Iqtisodiyot
O‘zbekiston hukumatining «maxfiy qarori» Qozog‘iston sementiga keskin zarba bo‘ldi – QazCem rahbari
Qozog‘istondan O‘zbekistonga sement yetkazib berish hajmi keskin qisqarib ketgan. Bunga O‘zbekiston hukumati tomonidan qabul qilingan «maxfiy hujjat» sabab bo‘lgani aytilyapti. «O‘zbekistonda Qozog‘istondan keltirilayotgan sementni 300 dollar narxda deklaratsiya qilishni va aynan shu summa asosida soliq to‘lashni majburiy qilib qo‘yishgan. Aslida biz sementni 30 dollar narxda olib kiramiz. Demak, soliqlar ham shunga yarasha past bo‘lishi kerak», deydi QazCem rahbari.
Qozog‘iston Tsement va beton ishlab chiqaruvchilari assotsiatsiyasi (QazCem) rahbari Yerbol Aqimbayev Forbes Kazakhstan’ga bergan intervyusida O‘zbekiston hukumati tomonidan qabul qilingan «maxfiy hujjat» haqida gapirdi. Aqimbayevga ko‘ra, mazkur «yashirin» qaror Qozog‘istondan eksport hajmining keskin kamayishiga sabab bo‘lyapti.
«O‘zbekistonda Qozog‘istondan keltirilayotgan sementni 300 dollar narxda deklaratsiya qilishni va aynan shu summa asosida soliq to‘lashni majburiy qilib qo‘yishgan. Aslida esa biz sementni 30 dollar narxda olib kiramiz. Demak, soliqlar ham shunga yarasha past bo‘lishi kerak», dedi QazCem rahbari.
Jurnalistning «Bu qonuniymi?» degan savoliga Aqimbayev holat juda nozik ekanligiga urg‘u berib, boshqa davlatning huquqiy hujjatlari qonuniy yoki yo‘qligini baholay olmasligini aytdi.
«Agar hujjat joriy etilgan bo‘lsa, demak, bojxona xodimlari uni bajarishga majbur. Ammo unda o‘zaro savdo hajmini oshirish haqidagi bayonotlar qayerda qoladi? Endi qarang: ular bu buyruqni kiritgach, so‘nggi yetti yil ichida birinchi marta bizning O‘zbekistonga eksportimiz nolga tenglashdi. Avgust oyida biz O‘zbekistonga bir tonna ham sement eksport qilmadik. Chunki ular majbur qilayotgan narxda sementni hech kim sotib olmaydi. Agar O‘zbekiston shunday yo‘l tutayotgan bo‘lsa, demak, Qozog‘iston ham javob choralarini ko‘rishga haqli», dedi QazCem rahbari.
Aqimbayevning iddao qilishicha, bu qaror yashirin tarzda qabul qilingan va uni ochiq manbalarda topishning imkoni yo‘q.
«Afsuski, bizda hozircha ishonchli dalil yo‘q. O‘zbekiston Vazirlar Mahkamasining o‘sha qarori ochiq manbalarda topilmayapti. Faqatgina O‘zbekiston bojxonasidagi xodimning telefon ekranidan olingan suratgina bor. Bu go‘yoki «yetti muhr bilan yopilgan sir»ga aylangan. Nega? Chunki agar bu buyruq ochiq e’lon qilinsa, darhol katta shov-shuv ko‘tariladi», dedi u.
Ma’lumot uchun, O‘zbekistonga sement import qilish uchun 30 foizlik boj joriy qilingan.
Qozog‘iston sement bozoridagi vaziyat
Yerbol Aqimbayev Qozog‘iston ichki bozori to‘yingani fonida sement zavodlari yopila boshlagani haqida ham gapirdi.
«Bizda ortiqcha ishlab chiqarish inqirozi yuzaga kelgan. Ishlab chiqarish quvvatlarimiz hozirda mamlakat ehtiyojidan deyarli 1,5 baravar ko‘p, yaqinda esa bu ko‘rsatkich ikki baravarga chiqadi. Chunki bizda hozir yana uchta yangi zavod qurilyapti: ikkitasi Aqtobe viloyatida, bittasi esa G‘arbiy Qozog‘iston viloyatida. Takror aytaman, shundoq ham bizda yetarli darajada sement bor», dedi u.
QazCem rahbarining ta’kidlashicha, mavjud sement zavodlari talab oshgan taqdirda ham ichki ehtiyojni qoplay oladi.
«Hozirgi sement zavodlarining texnik salohiyati yiliga 18,5 million tonna. Agar qurilayotgan yangi zavodlarni ham inobatga olsak, bu raqam 22 million tonnaga yetadi. Ayni paytda ishlayotgan zavodlarning o‘zi yiliga 17 million tonna sement ishlab chiqarish imkoniga ega. So‘nggi 4–5 yil davomida Qozog‘istonda sementga bo‘lgan talabi atigi 11,5–12 million tonna atrofida bo‘lgan. Ya’ni hozirning o‘zida bizda 6 million tonna ortiqcha quvvat bor. Bu yil esa sementga bo‘lgan talab yiliga 15–20 foizga yoki qariyb 2 million tonnaga oshdi. Demak, yaqin yillarda umumiy talab 13–14 million tonna atrofida bo‘ladi. Shu jihatdan ishlab chiqarish quvvatlarimiz baribir talabdan ancha yuqori. Bundan tashqari, bizda import qiluvchilar juda agressiv siyosat yurityapti.
Bundan tashqari, bizda xorijiy o‘yinchilar bilan teng bo‘lmagan sharoit mavjud. 2015 yildan beri sement majburiy ravishda tovar birjalari orqali sotilishi lozim bo‘lgan mahsulotlar ro‘yxatiga kiritilgan. Bu, albatta, yaxshi. Ammo oradan o‘n yil o‘tdi, bir gramm import sement hanuzgacha birja orqali sotilgani yo‘q. Holbuki, bizda tovar birjalarini tartibga soluvchi Savdo qo‘mitasining rasmiy javobi bor — import sement majburiy tarzda birja orqali sotilishi kerak», dedi Yerbol Aqimbayev.
Noyabr oyida zaxiralar 1,9 milliard dollarga o‘sdi, yil boshidan esa ular 20 milliard dollarga oshdi. Bu, avvalo, oltin narxi va hajmining ortishi bilan bog‘lanmoqda.
2025 yil 1 dekabr holatiga ko‘ra, O‘zbekistonning oltin-valuta zaxiralari 61,23 milliard dollarga yetdi. Bu haqda Markaziy bank ma’lum qildi.
Noyabr oyida zaxiralar 1,9 milliard dollarga o‘sdi, yil boshidan esa ular 20 milliard dollarga oshdi. Bu, avvalo, oltin narxi va hajmining ortishi bilan bog‘lanmoqda.
Oltinning fizik hajmi ketma-ket ikkinchi oy oshdi. Noyabrda u 310 ming troya unsiyaga (9,64 tonna) oshib, 12,23 million unsiyaga (380,4 tonna) yetdi.
Oltin zaxiralarining qiymati 3 milliard dollarga oshib, 50,86 milliard dollarga yetdi.
Zaxiralarning valuta qismi esa 1,1 milliard dollarga kamayib, 9,8 milliard dollarni tashkil etdi.
Qimmatli qog‘ozlar hajmi avvalgi oyga nisbatan 503,3 million dollarga ko‘payib, 1,53 milliard dollarni tashkil etdi.
O‘zbekistonliklar sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar uchun 10 oyda 16,5 trln so‘m sarflagan.
Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yilning yanvar-oktyabr oylarida sog‘liqni saqlash sohasidagi bozor xizmatlari hajmi 16,5 trln so‘mga yetdi.
Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davri bilan solishtirganda 15,4 % ga oshgan. Jami ko‘rsatilgan bozor xizmatlari hajmida ushbu xizmat turining ulushi 2 % ni tashkil etgan.
Hududlar kesimida sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar hajmi:
Toshkent shahri – 7,7 trln so‘m
Toshkent viloyati – 1,6 trln so‘m
Samarqand viloyati – 1,2 trln so‘m
Farg‘ona viloyati – 1,1 trln so‘m
Namangan viloyati – 747,7 mlrd so‘m
Andijon viloyati – 739 mlrd so‘m
Buxoro viloyati – 640,1 mlrd so‘m
Qashqadaryo viloyati – 612,8 mlrd so‘m
Xorazm viloyati – 557,8 mlrd so‘m
Surxondaryo viloyati – 416,8 mlrd so‘m
Jizzax viloyati – 398,8 mlrd so‘m
Sirdaryo viloyati – 293,1 mlrd so‘m
Qoraqalpog‘iston Resp. – 285,6 mlrd so‘m
Navoiy viloyati – 269 mlrd so‘m.
Qayd etilishicha, Nurota tog‘ tizmasining janubi-g‘arbiy qismida joylashgan ushbu kon O‘zbekiston tog‘-kon sanoatida strategik ahamiyatga ega bo‘lgan yirik obektlardan biri hisoblanadi.
Jizzax viloyatida 2,5 million tonna volfram zaxirasiga ega Qo‘ytosh koni ishga tushish arafasida, deb xabar berdi viloyat hokimligi matbuot xizmati.
Xabarga ko‘ra, xitoylik investorlar yil oxirigacha konni tozalash ishlarini tugallaydi. Kelasi yilda esa ruda qazib olish jarayonlari boshlanadi.
Kon hududida volframni ajratib olish bo‘yicha zamonaviy qayta ishlash zavodi barpo etiladi.
Qayd etilishicha, Nurota tog‘ tizmasining janubi-g‘arbiy qismida joylashgan ushbu kon O‘zbekiston tog‘-kon sanoatida strategik ahamiyatga ega bo‘lgan yirik obektlardan biri hisoblanadi.
Loyihaning birinchi bosqichida 100 nafarga yaqin fuqaro ish bilan ta’minlanadi va yiliga 150 ming tonna ruda qazib olinadi.
O‘zbekiston oltin-valyuta zaxiralari, 1-dekabr holatiga, 61,23 mlrd dollarga yetdi. Bu haqda Markaziy bank ma’lumot berdi.
Zaxiralar noyabrda 1,9 mlrd dollarga (+3,2 foiz) o‘sdi, yil boshidan esa 20 mlrd dollarga (+48,7 foiz) oshdi. Bu avvalo oltin narxi va hajmining ortishi bilan bog‘lanmoqda.
Qolaversa, Markaziy bank sotib olgan qimmatli qog‘ozlar qiymati ham sezilarli darajada oshgan — noyabrda 503 mln dollarga ko‘payib, $1,52 mlrdga yetgan.
Iqtisodiyot
O‘zbekistonliklarni Koreyaga ishga jo‘natishga tayyorlaydigan maxsus o‘quv ustaxonalari ochiladi
Uch oylik dasturda koreys tili va madaniyati, texnika xavfsizligi, Koreya metodikasi asosida amaliy avtomobil servisi o‘rgatiladi. O‘quvni muvaffaqiyatli tamomlaganlar Koreyaga ishga jo‘natiladi.
Foto: Migratsiya agentligi
Janubiy Koreyaning “KIA Auto” kompaniyasi rahbariyati Migratsiya agentligida bo‘ldi.
Uchrashuv yakunlariga ko‘ra, 2026 yil boshidan Migratsiya agentligi tomonidan KIA AUTO standartlariga mos maxsus o‘quv ustaxonalari ochiladi. Uch oylik dasturda koreys tili va madaniyati, texnika xavfsizligi, Koreya metodikasi asosida amaliy avtomobil servisi o‘rgatiladi.
O‘quvni muvaffaqiyatli tamomlaganlar E-7 vizasi (malakali ishchi) bilan Koreyaga ishga joylashtiriladi. E-7 vizasining asosiy talabi — koreys tilini TOPIK 1 darajasida bilish.
“Koreya Adliya vazirligi 2025 yildan boshlab avtomobil kuzovini bo‘yash yo‘nalishiga xorijlik mutaxassislarni jalb qilishga ruxsat berdi. Shu vaqtga qadar faqat mahalliy aholi ishlagan. O‘zbekiston ushbu loyihaga birinchi bo‘lib jalb etilmoqda”, deyiladi Migratsiya agentligi xabarida.
KIA Auto — Koreyaning yetakchi avtomobillarga xizmat ko‘rsatish tarmog‘i bo‘lib, mamlakat bo‘ylab 600 ga yaqin servis markazi bor. Yiliga 1 milliondan ortiq avtomobillarga texnik xizmat ko‘rsatadi va malakali kadrlarga ehtiyoj yuqori.
«Kimdir meni jamoada ko‘rishni istamayapti». Saloh shov-shuvli intervyu berdi
Shavkat Mirziyoyev Konstitutsiya kuni munosabati bilan 615 kishini afv etdi
O‘zbekistonning oltin-valuta zaxiralari 61 mlrd dollardan oshdi
-
Jamiyat5 days agoСаида Мирзиёева атмосфера ҳавосининг ифлосланиши бўйича йиғилиш ўтказмоқда
-
Iqtisodiyot3 days agoO‘zbekistondan Daniyaga ilk bor oziq-ovqat va quruq meva eksport qilindi
-
Jamiyat4 days agoYunusobodda YTH oqibatida avtomobil yonib ketdi
-
Iqtisodiyot3 days agoPrezidentning Sirdaryoga tashrifi «River Med Pharm» korxonasidan boshlandi
-
Dunyodan4 days agoIndoneziyada bir necha kun ichida 700 dan ortiq kishi halok bo’ldi.
-
Sport3 days ago«Real» ta’qibni davom ettirdi, «Liverpul» yana ochko yo‘qotdi. Kun o‘yinlari
-
Siyosat3 days agoMarkaziy Osiyo mamlakatlari 2026 yilda suvdan foydalanish va suv havzalari tizimiga kelishib olishdi
-
Sport4 days agoShavkat Mirziyoyev Prezident Olimpiadasi ishtirokchilarini tabrikladi