik respublikasi jamoasiga qarshi yo‘llanma uchun final bahsida kuch sinashadi. Agar reytingga, jamoalar tarkibiga qarab baho berilsa, tabiiyki, bu uchlikda kongoliklar favorit va katta ehtimol bilan uchinchi raqib aynan Afrika vakili bo‘ladi.
Kongo DR ikki karra Afrika chempioni, 1974 yilgi jahon chempionati ishtirokchisi sanaladi. Saralashning guruh bosqichida Kamerunni, pley-offda esa Nigeriyani yengib chiqqani e’tiborga olinsa, ushbu jamoa jiddiy muammo tug‘dirishi tayin. Jamoa tarkibida Yevropada to‘p suradigan legionerlar juda ko‘p.
O‘zbekistonlik muxlislarga «Manchester Yunayted» orqali yaqinroq tanish bo‘lgan, ayni paytda esa APLning boshqa klublari «Byornli» va «Vest Hem»da o‘ynayotgan Aksel Tuanzebe va Aaron van Bissaka ham Kongo DR milliy jamoasi a’zolari hisoblanishadi. Jamoa to‘purari va eng tajribali futbolchisi, 34 yoshli Sedrik Bakambu esa anchadan buyon La Liga jamoalarida o‘ynab keladi, hozirda «Betis» klubi a’zosi. Shuningdek, ayni paytda Angliyada kashfiyot bo‘layotgan «Sanderlend» klubida o‘ynovchi Artur Masuaku va Noa Sadiki ham shu mamlakatdan. Masuaku ko‘proq zaxiradan tushib tursa, 20 yoshli Sadiki hamma o‘yinda asosiy tarkibda harakat qilgan. Jamoada Fransiya, Belgiya, Shotlandiya, Polsha va Ispaniya chempionatining boshqa jamoalaridan ham futbolchilar bor.
Xullas, agar chetdan qarab solishtirsak, ushbu jamoa ko‘pchilik o‘ylaganidek, guruh autsayderi emas, hatto O‘zbekistonga qaraganda tajribali va kuchliroq tarkibga ega. Ushbu jamoaga qarshi o‘yinga cho‘ntakdagi uch ochko sifatida emas, xuddi Kolumbiya yo Portugaliyaga qarshi bo‘lganidek, jiddiy qarash va puxta tayyorlanish shart bo‘lgan og‘ir uchrashuv sifatida qarash lozim.
Kolumbiya – eng og‘ir raqib
Bir paytlar, ayniqsa 90-yillarda Kolumbiyaning jahon futbolidagi o‘rni biroz boshqacha bo‘lgan. U paytlarda nafaqat Afrika, balki Lotin Amerikasidagi boshqa mamlakatlarning ham Yevropa klublar futbolidagi o‘rni pastroq bo‘lgan va bu tabiiy. Sababi, har bir klub asosiy tarkibda ko‘pi bilan 3 nafar legionerni o‘ynatish mumkin edi. Shu tufayli Yevropada to‘p suradigan amerikaliklar hozirgidek ko‘p emasdi.
Shu fonda Kolumbiya KONMeBOLning Braziliya va Argentinadan keyingi eng yulduzli jamoasi hisoblanardi. Deyarli har jahon chempionati oldidan Pele aynan shu yurt jamoasini favorit sifatida tilga olar, ammo taxminlar o‘zini oqlamay, kolumbiyaliklar goh Kamerun, goh Ruminiya kabi kamtar jamoalarga yutqazib, turnirni tark etishardi. Mana shu doimiy yuqori kutilmalar Kolumbiya jamoasi muhitini toksiklashtirar, Igitaning xatosi kabi yorqin xatolar, o‘z darvozasiga gol urib qo‘ygan Eskobarning o‘ldirib ketilishi kabi voqealar esa ularni ancha yoqimsiz, ishonchni oqlamaydigan, yetarlicha balansga ega bo‘lgan muammoli jamoaga aylantirardi.
Hozirgi paytda buning butunlay aksi. Kolumbiya Urugvay bilan birga eng mehnatkash, jismonan baquvvat, yengish o‘ta qiyin bo‘lgan jamoa hisoblanadi. O‘tgan oyda biz o‘rtoqlik o‘yinini aynan Urugvayga qarshi o‘tkazganimiz foyda bo‘lgan deyish mumkin, shu o‘yin bo‘lmaganda ham, keyingi sparring raqib sifatida aynan Urugvayning tanlanishi maqsadga muvofiq bo‘lardi. O‘sha o‘rtoqlik o‘yinida biz to‘liq tarkibda harakat qilmagan bo‘lsak-da, Urugvayning jismoniy tayyorgarligi fonida kamchiliklar yaqqol ko‘zga tashlandi va Fabio Kannavaro ham muammo sifatida aynan shu jihatni ko‘p bor tilga oldi. Ayni paytda Kolumbiya tarkib jihatidan Urugvaydan ham kuchli va mutaxassislar tomonidan mundialda g‘olib chiqishi mumkin bo‘lgan da’vogarlar o‘ntaligiga kirgan.
Jamoa tarkibini tilga olganda ayni paytda Yevropada porlayotgan Deniel Munyoz, Luis Dias, Richard Rios kabi futbolchilarni e’tirof etishdan tashqari, Lotin Amerikasi o‘lkalariga xos yana bir jihatni ham aytib ketish kerak. Odatda Chili, Urugvay, Paragvay, Meksika yo Kolumbiya kabi jamoalarda odatda muxlislar nazaridan yo‘qolgan, ammo aynan yirik turnirlarda yuqori sport formasi namoyish etib o‘zini eslatadigan yulduzlar doim bo‘ladi. Xames Rodrigesni masalan, xuddi shunday, mundial uchun yaralgan futbolchilar sirasiga kiritish mumkin.
Argentinalik mutaxassis Nestor Lorenso boshchiligidagi Kolumbiya milliy jamoasi saralash o‘yinlarini ham juda kuchli o‘tkazdi va faqat Braziliya va Argentinadan keyingi uchinchi o‘rinni egalladi. O‘z maydonidagi uchrashuvlarda har ikki nomdor raqibni ham mag‘lub etdi. Albatta, Meksikadagi stadion bizga qarshi uchrashuvda Kolumbiyaning uy stadioniga aylanishiga shubha yo‘q.
Portugaliya milliy jamoasi asosi «Manchester Siti», «PSJ» kabi top-klublardan tuzilgan va katta ehtimol ular Chempionlar Ligasida ham oxirgi bosqichlarga qadar borishadi. Mundialdagi guruh bahslarida Portugaliyada jismoniy charchoq alomatlari bo‘lishi yoki masalan, O‘zbekistonni mensimaslik, Krishtianu ko‘proq gol urishi uchun harakat qilish kabi faktorlar kichik bo‘lsa-da, yaxshiroq ssenariyga yo‘l ochib qolishi mumkin. Umid qilsa bo‘ladi. Ammo Kolumbiya guruhdan chiqish uchun aynan 1-turda uch ochkoni qattiq xohlaydigan, bizning asosiy kamchiligimiz bo‘lgan jismoniy tomondan mukammal bo‘lgan raqib sanaladi va O‘zbekiston ilk o‘yinni mukammal o‘tkazishi shart.
Minginchi golni yaqindan ko‘ramizmi?
O‘z vaqtida Pelening faoliyatidagi 1000-goli uzoq kuttirgani, oxiri futbol qiroli bu vazifani penalti orqali uddalagani haqida ko‘p eshitganmiz. 2026 yil futbolda boshqa bir buyuk voqeaning guvohi bo‘lishi – Krishtianu Ronaldu o‘z faoliyatidagi minginchi golini urishi mumkin. Shunda, portugaliyalik hujumchi, o‘zining ta’biri bilan aytganda, «minglik klubi»ning hamma goli videoga yozilgan yagona a’zosiga aylanadi.
Ayni paytda Ronalduda 954 gol bor. Futbolchi to‘p suradigan «An Nasr» mundialgacha yana 28 o‘yinda maydonga tushadi. Shuningdek, OFK kubogi pley-off o‘yinlari, ichki kubok uchrashuvlari ham qo‘shilishi mumkin. Yana Portugaliya milliy jamoasining mart oyidagi rasmiy o‘rtoqlik o‘yinlari qo‘shiladigan bo‘lsa, Krishtianuda biz bilan o‘yingacha nazariy tomondan 40 ga yaqin uchrashuvda qatnashish imkoniyati bo‘ladi.
Albatta, Ronaldu jahon chempionatiga tayyorgarligiga urg‘u berishi va bahorgi o‘yinlarda jismoniy holatini yaxshi saqlab turish uchun biroz ehtiyotkorlik qilishi mumkin. Ammo agar u minginchi golini aynan mundialda urishni niyat qilsa, biroz shoshilishiga to‘g‘ri keladi.
Endi tasavvur qiling, mana shu qirqqa yaqin o‘yinlarda Ronaldu 45 gol urishni uddalasa va O‘zbekistonga qarshi o‘yinda uning minginchi golni urish ehtimoli paydo bo‘lsa? O‘tkir yoki Abduvohidga omad tilagan holda, shunday katta voqeaning ishtirokchisi bo‘lish yoki gol kutadigan butun dunyoning hafsalasini pir qilish futbolchilarimiz chekiga tushsa, ajoyib bo‘lardi, shunday emasmi?
Qahramon Aslanov
Barcha ekipaj a’zolari vafot etdi
Tanqiddan so‘ng: Romitandagi «domlar» ta’mirlandi
Otasini ta’minlashdan bo‘yin tovlagan o‘g‘il 15 sutkaga qamaldi
-
Iqtisodiyot5 days agoO‘zbekiston oktyabrda oltinning eng yirik xaridorlaridan biri bo‘ldi
-
Jamiyat5 days agoSirdaryoda 100 million kub metrlik yangi suv ombori quriladi
-
Iqtisodiyot5 days agoSirdaryodagi 9 ta tuman-shahar hokimlari Xitoyga yo‘l oladi
-
Jamiyat5 days agoPrezident Gulistonga keltirilgan zamonaviy avtobuslarni borib ko‘rdi
-
Sport3 days agoТуркия Суперлигаси. «Башакшеҳир» – «Фенербаҳче». Шомуродов ва Файзуллаев — асосий таркибда
-
Turk dunyosi4 days agoTurkiya qimor o’yini-onaviy tergovning bir qismi sifatida futbolchilar va sheriklar hibsga olingan
-
Turk dunyosi4 days agoTurkiya Rossiya quvur liniyali gaz ta’minotini bir yil davomida kengaytirmoqda
-
Hayot tarzi4 days agoDemi Xestemanning Jessi Gatikaulaning “Me’blari” ga qanday munosabatda bo’ldi