Jamiyat
“Ko‘rinmas odam” – fan haddidan oshganda nima bo‘ladi?
Hayotingizda bir marta bo‘lsin, bu haqida o‘ylab ko‘rgansiz: ko‘rinmas bo‘lib qolish haqida! Asosiysi, ko‘rinmaslik ham emas, ko‘rinmas bo‘lganingizdan keyin nimalar qilishingiz haqidagi o‘ylaringiz. O‘ylaringiz haqida gapirmang. Chunki yolg‘on gapirishingiz mumkin. Chunki inson ba’zan hayotda xayollaridan boshqacharoq odam bo‘lib chiqadi. Bugun biz “5 daqiqa”da Herbert Uellsning “Ko‘rinmas odam” asari haqida gaplashamiz.
{Yii::t(}
O’tkazib yuborish 6s
O’tkazib yuborish
“Ko‘rinmas odam” 1897 yili yozilgan. Bu asar ilmiy-fantastika janridagi klassika sifatida dunyo adabiyotiga kirgan.
“Ko‘rinmas odam” asari yosh fizik Griffin atrofida sodir bo‘ladi. U kichik va izolyatsiyadagi laboratoriyada turli moddalar va energiyalar bilan sinovlar olib boradi. Bu vaqtda u oddiy hayot tarziga ega edi, insonlar bilan aloqada bo‘lib turardi.
Yigit tadqiqotlari ortidan ko‘rinmaslikka erishadi. Ko‘rinmaslik unga odamlar nazaridan yashirin harakat qilish, shaxsiy qudratni sinab ko‘rish imkonini beradi.
Griffinning ichki psixologiyasi ham qadamma-qadam o‘zgarib boradi. Ilk boshlang‘ich davrda u havas va qiziqish bilan tadqiqot olib boradi, lekin ko‘rinmaslikka erishgandan so‘ng u o‘zini odamlardan uzoqlashtirib, ruhiy izolyatsiyaga soladi. Uning harakatlari va qarorlari nafaqat fanga bo‘lgan qiziqish, balki shaxsiy qudrat va mutlaq mustaqillikka intilish tarzda namoyon bo‘ladi.
Qudrat – cheklanmagan istaklarga yetaklaydi
Griffin ilmiy izlanishlarini boshlayotgan vaqtda siz-u bizdek ishlar qilmoqchi edi. Ya’ni insoniyatga yaxshilik qilish, dunyoni yaxshi tomonga o‘zgartirish, judayam foydali inson sifatida yashash. Biz undan yaxshiroqmiz, boshqacharoqmiz, demoqchi emasman, albatta. Aslida kim ekanimizni bilish uchun avval ko‘rinmas odamga aylanib ko‘rishimiz kerak.
Uzr, mavzuga qaytamiz. Ko‘rinmaslikka erishgan Griffin insonlarga qo‘rquv soladi, hayratlantirishni istaydi. Shuningdek, qishloq aholisi uning noma’lum harakatlaridan bezovta bo‘la boshlaydi.
Griffin qudrat hissi va axloqiy me’yorlar, mustaqillik va jamiyat bilan bog‘liqlik sabab har qadamda ziddiyatga duch keladi. U o‘z harakatlarini aql va axloq me’yorlari bilan muvofiqlashtirishga harakat qiladi, biroq o‘xshamaydi. U ko‘rinmas odamga aylangach, amalda hech kimga yaxshilik qila olmaydi.
Jamiyat bilan to‘qnashuv
Griffin aholi va politsiya bilan to‘qnashadi. Shaharcha ko‘chalarida qo‘rquv va tartibsizlik kuchayadi. Yigitning qudrati va shaxsiy manfaatlari jamiyat hayotiga jiddiy ta’sir qiladi. Qahramonning ko‘rinmasligi nafaqat uning o‘zini, balki atrofdagilarni ham xavf ostiga qo‘yadi.
Griffinning baland orzulari, maqsadlari maydalashib ketishi ortidan hammasi barbod bo‘ladi. Dunyoga hokim bo‘lishni istaydi. Natijada odamlar uni qabul qilolmaydi. U dunyoni yaxshilikka o‘zgartira olmaydi.
Yozuvchi “Ko‘rinmas odam” orqali ilm-fan va qudratning inson hayotida ikki xil namoyon bo‘lishini ko‘rsatib beradi. Fan va tadqiqot orqali inson yaxshilik qilish imkoniga ega. Lekin axloq va mas’uliyatsiz qudrat inson uchun ham, atrofdagilar uchun ham fojiaviy oqibatlar olib kelishi mumkin.
Savollar
Shu o‘rinda mavzuga doir savollar ko‘ngildan o‘tadi. Siz qudrat egasi bo‘lsangiz, aytaylik, ko‘rinmas odamga, uchar odamga, xullas, supermenga aylansangiz nima qilardingiz? Mutlaq hukmdorlikni sevib, boshqalarning erk-u huquqini toptamaslikka kuch topa olarmidingiz? Qanday qilib yaxshi odam bo‘lib qolish mumkinligini isbotlardingiz? Yuqoridagi kitob shu haqdagi savollarga javob topib qo‘yishingizga imkon beradi.
Isomiddin Po‘latov.
Zarafshon shahrida yashovchi 43 yoshli shaxs 775 gr miqdordagi NDSI-2K markali portlovchi moddani 1,5 mln so‘mga sotgan vaqtida tezkor tadbirda qo‘lga olingan. U sud hukmi bilan 5,5 yilga ozodlikdan mahrum qilindi.
Navoiy viloyati Zarafshon shahrida portlovchi modda sotgan ovchi jinoiy jazoga tortildi. Kun.uz sud hujjati bilan tanishdi.
Sud hukmida keltirilishicha, 1982 yilda tug‘ilgan J.I. Zarafshon shahrida istiqomat qilib, kirakashlik faoliyati bilan shug‘ullanib kelgan. U 2017 yildan ovchilik jamiyati a’zosi bo‘lgan.
J.I. 2025 yil 4 iyul kuni Zarafshon shahrida shartli xaridorga 1,5 mln so‘mga portlovchi modda sotgan vaqtida tezkor tadbirda ashyoviy dalillar bilan ushlangan. Ichki ishlar vazirligi Ekspert-kriminalistika bosh markazining xulosasiga ko‘ra, ovchi sotgan modda 775 gr og‘irlikdagi NDSI-2K markali portlovchi modda bo‘lgan.
J.I. sudda aybiga iqror bo‘lgan va portlovchi moddani Buxoro viloyati Shofirkon tumani hududida ov qilib yurganida topib olganini aytgan.
“2017 yildan ovchilik jamiyatiga a’zoman. IJ-27 markali, 12 kalibrli, ikki stvolli ov qurolini nomimga rasmiylashtirib olganman. Shundan buyon ov mavsumida ovga chiqib turaman. Ovda ishlatadigan patronlarni ovchilik do‘konidan sotib olaman. Ko‘pincha o‘zim qo‘lbola usulda yasab foydalanaman.
2023 yilda Shofirkon tumanida zovur atrofida ov qilib yurgan vaqtimda yerdan 2 dona uzinligi taxminan 35-40 sm bo‘lgan porox tayoqchalarini topib oldim. Ularni ovda patron tayyorlash uchun Zarafshon shahriga olib keldim. So‘ngra porox tayoqchalaridan birini o‘zimning yashash xonadonimda pichoq bilan maydalab, patron yasab, ovda foydalandim”, degan u suddagi ko‘rsatmasida.
Ovchi sodir etgan qilmishi jinoyat ekanini bilmaganini aytib, pushaymonlik bildirgan hamda suddan yengillik so‘ragan.
J.I.ga nisbatan qo‘zg‘atilgan jinoyat ishi JIB Zarafshon shahar sudida ko‘rib chiqildi. Sudning hukmi bilan J.I. Jinoyat kodeksining 248-moddasi 3-qismida nazarda tutilgan jinoyatni (o‘qotar qurolni, o‘q-dorilarni, portlovchi moddalarni yoki portlash qurilmalarini o‘tkazish) sodir etganlikda aybli deb topilgan. Unga Jinoyat kodeksining 57-moddasini qo‘llagan holda 5 yil 6 oy muddatga ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlangan. Jazoni umumiy tartibli koloniyalarda o‘tash belgilangan.
“Davlat xizmatida boshqaruv samaradorligini yanada oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Prezident farmoni qabul qilindi.
Ma’lumot uchun: Boshqaruv samaradorligi agentligi (Agentlik) Davlat xizmatini rivojlantirish agentligi negizida tashkil etilgan.
Farmonga ko‘ra, 2026-yil 1-yanvardan “Yangi O‘zbekiston qiyofasidagi tuman (shahar)” maqomidagi 33 ta tuman (shahar) hokimliklarida tajriba-sinov tariqasida quyidagilarni nazarda tutuvchi natijaga asoslangan boshqaruv tizimi joriy etiladi:
davlat organlari faoliyatining maqsadli ko‘rsatkichlari va indikatorlari ularga qo‘yilgan vazifalar asosida Agentlik tomonidan shakllantiriladi hamda Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi;
Agentlik:
– natijaga asoslangan boshqaruv modelini ishlab chiqadi hamda uning joriy etilishini uslubiy jihatdan muvofiqlashtiradi;
– maqsadli ko‘rsatkichlarga erishilganligini “samaradorlik.gov.uz” elektron platformasi orqali baholashni tashkil etadi;
– tegishli vazifalarni bajarish va maqsadli ko‘rsatkichlarga erishishda kadrlar salohiyatini rivojlantirishga ko‘maklashadi;
– davlat fuqarolik xizmati lavozimlarini egallash uchun tanlovlarda zamonaviy yondashuv, zarur hollarda, qo‘shimcha bosqichlarni joriy etadi.
O‘zbekiston prezidentining “Davlat xizmatida boshqaruv samaradorligini yanada oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoniga muvofiq, davlat organlarining vazifa va funksiyalari quyidagi 5 ta darajaga ajratiladi:
konstitutsiyaviy va milliy daraja;
respublika ijro etuvchi hokimiyat organlari darajasi;
hududiy daraja;
tuman (shahar) darajasi;
mahalla (qishloq, ovul) fuqarolar yig‘ini darajasi.
2026-yil 1-yanvardan “Yangi O‘zbekiston qiyofasidagi tuman (shahar)” maqomidagi 33 ta tuman (shahar)da faoliyat yurituvchi davlat organlarida kadrlar rotatsiyasi tizimi joriy etiladi. Bunda:
respublika ijro etuvchi hokimiyat organlarining tuman (shahar) bo‘linma rahbari hamda tuman (shahar) hokimi va uning o‘rinbosarlari har 5 yilda, qoida tariqasida, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar hamda Toshkent shahri doirasida boshqa tuman (shahar)ga rotatsiya qilinadi;
rotatsiya qilinadigan rahbarlar Agentlikning “hrm.gov.uz” elektron platformasi orqali aniqlanadi;
rahbar yangi hududga o‘tishdan oldin hududning iqtisodiy va ijtimoiy holati bo‘yicha intensiv kursda o‘qitiladi;
rotatsiya qilingan rahbar faoliyati Agentlik tomonidan elektron platforma orqali onlayn tarzda monitoring qilinadi.
Jamiyat
Toshkentda katta miqdorda psixotrop dori biologik qo‘shimcha idishlariga solingan holda topildi
DXX Toshkent viloyati bo‘yicha boshqarmasi va bojxona organlari hamkorligida o‘tkazilgan tezkor tadbir natijasida biologik faol qo‘shimcha idishlariga solib, yashirin tarzda sotishga mo‘ljallangan katta miqdorda psixotrop dori vositalari aniqlandi.
Davlat xavfsizlik xizmati Toshkent viloyati bo‘yicha boshqarmasi hamda bojxona idoralari tomonidan o‘tkazilgan tezkor tadbir doirasida avvaldan kuzatuvda bo‘lgan, poytaxtda yashovchi 1970 yilda tug‘ilgan shaxsning Uchtepa tumanida joylashgan yashash xonadoni xolislar ishtirokida ko‘zdan kechirildi.
Ko‘rik vaqtida unga tegishli uydan 1 835 dona “Regapen” nomli kuchli ta’sir qiluvchi dori vositalari topilib, belgilangan tartibda daliliy ashyo sifatida rasmiylashtirib olindi.
Tarkibida katta miqdorda pregabalin moddasi bo‘lgan ushbu psixotrop dorilar biologik faol qo‘shimchalar idishlariga solingan holda saqlangani va kelgusida ularni dorixonalarda yashirin tarzda sotish rejalashtirilgani aniqlandi.
Hozirda mazkur shaxsga nisbatan Jinoyat kodeksining 251¹-moddasi 5-qismi bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan hamda unga nisbatan “qamoq” ehtiyot chorasi qo‘llangan.
Tergov harakatlari davom etmoqda.
Taniqli pulmonolog olim, O‘zbekiston Fanlar akademiyasi akademigi, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan tibbiyot xodimi Abdulla Muharramovich Ubaydullayev 91 yoshida olamdan o‘tdi.
«Xabar.uz» jamoasi marhumning oila a’zolari va yaqinlariga hamdardlik bildiradi.
Navoiyda portlovchi modda sotgan shaxs qamaldi
Bashar Asadning Suriyadagi ag’darilganligining 1 yilligi
33 ta hokimlikda tajriba tariqasida yangicha boshqaruv yo‘lga qo‘yiladi
-
Sport3 days agoТуркия Суперлигаси. «Башакшеҳир» – «Фенербаҳче». Шомуродов ва Файзуллаев — асосий таркибда
-
Jamiyat5 days agoSirdaryoda 100 million kub metrlik yangi suv ombori quriladi
-
Iqtisodiyot5 days agoO‘zbekiston oktyabrda oltinning eng yirik xaridorlaridan biri bo‘ldi
-
Iqtisodiyot5 days agoSirdaryodagi 9 ta tuman-shahar hokimlari Xitoyga yo‘l oladi
-
Jamiyat5 days agoSirdaryoda 122 mln dollarlik avtomobil ishlab chiqarish loyihasi yo‘lga qo‘yiladi
-
Turk dunyosi4 days agoTurkiya qimor o’yini-onaviy tergovning bir qismi sifatida futbolchilar va sheriklar hibsga olingan
-
Turk dunyosi4 days agoTurkiya Rossiya quvur liniyali gaz ta’minotini bir yil davomida kengaytirmoqda
-
Hayot tarzi4 days agoDemi Xestemanning Jessi Gatikaulaning “Me’blari” ga qanday munosabatda bo’ldi